Y Brython

Loriau Dyrnu Hen j YdyWlad. I I" CYMRODORION Y RHYL.- j "Gwladgarwr—gloewdeg wron—ei fro yw, FawrM'i iaith a'i defion &' Y glew goleu eu galon, Gyll ei waed er gwella hon." Medrwn ddal os daw galwad Y noeth gledd dros iaith a gwlad." -machreth. "Rhaid cadw y wefus yn gartref in mamiaith A'r galon yn aelwyd i gariad yr Dadau a mamau hen wlad y gan, Na thorrwch y melys dant Safwch i fyny dros Gymru lan, ,»4 j, A dysgwch Gymraeg i'ch plant." Dyjed. Y sawl a wado iaith ei wlad, Eiddilyn Hawn o ddwli Fe deimla gwerin Cymru fach Yn gallach wedi'i golli." Hyd. 24, "Lien ac Arferion Cymru," Llow Tegid. Tach. 7, Cwrdd Cymysg 21, Hanes Cymru yng ngoleuni Pennillion Telyn," y Parch. D. D. Williams, M.A. Rhag. 5, Cymry Patagonia," y Bonwr E. J. Williams; 19, Ann Griffiths," y Parch. D. Tecwyn Evans, B.A. Ion. 2, Rhamant y Cymro ar Faes Brwydrau'r Dwyrain," y Parch. A. W. Da vies 16, Dewi Wyn," Syr John Morris Jones, M.A., D.Litt. 30, Morgan Llwyd o Wynedd," y Parch. Robert Richards. Ohwej. 13, Morgan John Rhys, y Jacobin Cym- reig," yi Parch. T. Shankland, M.A. Mawrih Cwynos Dewi Sant; 12, Golyddan," y Parch. M. E. Jones. EBENEZER (M.C.), LLA.NEL WY.- Hyd. 22, A yw plaid llafur fel y mae ar hyn 0 bryd i'w chefnogi 7" Cad., M.r R. D. Jones Nac., Mr. J. Hughes. 29, Papurau ar Dr. Parry, gan Mr. R. Jones Ieuan Gwyllt, gan Mr. J. D. Jones. Tach: 5, Cyfarfod Cystadleuol. 12, Prun ai Mair aiMartha yw'r cymeriad goreu i' w efelychu?," Mair, Mrs. M. Parry; Martha, Miss G. Thomas. 19, Rhai o'r Tadau Methodist- aidd, gan y Parch; T. J. James. 26, A ddylem gefnogi ymarferiadau corfforol ?" Cad., Mr, R. Davies, N.P. Bank; Nac., Mr. J. P. Jones, Avondale. Rhag. 3, Am- rywiaethol. 10, Noson ar Cynghrair y Cen- hedloedd. Ion. 14, Noson Gerddorol. 21. "Yr Iaith Gymraeg arlafar ac mewn ysgrif," Mr. E. 0. Evans. 28, Prun ai mantais ai anfantais yw Cystadleuaeth Gerddorol ?" < Cad., Mr. R. Hughes, Ty Newydd Nac., Miss S. J. Parry, Waen. Chwef. 4, "Daniel Owen," gan Miss Letta Roberts.; Die Aberdaron," Mr. R. Hughes, Cross Keys "Thomas Gee," Mr. M Parry. 11, Am- rywiaethol. 18, "Caniadaeth y Cysegr a'r modd goreu i'w gwella," gan Mr. Griffiths, 25, Caneuon Gwerin a Pharti i'w canu, Miss G. Jones, Pen Ucha Roe. CYMDEITHAS POBL IEUANO Y GARTH, PORTHMADOG.-Hyd. 24, Am- rywiaethol. 31," Dadarfogiad:" 0 blaid, Mr. W. Emrys Jones a Miss Sydney Williams yn erbyn, Mr. W. A. Williams a Miss Madge Jones. Tach. 7, Wedi'r brwydro, trem yn ol Palestina, Mr. J. R. Pugh Yr Aifft, Mr. Owen Thomas Yr Eidal, Mr. Evan y Davi<ss t Ffrainc, Mr. Wm. Emrys Jones. 14, Etholiad Seneddol Llafur, Mr. 0. Hughes Rhydd. Mr. Idwal Jones Ceid., Mr. Wheldon Hughes. 21, Amrywiaethol. 