Baner ac Amserau Cymru

MR. D. LLOYD-GEORGE. Yn etboliad 1900 collodd Mr. D. Lloyd-George lawer o'i boblogrwydd trwy iddo wrthwynebu y rhyfel yn y Transvaal. Aeth mor ammhoblog- aidd yn Nefyn, Pwllheli, a Cbriccieth, fel y gwnaed delwau gwellt o hono, ac y llosgwyd hwynt. Ymbellhaodd amryw o Ryddfrydwyr pwysig oddi wrth ei achos, ac os na phleidiasant y Milwriad Platt, yr ymgeisydd Toriaidd, ni roddasant eu pleidleisiau iddo yntau chwaith. Ond yn yr etholiad hwn y mae y Rhyddfrydwyr yn unol, fC ni yhetrusaf ddyweyd y bydd mwy- afrif Mr. Lloyd-George yn fwy nag erioed. Yr wyf wedi bod gydag ef yn mhob etholiad y bu efe fel ymgeisydd ynddi, a gwn yn iawn am sefyllfa teiraladau Nefyn, Pwllheli, a Chriccieth, tuag ato, Y mae yn bobloga'dd atghyffredin, ac v mae ei ddylanwad mor 6ing ac effeitbiol fel nad oes y gobaith ileiaf yr a Mr. Naylor, yr ym- geisydd Torïaidd, i mewn. Boneddwr caredig, hael, a diniwed, vdyw Mr. Naylor, yn hoff iawn o siarad ar faterion erefvddol mewn goalef ac ystum wedi eu bamcanu i wneyd argraph. Y mae cyleh ei wybodaeth a'i waith yn gyfyng, a. dywedaf yn ocest fy mod yn gofidio drosto ei fod yn cael ei gamarwain gan ei blaid yn ei ymgeis- iaitb bresennol. Nid ydyw yn Gymro nac yn Ymneilldiiwr, ac Did ydyw yn meddu ar syniad- au eang ar gydraddoldeb crefyddol, Eglwyswyr a landlordiaid ydyw ei brif attegwyr. Ar wahin i'w wleidyddiaeth y mae yn f-Deddwr trwyadl, ac yu specimen rhagorol o'r dosbarth goreu o Saeson haelfrydig. Drwg genyf ei fod yn cael derbyniad antoneddigaidd iawn gan rai Rbydd- I frydwyr. Condemn'a Mr. Lloyd-George ym- ddygiadau y dosbarth hwn at Mr. Naylor. Credaf y bydd mwyafrif Mr. George o 600 i 1,000.

TREMADOG. Y^tmae y Parch. William Jones (M. C.), yn bur wael er's rhai wythnosau. Dechreuodd y Parch. J. B. Williams, ar ei waith fel gweinidog eglwys y Methodistiaid.

PORTHMADOG. Bwriedir traddodi eyfres o ddarlithoedd Gil- christ y mis nesaf, yn y Neuadd Drefol. Nis gellir myned yn mlaen hefo'r gwelliantau bwriadedig yn y Gwaith Nwy yn herwydd gwrthodiad perchenog ystad Madog i roddi ei chaniatdd ar y sail y cynnyddai y trethi, ac na fyddai y gwelliantau yn rhai priodol. Yr wythnos hon cynnelir cyfarfoiydd pre- gethu undebol yo nghapeli y dref a'r cylch. Y pregetbwyr ydynt, y Parcbn. Dr. Hugh Jones (W.), W. T. Ellis (M. C.), W. D. Evans (A.), ac Edward Jones (W.). 0 herwydd cynnydd yn rhif y Saeson yn yr ardal cynnelir gwasanaetb Saesnig iddynt yn Eglwys Tremadog bob boreu Sul. Er cymmaint y siarad yo y capeli yn erbyn chwareu y hei droed parba y cbwareu hwnw yn atdyniadol iawn i ugeiniau o bobl. Gwasgedig ydyw masnach y llechi o hyd. Y mae y doll a" y ilachi a gludir i'r Cyfandir wedi ei chodi y flwyddyn bob. Effeithia hyu yn an- ffafriol iawn ar y fasnach. Traddododd Mr. J. C. McLean ddarlith ar Haydu,' yr wythnos ddiweddaf, yn ysgoldy y capel coffa.

