Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
10 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
10 erthygl ar y dudalen hon
CWYMP TIR YN NEW YORK.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CWYMP TIR YN NEW YORK. Gohebydd y Central News yn New York, dydd Mawrth, a ddywed fod cwympiad tir yn Haverstran, New York, nos Lun, wedi achosi i Balth o dai gael en hysgybo i bwll clal, gan- noedd o droedfeddi o ddyfnder, a bod dau ar bymtheg o bersonan wedi cael eu lladd.
ANFON Y GWRITIAU ALLAN.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ANFON Y GWRITIAU ALLAN. CYNNALIODD y brenin gynghor yn Mhalas Buckingham prydnava dydd Llun, i'r amcan o arwyddo Proelamtiaiwa yn dadgan fod y senedd a etholwyd yn Hydref, 1900, weli cael el dadgorphori. Arwy-idwyd y Proclamasiwn am hanner awr wedi tri, a chymmerwyd et wedi hyny i Swyddfa y Goroa yn Nhy yr Arglwyddl, lie y dechreuodd y swyddogion ar y gwaith yn ddioed o anion y gwritiau i'r swyddogion dychwelladol. Trefalr i'r senedd newydd gyfarfod dydd Mawrth, Chwefror 13ag.
ALMANAC Y 4 FANER,'
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ALMANAC Y 4 FANER,' AR gais nifer liosog o'n darllenwyr yr ydym yn gohiiio cyhoeddi ein Halmanae hyd nes y byddo yr holl etholiadau yn Nghy- mru a sir Fynwy drosodd, er mwyn gallu rhoddi rhestr gyflawn o'n Seneddwyr Cymreig. Diau y cymmeradwyir hyn, am y rheswm hwn, gan yr oil o'r darllen- wyr.
TE L P, R A U Y I PA N E R.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TE L P, R A U Y I PA N E R. TRis argrapniad dydd Sadwrti ydyw ig. yr un ond ei phrii am chwarter, ya rhad drwy y post, ydyw Is. 8g., ond talu yn mlaen, neu 2s. Oil na wneir hyny. Anfouir 2 gopi drwy j post am 2s. ge. y chwarter, ond talu yn mlaon, neu 3s. os na waeir hyny. Hefyd, anfonir 4, 6, neu unrhy w gvnnifer, yn ddi-draul drwy y post gan y Cyhoeddwyr ya ol Ig. yr un. PRIS argraphiad dydd Marcher ydyw 2g. Bi pivria an chwarter, yn rhad drwy'r post, oscymmerir 2, neu unrhyw nifer mwy dan yr un aralen, yw yn ol 2s. 2g. yr un, ond talu yn mlaen neu 2s. 6c. os na wneir hyny. Ei phria wedi ei aarapio ydyw 2t., neu 2s. 9c. y chwarter, ond talu talu yn mlaen; a 3s. os na wneir hyny. Y mae y chwarteri yn terfynu ddiwedd Mawrth, MeheAns Medi, a Rhagfyr. Yn mhob amgylchiad, anfonir hi yn mlaen hyd nes y ceir rhybudd i attal. VNOL DALAETHAU YR AMERICA,-Anfonir y ddwy FANER am y prisiau canlynol yn ddi-draul i'r Unol Dal. aethau BASER dydd Mercher yn ol 3s. 8e. y chwarter a BANKR dydd Sadwrn yn 2s. 2g. y chwarter :-ond yn mhob amgylchiad y mae yn rhaid talu yn mlaen, ac attelir hi pan y bydd yr arian wedi eu treulio. Gellir an fen trwy ddrafft ar fangc, neu ar rhyw df masnachol parchus diogel arall yn Lloegr a gwell hyn na thalu trwy bapyrau dollars yr Unol Dalaethau, gan fod eu gwerth hwy yn gyfnewidiol yn y wlad hon. G*yr pawb, hefyd, pa bryd y terfyna. BARDDONIAETH.—Y mae ami un o'r beirdd, wrth anfon y cyfaiisoddiadau i ni, yn pwyso arnom eu cyhoeddi yr wythuos nesaf.1 Dymunwn hysbysu y eyfryw fod yn ammhossibl i ni gyflawni eu cais ond fel hyabysiadau. Os bydd rhyw rai yn dymuno hyny wrth anfon llinellau arfarwolaethau, priodasau, neu enedigaethau, &c„ dealler y bydd yn angenrheidiol iddynt anfon 3c. am bob llinell a gynti wysa y cyfansoddiadau. CAntfellyymddangoslyn ein uesaf;' ond ni byddwnyn gyfrifol am eu rhagoroldeb fel cyfansoddiadau. Os na wneir hyn, bydd yn angen- rheidiol i ni anfon y cyfansoddiadar at olygydd y Fardd- oniaeth a chymmer felly rai wythnosau cyn ymddangoa, yn ol swra y Parddoniaeth fydd mewn 11aw,
TELERAU AM HYSBYSIADAD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TELERAU AM HYSBYSIADAD. V pris iin flysbysiadau Masnachol, Ysgolion, Eiataddfodau, Cyf.-irfo.iydd Cyhoeodus, Llyfrau, Ac., fydd yn ol 3a. y fod- fedd—gun fesur i lawr y golofn. 4m nvshvsi:vUm o i'nEisieu,' &c., yn cynnwys 18 o Eiriau neu l.ii. codir tie. ho yn ol 1c. am bob tri gair dros hyny on tear yu neu 4c. y iiineli, o» na wneir hyny.'