26, Darlith, Mr. J. H. Jones, Gol. Y Brython. Rhag. 5, Papurau, Mri. R. W. Hughes, R. G. Evans, W. Greene. 12, Cyfarchwel. 19, Mawl wasanaeth. Ion. 3, Amrywiaethol. 16, Darlith, Bryfdir. 23, Dadl gan Gym- deithasauUnedig y Tabernacl a'r Garth. 30, Wedi'r brwydro, trem yn ol Misses Myfanwy Jones, Madge Jones. Chwef. 6, Drama: gofalwyr,—y Parch. W. T. Ellis, B A., B.D., Mr. 0. M. Roberts, Misses J. E Griffith, A. W. Jones. 13, Darlith, Llafar Gw a yr Athro Ifor Williams, M.A., Bangor. 20, Amrywiaethol. 27, Pap" urau, Misses Eurwen Jones, Evelyn Roberts' Olwen Roberts. Maw. 5, Eisteddfod. 12' Darlith, How tunes are made," Dr. Wal" ford Davies, Aberystwyth. 19, Cyfarchwel. CYMDEITHAS CYMRY OAER. I Amlhawn Ddawn, Ddynion, I'n Mad Henwlad Hon.—Gronwy Owain. Gallu duw sy'n gwella dyn." Nid o son y daw Synnwyr." Hyd. 17, Chwareon Plant y Pentre," Wm. George, Ysw., Cric cieth. Tach. 7, Cymry ddoe, a heddyw," yr Athro Ivor Williams, M.A., Bangor. Rhag. 5, Ann Griffiths," y Parch. D. Tec- wyn Evans, B.A. Rhag. 31, Noson Lawen," yn Neuadd y Coleg Hyfforddiadol, trwy garedigrwydd y Prif-Athro, y Parch. R. A. Thomas, M.A. Jan. 16, The Story of Kilhwch and Olwen," H. Higgins, Esq., Liverpool. Chwef. 6, Fod Ymreolaeth i Gymru yn anhebgorol i'w datblygiad Cenedlaethol," Cad., y Parch. A. Wellesley' Jones, B.A., B.D. Nac., Mr. Emrys Evans, M.A., Ll.B. Gwyl Ddewi Sant. Ebrill 2, Trafodion y Gymdeithas. Cynhelir Dosbarth Cymraeg dan nawdd y Gymdeithas Athro, y Parch. -G. Hughes, B.A. CYMDEITHAS LENYDDOL EGLWYS M.C. PRINCES RD., LIVERPOOL.- Meddwl agered ac ysbryd uniawn." Tach. 4, Croesawu Milwyr a Morwyr. 11, Darlith, Rhamant Cymry Lerpwl," Mr. J. H. Jones, Gol. Y Brython. 18, Lecture by Major W. P. Wheldon, D.S.O. 25, Darlith, Y Dychymyg," Dr. J. G. Moelwyn Hughes. Rhag. 2, Social Question, Visitors' Night, Chairman, Mr. 0. W. Owen, M.A. 9, Discussion, "Church-membership," opener, Mr. J. Freeman Williams. 16, Social Quest- ion, Discussion on Visitors' Subject, opener, Mr. D. R. Jones,B.A.. Ion. 13, Cyfarfod Ail agoriadoL 20, Address, The Fisher Edu- cation Act," Mr. J. C. Legge. 27, Lecture, Saxon and Celt," Mr. W. Garmon Jones, M.A. Chwef. 3, Social Question, Visitors' Night. 10, Darlith, Y Beibl a Syniadau'r Oes," y Parch. H. Harris Hughes, B.A. B.D. 17, Social Question, Discussion on Visitors' Subject, opener, Mr. John Williams, B.A. 24, Address, Indian Nationalism," Rev. T. W. Rees, Silchar, India. Maw. 2. Noson Gymreig. 9, Lecture, The Ultim- ateNature of Things," Mr. J. Smeath Thomaa, D.Sc. 16, Debate, Nationalisation of Rail- ways," For, Mr. D. E. Owen against, Mr. C. Trevor Lloyd. C YMDEITHAS C YMR Y'R PORTH A' R CYLOH.Hyd. 10, Cyfarfod Croeso a Noson gyda'r Delyn. 