PENRHYNDEUDRAETH. Nid oes dim wedi cael ei wneyd etto i'r adeil- ad a roddwyd gan Mr. Oamond Williams at waeanaeth y cyhoedd. Ofna y Cyngbor Plwyf wario arian arno, o herwydd y caledi masnachol sydd yma. Cynnaliodd Mr. Taliesin Williams gyfarfod adloniadol yn y Tlotty yr wythnos ddiweddaf. Llywyddai Mr. William Williams, Penycob. Cafwyd canu, adroddiadau, &e., a diolchwyd i bawb a gymmerasant ran yn y gweithredi dau gan Mr. D. J. Jones, meistr y t £ Parha yr Is-gadben Osmond Williams, Den- draetb, i wella. Cafodd niweidiau pwysig iawn tra yn marchog ar geffyl yn ngwersyll y Cur- ragb, Iwerddon. Ceir s6n fod rhai o'r hen fWDgloddiau yn yr ardal ar gael eu hail gychwyn.

CRICCIETH. Cyhuddwyd John Hughes, Tir Bach, yn y llys ynadol, dydd Gwener, o fod wedi gwerthu Ilefrith a llawer o ddwfr ynddo. Ond profwyd mai ei ferch oedd yn gwerthu y llefrith, a gwel- wyd fod hwnw yn cynnwys dwfr fel yr h6nid. Taflwyd yr achos allan.

LLANSILIN A'R CYLCH. Ymweliad dr Amwythig.—Clywsom fod am- ryw o Ryddfrydwyr pybyr y rhan yma wedi myned i wrandaw y Prifweinidog nos Fereber diweddaf, i rai o honynt gael y fraint o ysgwyd dwylaw âg ef, ac iddynt oil gael eu synu yn aruthr at y terfysg oedd yn y neuadd. Eisteddfod y Llungwyn.—Beth y mae pwyll- gor parcbus yr eisteddfod yma yu ei wneyd, tybed 1 Rhy ddrwg oedd gohirio eisteddfod y llynedd o fewn wythnos neu ddwy i'r dyddiad, wedi i'r holl gynnyrchion ddyfod i law. Oa am un eleni y mae yn hen amser cael y rhagleni allan. Rhiwlas.—Cawaom air oddi wrth gyfaill o'r lie yma yn dyweyd ddarfod iddynt gael cyfarfod rhagorol nos Iau o dan nawdd Cymdeithas Ddir- w"atol y Merched, a bu mor garedig ag anfon i ni y rbaglen. Dyma fel y mae :—Anercbiad gan y Ilywyddes, Mrs. Thomas, Nantganol; adroddiad gan Lizzie Jonef, School House cyBtadleuaeth adrodd i rai dan wyth oed—goreu, L zzie Jones can gan y plant, o dan arweiniad Mr. J. n. Jones, yr Ysgol adroddiad gan Jennet Thcman, Nant can gan Myfanwy Davies, Glanoge cystadleuaeth adrodd i rai dan 10 oed-goreu, Meyrick Jones can, Mary Jones, Bwlch adroddiad gan David Jones, Blaenrhiwlas deuawd gan M. M. Jones, School House, ac Ada N. Morris, Fron dadl gan y Mri. T. Ff. Lewis, Nant, ac R. Thomas, Nant; can gan Mr. Lewis Thomas oystadleuaetb adrodd i rai dan 12 oed—goreu, Herbert Jones can gan y plant can gan Mr. John Roberts, Ty'nllwyn; can gan Ada N. Morris; adroddiad

^.11IIIIW^ III^ LN'HLI'11 '»li'»»II" 'N 11 cu/Jcl- I is an old acquaintance tried and trusted. It is the busy woman's best friend on wash-day. Its success is due to the excellence of its composition, and a business built on the foundation of purity can only be maintained by the upkeep of this high standard. Thus m m Elk SUNLIGHT SOAP is always pure. LEVER BROTHERS, LIMITED, PORT SUNLIGHT, ENGLAND. The name LEVER on soap Is a guarantee of Purity and Excellence,