AT EIN GOHEBWYR.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
AT EIN GOHEBWYR. METHASOM a chael amryw o ofcebiaethau I mewn i'r rhtfya hwn, Gan fod yr ethollad yn mron wrth y drws rhaid rhoddi y flaenoriaeth i bobpeth sydd yn dwyn eyssylltiad &'r frwydr etholkdol bwyslg hon. Etholwr.-Dylech ymofyn am eich tocyn yn ddioed. Hoff o Len.-Anfonwch eich ysgrif yma, a rhoddwn ein barn ami, Os gallwn, oyhoeddwn hi, hefyd. Ymofynydd — Qeliwch gael y llyfr gyda'r pôst, ond anfon ei bris i'r awyddfa ho a. louawrydd.—Adeg lecsiwo ydyw bi. Na, esgnsodwch ni, Foter am y tro cyntaf. —Peidi wch a gwrandaw ar eu dadwrdd. Nis gall dim fod yn fwy dirgel a diogel na'r ba ot. Amaethwr.—Gwnai Diffyndolliaeth lawn oymmaint. os nad mwy, o ddlwg i amaethwyr ag a wnai i welthwyr y deyrnas. Eisteddfod Nantglyn.-Yr ysgrifenydd a enfyn:— Galr ynglJn &r fluj-enwau ar gyfieithu yr emyn 904. 'Todor' ydyw Mr. H. Owen, Bangor, ac ( Ymgeisydd Di-brofiad' ydyw Miss Jones, Osrnyfed, Penrhos, ger Dinbyoh. Ff. Ddwbl.-Di-enw-ilr fasged. Cwestiynau cyfretthiol.-Rhaid i ni unwalth yn rhagor hyabyau nas gailwn atteb cweattynau cyfreithiol heb i'r gofynwyr ymddlried eu henwau personol i ni- i'w cadw genym ya gyfrinachol, wrth gwrs. rori wedi troi.-Gwych genym glywed am y cyfnew- idiad aydd wedi dyfod droaoch. Gobeithlo-ac yr ydym yn credu-fod llawer tebyg i chwi. Os dy. munweh yBgrifenu 'hanes eich troedi<*aeth,' rhaid'i ohwi ymgadw rhag enllib ar bersonau cyn y gailwn gyhoeddi dim, Ffettus yr Ail.—Mae y pwngo yr ysgrifenwch arno yn dra amserol yn awr. A. B. O.—Llythyr ar Yr Apocrypha sydd gaaddo ef. Ond, heb roddi ei enw priodol i ni. Beni.-Dwy waith yn y flwyddyn, yn ol hen gyfraith nad oes rithyn o reswm am ei chadw. Agricola, a Thrafferthus ynghylch llawer o bethau.- Di-enw. Gyda'u gilydd i'r fasged. Efrydydd.—Deuddeg IwlIt, Un o'ch Poetau.-Caiff elch cynnyrchion sylw dylad- wy. Un or Zelotiatd.—Rk&ldL I chwi gofio mai nid mewn un-dydd-un-noa y gellir paslo deddfau seneddol. Rhodder amser i'r Weinyddiaeth newydd i ddingoa pa beth a fedr hi el wneyd. Caged amynedd el pherfEalth waith.' Yn y cyfamser, bydded pob un vn ffyddlawn i roddi ei bleidlais iddo. Gvoas y Gig.—Pa aawl gwaith, mewn difrlf, y rhaid I ni ddyweyd, ac all ddyweyd, nas gallwn gyhoeddi llythyrau yn dal perthynas a dysgyblaeth eglwyslg yn ein colefnau. Boliedydd Pryderus —Nla gallwn atteb elch holladau. Pe gfcllasem, ni fuasem yn gwneyd. Nid mewn newyddladur y dylid atteb holiaaau e'r fath.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Qwuelt amcaagyfrif fod yr eluaenau yn Llnn- dain ya yatod y deuddeng mis diweddaf ya .,rhae,1d., swm o dros 7,COO,OOOf.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
caraiAYNiivi> Yr Etholiadau. Y mae Perchenogion 'Baner ac Amseru Cymru' a'r 'North Wales Times' wedi trefnu i gael pellebrau o ganlyniad yr holl Etholiadau yn uniongyrchol ar ol cyhoeddi y ffigyrau. Er budd y cyhoedd y maent wedi rhentu, fel y lie mwyaf cyfleus, mm Mr. David Jones, Crown Square, Dinbvch, ac yno dangosir pob pellebyr, mor gynted ag y daw i law. Agorir y Swyddfa uchod i'r dyben hwn NOS SADWRN nesaf, lonawr 13eg.