24; Diwylliant Gwerinol yng Nghymru," gan yr Athro W. J.Gruffydd, M.A., Caerdydd. Tach. 7, Dadl. 21, Mor- gan Llwyd o Wynedd," gan y Parch. D. Tcwyn Evans, B.A. Rhag. 5, Noson Seneddol. 19, Hen Gymeriadau Cwm Rhondda," Mr. T. Yorath, Tawenog, Trehafod. Ion. 9, Mr. T. A. Lewis, A.S., Llundain. 23, Amrywiaethol. Ohwef. 7, I Drama, Cyfle'r Curate (E. Parry, Porth). 20, Cyfarfod Plant. Maw. 1, Amrywiaethol. CYMDEITHAS LENYDDOL BETHES- DA, WYDDGRUG.—Hyd. 15, Darlith Agoriadol gan Lywydd y Gymdeithas (Mr. J. H. Jones, Gol. Y Brython), "Rhamant Cymry Lerpwl. 29, Papur, Dillad John Jones," y par h. J. H. Williams, Sychtyn. Tach. 5, Dadl, "Pwy wnaiff fwyaf dros ei Wlad, oi jaith, ei G odl, y Cymro Oddicartref ai y Cymro ga ref ?" Mri. Ifor Jones a W. R. Williams. 12, Am- rywiaethol, yng ngofal Dynion Dibriod. 19, Papur, Olion Pabyddiaeth yn iaith ac arferion y Genedl," Mr. A. Parry Mor- gan, Llangollen. 26, Dadl yn Fflint, "A ydyw dull presennol o gario Crefydd yrolaen yn cyfarfod a gofynion yr oes?" Mri. T. Bells a J. E. Rogers. Rhag. 3, Papur, Sut i wneud arian heb weithio," Mr. Arthur Robers, Rhosesmor. 10, Dadl, Prun ai gwarth ai anrhydedd yw y ffaith fod gennym dlotai ?" Misses B. Lloyd, B.A., a S. Evans. 17, Amrywiaethol. Yngofal Merched Di- briod. 29, Papur, Christianity and the Churches," Mr. Iolo Jones, B.Sc. Ion. 21 I Papur, Mr. W. J. Roberts, B.A. 28, Dadl Ai mantais fyddai cael y chwiorydd yn y Swyddogaeth Eglwysig ?" Miss Roberts, I' Bryn Hilyn, a Mr. H. L. Hughes. Chwef. 4, Amrywiaethol, yng ngofal y Dynion Priod. 11, Darlith, "Rhaj o blant Daniel Owen," y Parch. D. Gwynfryn Jones, Fflint. 18, Dadl ym Methesda gyda Chymdeithas Fflint, Mri. R. D. Jones a H. J. Hughes. 25, Papur, y Parch. G. Parry Wiiliams, M.A. Maw. 4, Gwyl Ddewi. 11, Papur, Mr. F. T. Pierce. 18, Darlth, Y Gadair Wichlyd," Llywydd y Gymdeithas, Mr. J. H. Jones. ——

Ffetan y G-ol. l' 1 ?, ? /?'? f??/C? t?' .P/?at I .4.?% ?.?? ? gaÚ ?t? ?? ? ??f?. I I A GWIH, I I Yr Adrodd a'r Eisteddfodau. I Syr,—Cyn gadael yr Adroddwyr a'* beirniaid anwybodus, yr wyf eto am eu harwain at y Gorffwysiadau Rheithegol (Rhet- orical Pauses). Erbyn hynny byddaf wedi eu dwyn i dir newydd iawn i rai ohonynt. Ceir lliaws o adroddwyr nad ydynt erioed wedi meddwl fod ganddynt ddau ddosbarth o orffwysiadau i dalu sylw iddynt. Defn- yddia'r awdur un dosbarth i gyfleu ei feddwl yn glir i'r darllenydd a defnyddia'r ad- roddwr ddosbarth arall i drosglwyddo syn- iadau'r awdur i'w wrandawyr. Gelwir y naill ddosbarth yn atalnodau gramadegol (grammatical stops), a geilw rhai y dosbarth arall yn atalnodau rheithegol. Mae'r gair atainodau yn ddigpn priodol yn y cys- ylltiad blaenaf, ond nid yw'n hollol felly yn yr olaf, oblegid ni cheir nodau o gwbi yn y llyfr i gyfarwyddo neb. Rhaid i'r darllenydd ei hun benderfynu y