COEDPOETH A'R CYLCHOEDD. Cyngherdd.—NOB Lun, lonawr 8fed, cynnal- iwyd yo Ysgoldy'r Adwy un o gyfarfodydd mw yaf difyr ac adloniadol y tymmor, o dan lyw- yddiaeth Mr. Peter Evans, Penygelli, un sydd wedi rhoddi blynyddoedd lawer o'i wasanaeth gyda'r plant yn y Band of Hope, ac wedi hyny yn arweinydd y canu cynnulleidfaol yn nghapel yr Adwy. Ac os oedd rhywun yn teilyngu yr anrhydedd o eistedd yn nghadair lywyddol" oyfar- fod blynyddol y plant, Mr. Evans ydoedd yr un hwnw. Gwnaed y rhaglen i fyny fel y canlyn Adroddiadau—* Cedwch oddi wrth y ddiod,' a Bod yn fachgen da,' gan Hywel Williams, Heol Ofta The neglected child,' a Neges bywyd,' gan Annie Roberts, Pentre, Fron Pawb at y peth y b'o,' gan Mr. T D. Williams, Maelor Buildings Oymru,' gan y Mri. Idwal Dodd. Arthur Owen, Jervis Paige, Tommy Pugh, a T. D. Williams; Dysgu Doli,' a'r 'Arddangosfa,' gan Nora Evans, New Broughton; I b'le 'rwyt ti'n myn'd,' gan Annie Williams; a Peidiwch chwareu & them- tasiynau,' gan Isaac! H. Douglas. Datganwyd- 'Canaan,' gan Eurddolen Williams, a Lizzie Rees; 4 Myfi sy'n magu'r baban,' gan Alice Williams, Brynheulog Place O mor hardd i'w Issu Grist,' gan Susie Roberts, Ty'nycoed; 4 l/oolcing this way,' gan Eurddolen Williams; 'Bwrw Angor,' gan Lizzie Rees, Ffordd newydd Mae'r Iesu'n derbya plant byohain,' gan Florence A. Griffiths, ac yr oedd yr oil yn dda a chymmeradwy iawn. Yn chwanegol at yr uchod fe gaed unawd ar y berdoneg gan Miss Roberts, Pentre, Fron a dat- ganiad bendigedig o'r 'Clychau'n canu,' a'r I Hyfryd wlad' (W. Ureme), gan gdr yr Adwy, o dan arweiniad Mr. W. Arthur Rogers, Y Laurells. Cyfeiliwyd gan Mr. James Bickett Evans, organ- ydd capel yr Adwy; ac ar gynnygiad y Parch. Evan Jones diolchwyd yn gynnes iddynt oil am eu gwasanaeth. Arferid, flynyddoedd yn ol, a chael cyfarfodydd blvnvddol tebyg i'r uchod mewn cyssylltiad a'r Band of Hope, ond gollyng- wyd hwy i lawr am dymmor. Wedi cael ysgoldy mor gyfleus, a chysurus, i gyfarfodydd o'r fath, rwy'n gobeithio y cedwir hwy o hyn allan yn ddi- fwlch. Yr oedd yr ystafell ëc\ng yn llawn, a'r gweifcbrediadau wrth fodd y gynnulleidfa. Cod- odd y dorf i ganu Hen wlad fy nhaiau,' Mr. T. E. Lloyd yn arwain* a therfynwyd y cyfarfod heb i gymmaint ag un fyned allan. Dechreu a diwedd gwerth ei efelychu—Oohebydd. Cyflwynwyd anrbeg o awrlafs, ynghyd fig amryw bethau eraill, i'r Parch E. Myrddin Thomas, yn nghapel Mynydd Calfaria (B.), Danygralg, nos Fercher dtweddaf.

FONEDDIGION, Oarwn yn fawr gael fy hyfforddi pa fodd i weithredt yn y mater a ganlyn :-Mae dau fwthyn yn agos I'll gUydd, ac mae fy nghymmydog yn rhoddi torn y moot rhwng y ddau. Mae genyf bwmp yn y cwrt o flaen 3 ty, ao mae y dom y tu fewn i naw llath i'r pwmp; at i ddrws y ty, o fewn rhyw dair Hath ar ddeg. Mae 3 domen bron bod yn ffryntio ar y drws. Buarolygydc y budreddi yn ei weled tua dau fis yn ol, ac addawodc ytbuasai yn cael el symmud; ond y mae heb wneyc dim etto. Pa faint o ffordd y gallaf el hawlfc rhwnf y domen a'r pwmp? Gobeithio y câf oleuni ar 3 pwngc. Ydwyf, &c., UN AC SYDD AM GAEL DW'B GLAN. ATTEB. Gwell 1 chwi ail alw sylw yr arolygydd budreddi a1 matar.