CARTREFOL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CARTREFOL. UNIG enwogrwydd dyn o'r enw JOHI STBBL, yr hwn a fu farw y dydd o'r blaei yn Ffranklio, Pennsylfania, Unol Dalaethat yr America, ydoedd medra gwario chwe char mil o bunnan mewn saith mis o amaeh Be farw yn berffaith dlawd. Cerddai yr heol. ydd, neu eiateddai mewn ceirbydau, wed; pinio arian-nodan am aymiau nehel wrth e ddillad dros ei holl gorph. Ei benguwch a orchnddid & nodan, ao o'i esgidiau denai cornelau rhai allan. Rhoddai eofren am flacio ei esgidiaa, a dwy am eillio ei wyneb ac i'r gweinesan yn y bwyd-dai bytb ni roddai lai na sofren neu ddwy yn anrheg, Un tro prynodd yr holl champagne mewn gweatty yn New York, a thywalItodd y cyfan, a chwaneg a geiaiwjfd o'r tu allan, i faddon, ac ymdrochodd ynddo. Da genym alia cofnodi fod ystrywiau Un. debwyr dichell ddrwg Birmingham wedi en dyiysu. 0', hyn lleiaf, mor bell ag y mae dyddiad yr etholiad yn myned. Y diwrnod mwyaf cyfleua yn y ddinas i gadw etholiad arno-mwyaf cyfleua i weithwyr, betb bynag (ag eithrio dydd Sadwrn)-ydyw dydd Mercher. Ar ddydd Mercher y penderfyn- wyd i'r frwydr gael ei hymladd. Ond, yn ddilynol, y mae yr Undebwyr yn ceiaio cael ei newid i ddydd Llun, y diwrnod mwyal anghyfleua yn boeaibl. En siomi yn y caie hwn ydyw yr hyn y liawenychwn o'i her- wydd. Qobeithiwn y siomir hwy yn ogym- maint yn y path penaf, hefyd. Nos Iau aeth Mr. CHAMBERLAIN i Darby, i asserch yr etholwyr ar ran yr ymgeisydd diffyndollawl. Ond, mor anghymmeradwy ydoedd efe a'i boliai gan gyfran helaeth o'i gynnulleidfa fel mai jchydig mewn cym- mhariaeth gafodd efe ei ddyweyd. 0 her- wydd hyn collodd ei dymmer, a dywedodd bethau bustlaidd iawn. Yr ymgeisydd, hefyd, a alwai y gwrthwynebwyr yn llyfr- gwn. Un arall a ddvwedodd y cai y gwrth- wynebwyr fyw i weled Mr. CHAMBERLAIN yn Brifweinidog etto. Nid ydyw hyny yn debyg iawn. Dydd Lion dadgorphorwyd y senedd yn flfarfiol. Yr ydym bellach yn nghanol y llif. Yn nniongyrchol wedi i'r Brenin roddi ei enw wrth ysgrif y dadgorphoriad anfon- wyd y gwysian i ethol aelodan y senedd newydd allan. Cyrhaeddent y swyddogion priodol i'w derbyn yn mwrdeiadrefi y brit- ddinas yr an noson, a dranoeth yr oeddfnt yn cyrhaedd pob etholaeth, bwrdeiaiol a airol, trwy y deyrnaa. Cymmer yr etholiad- an cyntaf—y rhai diwrthwynebiad—le ddydd Gwener. Traddododd yr Ysgrifenydd Rhyfol araeth bwysig nos Iaa, Mewn cyfarfod yn Qinaa Llundain i bleidio y ddan ymgeiaydd Rhydd- frydig yr oedd efe. Yn natoriol, ar faterion yn dal perthynas aniongyrchol 4'i awydd y llefarai Mr. HALDANX. Gwnaeth yn eithaf eglar na chaifi' gwir amddiiiyniad y deyrnas rhag gelynion ddioddef dim o herwydd y cyfnewidiad yn y Weinyddiaeth. Rhoddodd arbenigrwydd neilldnol i'r ffaith y dylai y fyddin Brydeinig gael ei chadw mewn ystad o