mannau y mae'r rhai hyn i fod, a dyna paham yr ymwrthodwn a'r term atalnodaw. Rhanna'r gyllell y dorth yn defy 11, ond y mae'n rhaid cael y dannedd i'W'" torri'n ddarnau llai cyn y gellir eu llyneu. Felly yn y mater yma, rhanna'r atalnodau gramadegol y braw- ddegau'n ddarnau, a rhanna'r gorffwysiadau rheithegol y darnau hynny drachefn i ddarnau Ilai, fel v eallo'r srwrandawvdd eu cymryd i fewn i'w feddwl yn rhwydd. Y mae ar y maes lu mawr o feirniaid, heb son am adroddwyr, na fynnant dalu un sylw i'r rhai hyn, ac y mae'r carngymeriadan a wneir ganddynt yn aneirif. Nid oes amser maith er pan wrandawn ar feirniad yn troi'r fantol yn erbyn adroddwr a wnelai ei waith yn dda, am ei fod wedi dodi stops mewn mnnnau nad oedd ei gopi'n dangos eu bod i fod." A theimlwn mai trueni oedd nt buasai synnwyr cyffredin wedi gosod, 8trp arno yntau rhag ymgymryd a beirniadi nes y buasai'n døall heth a wnelai. Nid wyf erioed wedi gallu deall y rheswm paham yr esgeulusir cymaint ar y rhan hon o'r gelfyddyd, oblegid nid oes un ran a rydd fwy o fantais i'r adroddwr na'i wrandawyr. Rhydd' gorffwysiadau priodol fantais i'r adroddwr lenwi ei ysgyfaint ag awyr, fel na byddo perigl iddo fethu a rhoddi pwys- lais, neu derfynu ei frawddeg yn briodol galluogant ef i wneuthur ei waith yn fwy esmwyth a didaro a gwnant yr hyn a a Iroddir yn fwy dealladwy a derbvniol i'r gwrandawyr. Nid oes dim a flina'r glust yn fwy na rhes o eiriau diyrnatai ac heblaw hyn, y mae'n rhaid i'r glust gael amser digonoJ i drosglwyddo'r geiriau a ddisgvnna arni i'r deall. Bydded y gorffwysiadau mor fyrion ag y byddont, rhoddant es- mwythad i'r elyw, a mantais i'r deall i dderbyn ac ystyried yr hyn a adroddir Drwy fod yn feistri ar y rhai hyn y mae rhai siaradwyr cyhoeddus wedi cario dylanwad anarferol mewn rhai amgylchiadau. Hyn oedd un o elfennau poblogrwydd George Whitfield a John Elias, o fendigedig goffad- wriaeth. Etc gwneir yn fynych, wrth adrodd a darllen, i orffwysiadau arohriodo1 ddweyd pethau rhyfedd o afresymol. Flyn- yddoedd yn ol ceisiai dyn ddarllen yn gy- hoeddus y geiriau hynny yn Heb. xi. :— Trwy ffydd, Jacob, wrth farw, a fendith- iodd bob un o feibion Joseff." Ond dyma'r modd y disgynasant ar glust y gynulleidfa :— Drwy ffydd, Jacob wrth farw, a fendith- iodd Bob-un o feibion Joseff." Ceir digon wedi ei ysgrifennu ar y gorffwysiadau hyn a dylid talu sylw iddynt ar bob cyfrif. SHON CWARE TEG. D.B., ac nid D.R. At Olygydd Y Brython. Annwyl Gymrawd,—rDymunaf ddiolch yn fawr i chwi am eich geiriau caredig parthed ein Casgliad o Donau ac Emynau yn Y Brython yr wythnos hon o dan y pennawd Gosteg. Bydd croeso calon i chwi alw yma pan gewch gyfle, i glywed y bechpyn yn canu'r hen emynau bendigedig. Teg yw nodi bod y clod am y Ilyfryn yn ddyledus hollol i Mr. D. B. Jones, B.A.