FONEDDIGION Oarwn, drwy eich caredlgrwydd, gael eglurhad or 3 cwestiynau canlynol:— Y mae A. wedi dyfod i berchen ar fferm X.; ond, yr ol yr ewyllYI!" y mae A. i dalu o ddentu y ddegfed rai o'r ardreth flynyddol i B. Y cwestiwa yw, i bwy 3 mae B. i wneyd y dderbyneb am yr ardreth-i A ynteu i'r tenant ? Nen a oes raid iddo wneyd receipt ( gwbl, gan mat rhan o'r rhent yn llawn mae yn el dder byn? Mae B. yn derbyn ei ardreth oddi wrth A., a< nid oddi wrth y tenant. Mae yn cael ei ystyrled, fel rheel, os bydd rheni heb ei dderbyn am ddeuddeng mlynedd, fod y berchen ogaeth wedi darfod, ac nas gellir hawlio y rhent ar 0 hyny. Fe bae A. am ddeuddeng mlynedd heb dalu e gyfran o'r rhent 1 B., onl allasal B. hawlio y rhent y] un fath, gan fod yr ewyUya yn el rhoddi iddo? Ydwyf, &c., YLIOFTNTDD. ATTEB. Dylat B. roddi receipt 1 A., os mal gan A. y mae yr derbyn yr arian. Gelllr codi arian sydd yn cael eu trosglwyddo gar: deeds o fewn deng mlynedd ar hugain.

Mabwysiadwyd Mr. Keir Hardie, yr ymgeis ydd Llafnr dros fwrdeisdrefi Merthyr, dydd Sadwrn diweddaf.

The Original Cocoa, and a Speciality. )Et Mr-L ,'now. m %UP Distinguished from all others by its invigorating nutritious qualities and delicious flavour. It contains all the substance of the choice: t NitJ, and main- tains its leading position as COCOA the best form of Cocoa for every-fty use.