efieithiolrwydd. Dylai ein byddin, meddai, fod ya nn a all roddi dyrnod. Dylai, hefyd, fod yn on ag y gellir ei throsglwyddo yn rhwydd ac union- gyrchol i faes yr ymdrechfa droa y m6r. Er mwyn hyn yr oedd yn anhebgorol IDlen- rheidiel iddynt gael cyflawnder o longaa clud. Yr ydym yn ddiolchgar iddo am yr hyn a ddywedodd efe am gofreatsiaeth (con- scriftion); hyny ydyw, y trefaianfi sydd ya gorfodi pob dyn o fewn oedran pennodol i ddyago tria artan rhrfel. I Gall hyny fod yn ddefnyddiol ar y Cyfandir, ond ni wna y tro yn y wlad hon,' meddai yr Ysgrifenydd Rhyfel. Mewn oyfarfod mawr o Ryddfrydwyr yn Sheffield, nos Ian, dywedodd Mr. ASQUITH fod ein treuliau cenadle.etbol wedi codi, mewn deng mlynedd o 108,000,000p. i 151,000,000p. Achoswyd hanner y cynnydd hwn gan y Fyddin a'r Llyngea. Yn ystod vv un cjfnod cynnyddodd cyfanswm ein hymrwymiadau arianol o 645,000,OOOp. i 791,GOO,OOOp. Dylid lleihau y trethi, meddai, ond, ammhosaibl fydd gwneyd hyny heb leihau ein treuliadao. Gobaith ao amoan penaf y Llywodsaeth newydd, efe a chwanegai, fydd cario gwaith y deyrnas yn mlaen &'a golwg yn glir, ya barhane, as efteithiolrwydd a chynnildeb. Ond, na fydded i neb ddisgwyl gweled cyf- newidiad mawr yn cael ei wneyd ar unwaith yn y cyfeiriad hwn. Rhaid gofalu am i bob than o'r gwaBanaath cyhoeddus gael ei gario yn mlaen yn effeithioi, Cyn pen ychydig flynydd;>edd, modd bynag, bydd gwahaniaeth mawr i'w ganfod. G*r pwyaig arall a fn yn areithio yr tin noson ydoedd y Gweinidog Trarnor. Yn Alnwick y siaradai Syr EDWARD GREY. Mewn perthynas &'r Iwerddon dywedodd mai yr unig ffordd i ladd y teimlad gwrth- nawsaidd rhwng yr Ynya Werdd a Phrydain Fawr ydoedd trwy ddwyn diwygiadau gradd- oi, ond cynnyddol, yngl'n & gweinyddiad amgylchiadau yr ynys. Mewn perthynas a gwladweiniaeth dramor y Llywodraeth efe a ddywedodd mai yr hyn yr amcenid ato ydoedd cadw llyshyren ac ysbryd yr ymrwymiadau a gwledydd tramor yr aethai y Llywodraeth ddiweddar iddynt. Yr oedd araeth y Prifweinidog yn Llundain wedi dangos yn eglar y llinellau ar hyd pa rai y bwriedid cario y gwaith hwn yn mlaen, fel nad oedd angen am iddo ef ymhelaethn dim arno. Am ddiffyndolliaeth dywedodd fod areithiau Mr. CHAMBERLAIN ei hun ar Fasnach ltydd etto heb eu hatteb. Un o ryfeddodau gwleidyddol y blynydd- oedd diweddaraf hyn ydyw ymlyniad Syr JOHN GORST wrth Doixaeth. Rhaid ei fod ef yn Dori hyd fir ei esgyrn i lynu wrth blaid sydd wedi ei gamdrin mor erwink Nia gwyddom am neb a'i cafodd yn waeth gan ei flaenor a'i blaid. Yn mhob dull a modd y sarhawyd, ac hyd yn oed y diraddiwyd ef. Bnom lawer gwaith yn icydymdeiinlo ag ef dan ei driniaetb. Ac etto, glynu yn ffydd- lawn wrth Geidwadaeth y mae efe. Yn y dyddian presennol trinir ef gan ael-j odaa o'r hen Weinyddiaeth ya llawn can waethed, os nad gwaeth, nag y