—yr athro Cymraeg yn yr ysgol hon. Mae ef yn Gymro twymgalon, ac yn fawr ei sèl- dros iaith, llenyddiaeth a chrefydd ein gwlad., Trwyddo ef y sefydlwyd yr Eisteddfod flynyddol a berthyn i'r ysgol, a phrofa'r cyfryw'n llwyddiannus dros ben. Yn anffodus, ym- ddengys ei enw fel D. R. Jones D. B. Jones a ddylasai fod. Da gennyf pe cywirech y gwall hwn yn eich rhifyn nesaf Nid yw rhestr y tonau'n gyflawn-trwy amryfusedd gadawyd allan Blaenycefn, Can- nan, Glcmmagwr, Glanllyfnwy, Kilmorey a Llantrisant. Gyda'm dymuniadau goreu am lwyddiant Y Brython.—Yngywiriawn, D. J. BOWEN. Prifathro Ysgol Ramadeg Rhiwabon. Sut yr aeth yr Eos yn- Eos Morlais. I Syr,—Rwy n ameu cywirdeb yr hysbys- rwydd a roddwyd i'ch gohebydd Ieuan ab loan ar y pwnc uchod a dyma ichwi'r pam: Y mae gennyf gopi o fy mlaen y munud yma o raglen cyngerdd a gedwid gan yr Undeb Corawl Cymreig pan arweinid y c6r hwnnw gan y diweddar Mr. Daniel Daniels, yn y Concert Hall, Lord Nelson Street, Lerpwl, Rhag. 7, 1870, ac ymysg y datgeiniaid ceir Mr. Robert Rees (Eos Morlais), Swansea." 'Rwy'n cofio 'r noson yn dda. gan fy mod yn aelod o bwyllgor gweithiol y Cor. ac yn gyfaiU mynwesol i'r Eos hyd ei farw. 1 s Ar ol y cyngerdd erybwylledig y cynhal- iwyd Eisteddfod Towyn Meirionydd, lie y bu'r Eos mor llwyddiannus—yn 18 os da y cofiaf. Pe buaswn yn ymyl fy n gist trysorau a chreiriau yn Lerpwl yna, gallaswn ddweyd i sicrwydd. Yr oedd Y Gohebydd-Gohebydd Y Faner-yno o Lun- dain ac yn ei adolygiad ar yr Eisteddfod yr wythnos wedyn dwrdiai'r Eos yn bur gryf am iddo, ac yntau'n ganwr proffes- edig, gystadlu ag amateurs nad oedd gan- ddynt y siawns leiaf i ennill oddi ar leisydd mor ddihafal. 'Roedd peth felly, ebe'r Gohebydd, yn groes i amcan iawn yr Eis- teddfod, sef meithrin talent ac nid ei mygu a'i digalonni. Ac wrth son am farn Y Gohebydd ar hyn, credaf fod yna angen heddyw i brotestio'n gyffelyb yn erbyn gwaith rhai sy'n eu hysbysu eu hunain fel professionals yn cystadlu a rhai heb fod felly.—Yr eiddoch yn gywir, Sheffield. LLEW WYNNE. Ethnig:o'r[Hen"'Enwau. Annwyl Olygydd,-Mewn ol-nodiad i lythyr Mr. J. R. Davies, Bangor, yn Mryihon Tach. 6, beiwch y Llywodraeth am gyfnewid enwau lleoedd yng Nghymru, ac yr ydych yn dweyd, calon y gwir. Enghraifft nod- edig o hynny ydyw Cilmery (ger Llan- fair Muallt), yn gyfnewid am Cefn y Bedd." Clywais mai aehlysur ycyfnewidiad ydoedd cwynion o Gefn y Bedd, ger Gwrecsalm. Paham na buasid yn mabwysiadu Cefn Bedd Llywelyn "? Ond nid swyddogion y Llythyrdy yw'r pechaduriaid ymhob am- gylchiad. Y trethdalwyr fu'n gyfrifol am ddiddymu'r enw awgrymiadol Llan- fihangel Genau'r Glyn," a mabwysiadu'r enw diystyr Llandre" yn ei Ie. Dolgellau. R. JONES.