CYLCHGRONAU IONAWR. AR ddecbreu blwyddyn y mae llawer o gyfarfodydd cyboeddus yn myn'd & dechreu- nos iddynt eu banain, Be eithriad ydyw cael coaoc o seibiant a thawelweb. Ood drwy ryw ffordd dda daeth un folly ar ei hynt- noson gydnaws â mis Ionawr; y gwynt yn rbuo'!} y simddai, ac yn peri i ni werthfawr- ogi sirioldeb y tan, a cbwmni llyfr. Felly y byddaf yn boffi iddi fod yn y gauaf. Congl glyd, llyfr bynaws, a'r gwynt oddi allan yn ffarfio cyfeiliant i ymdaith weddyliau. Dechreuwn gyda'r Cymru-y rbifyn dwbl ardderchog sydd wedi dyfod allan ar drotbwy blwyddyn. SWa adgofion sydd yn trydar rbwng dail y llyfr: banes canmlwyddiant Ann Griffitbe, prif emynyddes ein gwlad. Y mae Tryfanwy wedi tarBW y cyweirnod yn ei emyn agoriadol 0 saoctaidd frenhines emynwyr y byd, Hi ganodd i fyw Yn murmur ei hemyn, sibrydaf o byd- 'Mae'n canu, nn'd yw T Aeth ymaith yn ieuangc, aeth ymaith yn Ian, A'r oesau flagurant yn ngwanwyn ei oban I' Yr emynyddes o Ddolwar fach ydyw canol- bwyct y rbifyn ODd ceir llawer o betbao eraill o'i hamsrvlcb, a'r oil yn cbwanegu at Bwyn y portread, Dyna Hen Bregethwyr a'r Drefaldwyr,' gan y Parcb. Evan Davies, Trafriw. 'Poblagwiad a'n Ann Griffiths,' gan Mr. John Morgan, y Wyddgrug. Yegrif gelfydd ydyw eiddo y Panh. O. R. 0 ven ar I Bont Robert.' Y mae yn fyw drwyddi, a dylai yr awdwr yagrifenu mwy o fr6 ddar- luniau, canys y mae y ddawn eanddo Ceir nawa awenyddol ar ddisgrifiad Mr. R. Gittins o Ardal Dolanog.' Traetha Mr. Emly n Evans, yn ei ffordd ddeheuig ei buo, am Gerddorioc Maldwyn,' a chvfunir hanes a beirniadaeth yn y modd mwyaf darlleo- adwy. Ceir detbolion, hefyd, o waith beirdd Maldwyn, ben a diweddar. Ac y mae yr hyn a draetba v golygydd am ffarf wreiddiol emynau Ann Griffiths yn aaoriad llygad, ac yn eglaro llawer pwvnt dadleuo' yn eu cylch Ac yu goroa ar y cyfan, rboddir adroddiad cyflawn o'r gwasacaetb canmlwyddol yn mis Awst diweddaf: yr areithiau penigamp, a darluniau o'r siartdwyr. Yn wir, y mae darltmiau y rbifyn hwn o'r Cymru yn baeddu cael eu cadw yn ofalus. Ffurfiant oriel ddyddorol, ac y mae y wyneb-idarlan- I Gaua.f yn Maldwyn'—yn un o'r pethau tlysaf, ac yn ddelweddu hedd ac amrywiaetb cymmoedd a bryniau y sir enwog. Bellach, y mae Ann Griffiths wedi dtrbyn llawer teyrnged o barch sc edmygedd conedi Cofgolofn yn Llanfibangel capel cofta yn Nolanog g*vl ganmlwyddol, &o. Ac y mae genvm dri llyfr ar ei banes a'i hathrylitb Cofiant Mr. Morris Davies a Cbaledfryn (yr hwn a gyboeddwyd yn swvddfa'r FANER); llyfr bychan, swynol, Elfed rhifyn dwbl y Cymru am Ionawr, 1906. Dylai y tri fod ar yr un astell; y mae ganddynt eu aeges. Nid yw y naill yn difodi rbia y Hall. Tri ar- weinydd diogel ydynt i gyfrinach bywyd ac awen yr emynyddes bon. Nis gallwn ddod: y rbifyn dwbl o'n liaw beb ail ddarllen 'Rhailymadrodd' y Golyg- ydd. Dywed Mr. 0 M. Edwards ei fod yu ddiweddar yn nghwmni Gwyddel enwog, a gofynai hwnw—• Pa ham yr ydvm yn ym- drechu i ddysgu'r Gymra.eg i blant ein gwlad r Ettyb Mr. Edwards y ewestiwn yn ddifloesgni mewn dwy frawddesr Yn gyntaf, y mae'r iaitb Gymraeg a Ilenyddiaetb Cymru yn gynuysgaetti mor ardderobog fel na fynem i'r plant golli eu rhan ynddi. Yu ail, mae y rbanau o Gymru syn troi yn Saeanig yn colllyni a phurdeb uchel eu meddwl, gan ddisgyn raddau hwer mewn gwareiddiad ac amcan. Yr oedd y Gwyddel yn teimlo grym y ddad), a hyderwn fod y Cymrv eu bunain yn coledd yr unrbyw ffydd. Ynycyfwng hwn yn banes ein gwlad, fel y dywed Mr. O. M. Edwards, y mae yn ddyledswydd ar bawb wneyd ei oreu i ddarbwyllo ei gecedl i gym- meryd y Uwybr anodd sy'n driogo i fyny, ac Did y Uwybr esmwyth sy'n arwain i lawr. Pa un a ddewisir genym I Onid y llwybr sy'o arwain ar i fyn y ? 'Ffordd unfocaf, er mor arw, I ddinas gyfaneddol yw.' Ac Gr y llwybr hwn—y llwybr cribiog, an- bawdd-y mae golygydd y Cymru wedi bod yn arweinydd dewrfryd a ffyddlawn am flyn- yddan. Dichon ei fod, snabell awr, yn ofni mai yn ofer ac am ddirn y treuliodd ei nertb. Y mae llawer piopbwyd yn cael ei bun, fel Elias gynt, o dan y f6r-y wen,' a'i cbyqgod yn tafla digaloodid ar ei ysbryd. Ond 08 Bad oes yr un sect na phlaid wedi udganu ei glod, dylai Mr. O. M Edwards wybod fod iddo gyfeillion a cbefnogwyr didwyll yn mysg gwerin oreu ein gwlad. Y mae ei eiriau a'i gyngborion yn cael eu trysori yn y c6f; ae yr ydym yn diogel gredu y caiff ei lafur onfawr el werthfawrogi fwy-fwy yn y dyfodoi. Y mae brawddeg olaf y I Rhagym- adr,dd yn dyner P. rbrydfertb. Dyma hi; a chaffed e sylweddoli 'Dymunaf i'm gwUd flwvddyn lawn o fendithion; yn eu mysg ffydd a goatycg eidtirwydd-sef ffynnonell oetth a thlysni netth.' Y miie'r Traethodydd wedi cael gwieg newydd. YmddetigyB mewn zl64 werddiag- Iliw'r gwanwyn. Ac y mae'r gwyrddlesni oddi allan yn fynegiad o'r glesni sydd oddi mewn—Miw y meddyliau. Yn gyntaf oil, adgyfodir awdl o eiddo Rbobert ab Gwilym Ddu ar G^flafan y Beirdd.' Dichon mai y peth mwyaf nodedig ynddi ydyw enw yr awdwr, Daw Glaslvn yn mlaen i draetbu yn mbellach am Pantycelyn a Goronwy Owain. Gesyd ranau o Gywydd y Farn,' a ihan au ar yr uo testyn o e Golwg ar Deyrnas Cnat,' ar gyfer eu gilydd. Beirnia-laeth ddyddorol iawn, Ceir 'Braslun' newydd gan Tecwya n bregethwr mawr aydd wedi tewi. Disgrifiad rhagorol yn mhob ystyr; ond o'r braidd yr oedd angen gofyn 'Pwy ydyw I' ar y diwedd. Y mae y prif-fardd Job yn cyflFsvrdd tannau Hiraetb,'ac O! mor brudd-felaa yw y sain Yn Llan-llwch haiarn huna hi Yn llonydd erw'r llan, Lie nad oes swn, ond awn y JJi, Yn tori all y lan. Hed ami i wylan wen o'r aig, A briw o dan ei bron, A thyrr ei cbalon ar y graig Uwch argel wely hon. A bofif gan y fwyalchen flraw, A hithau 'r fronfraith d'os, Yw disgyn yn y llwya ger Haw I gattoJu 'mrig y noa. A'r g6g ddaw yma 'n gynnar iawn, Fel o'r tu hwnt i'r lien, I edn am haf 4'i deunod llawn Ar frig y ddraenen wen. Liawer sydd wedi ei draethu am y di- weddar Daniel Owen ond croesawir Adgof- ion a myfyrion Mr. John Morgan, y Wydd- grug, canys y mae rbinwedd ynddynt, a llawer brawddeg sydd yn peri i'm gofio doll a dawn awdwr Rhys Lewis. Dyddorol iawn, mewn arddull arall, ydyw I Yr Athro yn mysg y Beirdd,' gan Elphin. Math o ddam- meg ydyw, ar ddull breuddwyd ond i'r sawl a "dwaenant arwyddion yr amseroedd, y mae Elphin yn cyrhaedd at bethau sydd yn lied agos atom, A ddarlleno—yatyried Ood cipir ni o fyd cytbryblus y beirdd i fyd mater, a hyderwn «od y 'dadblygiad' sydd yn y naill yn pertbyn, hefyd, i'r liall tarawiadol a tbyner ydyw y fyfyrdraetb, '1010 Morganwg,' gan Iolo Caernarfon. Gwahanol iawn oedd 'Iolo' y dyddhu fu i loto' yr oes hon ond y mae y fyfyrdraeth yn profi fod yna gydnawsedd a chydymdeim- lad yn y bardd diweddar at yr hen awenydd rbyfedd a lafuriodd mor wydo ac mor hir. Ysgrif ammheutbyn ydyw 'Seryddiaeth Llyfr Job ac ar ryw gyfrif, carasem iddi fod yn hwy. Brysied yr awdwr i roddi tro arall trwy ramant y ffurfafen. Ar gyfer yr esboniwr Beiblaidd ceir dwy ysgrif werth- fawr gan y Parcb. John Owen, a W. M. Lewis, rr, Llwyd. Rhagoriaeth y rhifyn hWIJ o'r Traetlwdydd ydyw y cyfuniad sydd ynddo o wahaool ddoniau a materion. Ni raid i'r un darllenydd, boed fardd, lienor, neu wyridon, fyned ymaith ar ei gythlwng. Par^aed gwyrddlesni ar randir yr hen gy- hooddiad aurhydeddus Hysbys ydyw fod y Drysorfa wedi gostwng yn ei pbris y flwyddyn boo, Hyd y gallwn weled oddi wrth rifyn Ionawr, dyna'r uuig ostyngiad yn ei haiaes I Y mae safon yr ysgritau vn cael ei gadw ar yr un lefel a chynt. Beth yn fwy nawsaidd a dyddanol na theyrnged y Dr. Cynddylan Jones i'r Parcb. Thomas Gray 7 Ac onid oea urddas yn arddull y Parch. John Wiiliams, Princes road, pau yo traetbu am y diwedd sr Barcb. D. Lloyd Jones 1 Traetha y Parcb. W Jones, Fourcrosses, ar hen lyfr prin, a'r Parcb. W. Hobley am Dr Lewis Edwards. Yr oil yn odidog a gorpbenedig. lë, yn sicr, yr unig betb sydd wedi gostwng' yogiya a'r Drysorfa ydyw ei phris Un o'r cyboeddiadau tlysaf ei ddiwyg yn y Gymraeg ydyw yr Ymwelydd Misol, ac y mae yntau wedi newid ei olwg allanol. Ceir darlun rhagorol o'r Parch. Hugh Jones, D.D., Bangor, ar yr amlen a darlun Ilawn cystal o Mrs. Mary Davies' oddi fewn. Cycbwyriir ar yfetori newydd ar y Diwygiad yn mhsntre AIUD,' gan S. M.R., awdures 'LIon a Lleddf.' Dengys yr oil o'r cylchgronau byn fod llenyddiaeth gyf- Dodol Cymru yn iraidd a cbynnyrchiol ar ddechreu 1906. Derbyniwyd amryw ohebiaethau dyddorol yogl'n a'r gystadleuaeth a roddwyd yn y C Golofo Lenyddol.' Dywedai Eben Fardd am Elias o F6n, fod ei I attal-dywedyd' yn gyf- rwng hyawdledd. Gallwn ninnau dystio fod pwngc yr I attalnodau' wedi galw doniau dis- glaer i faes yr ymdrech Bwriadwn roddi y «dyfarniad,' ynghyd a. detbolicn o'r sylwadau, ger bron ein darllenwyr pan gyfarfyddwn y tro nesaf. Sylwed y cyfeillion sydd yn arfaethn anfon atom ar ryw fater neu gilydd na raid iddynt drafferthu i roddi dim ond rhyw ddau air fel byu ar yr amlen-ANTHROPOS, CAER- NARFON.