W. & J. VtNMCRL j fstote Aefils Natutts, 200 SCOTLAND kDi, Liverpool Wwmpbobm No. 42M Royal (2 1 ines). P Lloyd JODe WEDDING4 FUNERAL DIRECTOR. CARRIAGES dc. to be seen at 3(), lOnle)' KUDO, ¡, tfJOfTfi = TELLPkIV-NZ-S75, anfielb. J8 JOt t unerwl i)Boertok«f, I EVESTUN, 40 AlIÐr." ài"t.. R ,and 55 &r.c& Read. LIVERPOOL J Fuuerals personally arranged to aU part. Of m wmmMmmmnmrmmmwrnlmLMmi i„^J J. PRYSE HUGHES, F.T.S.G (Cyn-arweinydd Cymdesihas Gerddorol Cted poeth, ae awdur Argfavydd arwain drwy'r antalweh," ttc. Ddymuna wneud yn hysbys y bwriada roddi ei hoil amser i wasanaeth cerddcriaeth, at felly bydd yn rhydd i dderhyn rhagor o waith fel Beibkiad, Aemfinydd, Arhol- YDD, etc. Rhoddir gwersi ar Gynghanedd; etc., drwy'r post. Am delerau a rhestr o gyfansoddiadau, eyfeirier-Lily House, Coedpoeth, Wrexham* 6, i .t r8etí'!Ii!'ot II JSgfeejM X.C. S5efi|s Arwelrydd CTm&Dfaeodd C.Uf Besrcfad, ac Athov»i. Parotvir Tmedswyr at DyattagrifB* "f,CC"" ♦'OTEII V BEN MEDIANT A SCITHS "f KI^GSi FY fkOA » LIRFWL LADIES BLANCHARD PILLS. "re uDrivelled for all ii-regularities,&c., they speedily afford relief and never fail to alleviate all suftering and they supersede Pennyroyal, Pil Coshia. Bittf r Apple, &e. BLANCHAHD'- are the best of all Pills for Women, are sold in boxes, 1 lit by BooTS' Branches, TAYLORS Branches, and aM Chemists, or pest free same price, from LESLIE WARTiN, Ltd.. Chemists.34 Dalston Lane,London \MYTHI3NG TO S)j;J.L? Now 18 your opportunity. W. H. Botterfielrs £ Cm, 76 Iz 78 ST A NLKY RD., BOOTLJJ Will give yon Highest ClASH Peiceb for fumitwreof s^ery description. Complete Households or single er -telee purchased ontripl t CALL OB WKJTJT ■— 76 & 78 STANLEY ROAD, BOOTLE. Boon* 12Í)9. JUST PUBLISHED. NEW WELSH SONG BY W. Mathews Williams, F.R.C.O. "CANU YN Y NEF" (HEAVEN THE LAND OF SONG), for Soprano or Tenor. THis Song ie particui^rly suitable as a subject for Competition at Eis- tedofodau and Competitive Meetings. Price 2/1 Post Free. (Cash with Order). A. J. FLEET, Music Warehouse, Colwyn Bay and Llandudno. Y BRYTHON" will be delivered free by post to any address in the U.K. or abroad at the following rates. *Home Abroad Three Mi-uchs 219 .3/3 Six Months 5/5 .6/6 Shorter Periods, I per month. ALL SUBSCRIPTIONS ARE PAYABLE IN ADVANCE. PREPAID ADVERTISEMENT RATES. Births, Marriages, Deaths, Situations Vacan Article for Sale, Wanted, Apartments, etc. 12 words 1 /6 per insertion 24 36 3 I- » 5° » » This Scale applies to private individuals only Announcements of public bodies, concerts, meetings Trade Advertisments etc. on application. HUGH EVANS & Sows, 358 Stanley Road, Liverpool. Palatine Trade Protection Office (L'pool). Eschmng* Chsmbers. 2 Rixt-oth Street LIVERPOOL, and at LONDON. Subscription JT le, per mnsum. [naiades oin R.NLIMITED of tJj'\H.«tJ(¡-. RCSp.'lV'f Tel, 2355 CP.Vtoal (3 line," 'l^lefrena*, ityply for fnrts-f Mr"CU67r- "t