0 ENLLI I YNYS GIFFTAN. [GAN SEITHBNVN]. LLEYN. CYNNALIODD yr Annibynwyr gyfarfodydd pre- gethu y dyddiau diweddaf mewn amrywiol leoedd. Pregetbwyd gan Elfed, Parchn. D. Stanley Jones, Caernarfon, a W. J. Nicholson, Porthmadog. Drwg genyf ddeall fod yr olaf wedi ei gyfyngu i'w d' byth ar ol hyny gan afiecbyd. 0 berwydd dirwasgiad masnachol y mae amryw o'r chwareli a'r gweithfeydd mwnawl wedi eu hattal. Un o ganlyniadau byn ydyw fod cyflogau gweision amaethyddol wedi gostwng. Yn heddlys diweddaf Pwllheli cyhuddwyd llafurwr o'r enw David Hughes o aflonyddu cyfarfod a gynnaliwyd yn y Neuadd Drefol o du Mr. D. Lloyd-George. Aeth y difiynydd yno yn feddw, a cbreodd gynnhwrf trwyw aeddi yn barbaus, • Lloyd-George for ever? Er iddo gael ei droi allan ddwy waitb, mynai ddychwelyd. Gorfu i'r heddweision ei garcharu.. Ar y ffordd i'r carchar ymladdai a'r swyddogion. H6aid iddo gicio yr Heddwas Tbomas. Cafodd ei ddirwyo am feddwi, ac am vmosod ar y swyddog.

gan Miss Emily Jones cfi-i Mr. Tom Griffiths, I T, Gwyn; cystadleuaeth darllen darn heb aUalnodau-Mri. R. Thomas a T. Griffiths yn gyfartal; can gan M. M. Jones, School House. Gwasanaethwyd fel beirniaid gan y Mri. J. Roberts, Ty'nllwyn T. Ff. Lewis, Ty'nycelyn, a D. Davies, Glanoge. Gyfarfodydd Gweddio.- Cynnaliwyd cyfar- fodydd yr wythnos ddiweddaf, yn ogystal a'r wythnos yma, yn holl gapelau y cylch. Llwyd y Coed.