Clep y Clawdd. [GAN YR HUTYN.] I MEISTR Y TY.—Dyna fel y sonnir am y Prif Weinidog ar Y Clawdd y dyddiau hyn. Ac nid oes hafal Mr. Lloyd George yn unman—prun ai yng Nghabin y Rhyfel, neu yng Nghabin Heddwch—ef sy'n ben. Ond yn y Ty y mae ei weld yn ei ogoniant. Yma yr enillodd enw iddo'i hun yma yr ymladdodd ei frwydrau mwyaf ac yma, yn anad unlle, y ceir ef yn ei afiaith. Nid yw fawr o bwys pwy fydd yn y Ty, na chwaith prun a yw yTy o'i blaid ynteu'n el erbyn— ysguba bawb o'i fiaen a phopeth o'i ffordd. Yr oedd ei araith ddiweddaf, pa ddydd, yn y Ty yn ddangosiad eglur o hyn, ac uwch yr a o hyd ynsyniad pob call. MEISTRES MEISTR Y TY.-Nid oes hafal iddi hithau yn ei ffordd, sef Mrs. Lloyd George. Mae mor ddiwyd a phybyr ag yntau ymron. Ni fu gwraig yr un Prif Weinidog arall a chymaint o alw am ei gwasanaeth, na'r un a wnaeth gymaint drcs y wlad, ac yn neilltuol dros ei phobl yn ystcd ei thymor. Y mae yma a thraw efo'r pelh da hyn a'r peth da arall, i fyny ac i lawr, ddydd a nos, heb wyl nac egwyl ac eto i gyd, nid yw'n chwyeu na chwythu. Dyma'r foneddiges fwyaf dirodres yn yr holl fyd. A fu dau erioed o'u bath ? Hirddydd i'r ddau i fod yn fendith i fyd a Nefoedd wedyn CHWARE SENEDD.—Mai Gwrecsam yn orhoff o chware, ac yn awr y mae wedi cych- wyn chware senedd. Ffurfiodd y gwr didaw Mr. Aston Weinyddiaeth Lafur, ac y maent wedi dechreu o ddifrif i osod y byd yn ei le. Ond, wrth chware, y perigl yw mynd i feddwl eu bod wedi gwneuthur rhyw- beth heblaw chware, a thwyllo'u hunain fe} y bydd ambell bwyllgor wedi pasio pen- derfyniad yn credu fod y peth wedi ei setlo. Mae pisiau rhywbeth amgenach na chware y dyddiau hyn. Y BRYTHON WYTH.Diolch ichwi. Mr. Gol., am Y Brython Wyth yr wythnos ddiweddaf—y mae'n dda odiaeth. -Nid pawb y sy cyst'al gartref ag yw oddicartref.; ond y mae Gol. Y Brython Ilawn cystal pa le bynnag y bydd. Mae ef gartref oddi- cartref. Merlyn da hefyd yw ei ferlyn— a chadair glyd yw ei Gadair Wichlyd. Y DDEDDF ADDYSG.-Clywir llawer o s6n am hon ar Y Clawdd ond hyd y gwelaf, nid oes fawr o bartoi ar ei chyfer i'w chario allan. Mae'r hen drefn yn dyfod i ben. Yn awr yw'r adeg i osod pethau yn eu lie a hyrwyddo'r newydd i mewn. Ni fydd y newydd, er mor llesol ei bwriad, o unrhyw bwrpas da heb ymbartoi. TAFOD ARIAN EIN HAELOD.-Sef 3yr R. J. Thomas. Deellir ei fod wedi gwella'n fbddbaol iawn oddiwrth effeithiau y ddam- wain a'i cyfarfu dro'n ol. O'r hyn lleiaf, mae un aelod pwysig o honno yn ddianaf —sef ei dafod. Sieryd fel & thafod o arian, ac y mae'n un o'r rhai hyotlaf ar lwyfan. Nid oes raid iddo ofni am ei sedi. COR Y CLA WDD.-Sof C6r Wilfred Jones. Mae Wilfred wedi dechreu o ddifrif gyda hyn, a disgwylir gwledd ar y fath oreu'n fuan. A phwy a hulia saig gerddorol fel yr A.R.A.M. hwn ? Mae cael fod ganddo gymaint o ffrindiau wedi ealcnogi Wilfred yn fawr hefyd, a chodi ei ysbryd. Cewch weld y cyfyd ei lais hefyd. Doh, Ti, Do, iddi fechgyn. CRAFU'R fIUTYN.-Diolch i Ymholydd am ddarllen tipyn ar y pytiau hutaidd hyn, ac hefyd am hyfforddiant ganddo ar gyffer y dyfodol. Yr wyf yn perchi eich barn, frawd annwyl, a cheisiaf gofio a diwygio. Gwelaf fod eich parch yn fawr i emyn cref- yddol, ond nad ydych yn meddwl fawr o swyddog iechyd Gwrecsam. Feallai fymod innau ormod y ffordd arall—sef meddwl gormod o'r swyddog a rhy fach o'r emyn. Ond cofiweh fod yna wr drwg y wasg," yr hwn a osododd Huryn i'm henw yn lie Hutyn. Feallai fod ganddo fo rywbeth i wneuthur S'r drwg. Ond diolch i chwi yr un fath.

I Cafodd y Parch. Evan Jones, M.A., ficer yr Wyddgrug, bapur am £157/10 j- gan ei blwyfolion yr wythnos ddiweddaf, sef yn amlygiad o'u colled amdano ar ei fyned i fywoliaeth Liandrillo yn Rhos, ger Colwyn Bay. I