trinir yr Arglwydd HUGH CECIL ganddynt. Nid an- nyddorol yw darlten yr hanes, fel arddaagos- iad o anniolchgarwch y boblach hyn. Syr JOHN ydoedd yr aelod droa Brifysgol Caer- grawnt hyd y dadgorphoriad, ond, heb law bod yn Geidwadwr o'r dosbarth ffyddlawn a ddisgrifiwyd, y mae efe yn Rhyddfaanachwr. Am hyny yr erlidir ef yn awr. Nid oadd gan Mr. BALFOUR neb yn Ai bleidio ef mor aiddgar gyda mesnr angbyf- iawn Addysg ond gan ei fod vn Rhyddfaa- nachwr, ni fyo Diwygwyr y Tariff ddim o bono. Am nas gall ddygymmod t's fympwy Chamberlainaidd rhaid ei fwrw o gynnrych- iolaeth y brifyagol, a'r rhai blaenaf yn ceisio gwneyd hynyydyntyr Undebwyr swyddogol. Ac nid dyma y cyfan. Y dyfnder hwn a eilw ar ddyfnder arall. Yn mysg y rhai a ffarfiant y pwyllgor aydd yn rhedeg y ddau ymgeisydd arall ceir Mr. LYTTLETON, Mr. AUSTEN CHAMBERLAIN, a Mr. GBRALD BALFOUR. Coder, medda Prifyagol Caergrawnt hawl i anfon daa gyo- nrychiolydd i'r senedd. Unig bechod' Sgr JOHN GORST, fel y dywedwyd, ydyw ei syniad- au Rhyddfasnachol. Gwir ei fod hafyd yn ormod o ddiwygiwr cymdeithasol i .foddhau rhai o'r Toriaid hen ffasiwn yn y gwersyll y myo efe ymlynu w rtho. 0 gwbl bydd o ddeuta dan cant o Ym neillduwyr yn ymgeiswyr y waith hon. Ni fa y fath nifer erioed o'r blaen ar y maes mewn nnrhyw etholiad. Nid gormod ynom a fyddai dyweyd mai y Ddeddf Addyag, i raddan helaeth, ydyw yr acttos o hyn. 0 dan amgylchiadao cjffifredin nid ydyw yn debyg y buaaai llawer o honynt yn teimlo nemawr awydd am fyned i'r senedd. Awydd i ddinystrio twyll ac anghffiawnder y ddeddf hon sydd yn on gyru hwy yn mlaen. Cyffrowyd hwy gan wladweiniaeth addypg- ol y Llywodraeth Dorxaidd i raddau na bnasai dim arall yn galla gwneyd, ac am hyny hwy a deimlant yn orawchua am gael cyflensdra i gymmeryd than flaenllaw yn y gwaith gogoneddus o svmmud yr anghyf- iawnder dybryd hwn. Faint o'r dan cant a ant i mewn 7 Yr oil, gobeithio. Ond, pwy all ddyweyd am bythefnoa 7 Hyn aydd aicr yn awr, y bydd yn Nby y Cyffredin y tro nesaf fwy o Ymneillduwyr nag a fa ynddo erioed o'r blaen. Dywedodd Mr. BIRBELL beth pwyaig nos Ian ynghylch y Transvaal. Rhoddodd ar ddeall y bydd holl gwestiwn llafar y Chine- aid yno yn cael ei droaglwyddo, cyn pen pedwar nen bum mis, i ddwylaw Llywodraeth gyfrifol yn y Transvaal ei hun. Y mae Llywodraeth gynnrychioladol ar fin cael ei goaod i fyoy yno. Addawyd peth felly i'r wlad ar derfyn y rhyfel flynyddoedd yn ol; ond, ni wnai y Torlaid ddim i gyflawni ea hymrwymiadau. Wrth gwrs, yr ydys yn deall ynborion naa gellir gwneyd hyn ond yn r nig trwy ddeddf seneddol bendant. Hjn a arwydda y bydd mesur i'r perwyl hwn yn cael ei ddwyn yn fuan ger bron ar ol agoriad y senedd. Y pryd hyny ceir gweled yr arweinwyr Torl- aidd yn gwrthwynebu y meaur &'u holl egni, ac yn brwydro yn d6st o blaid y miliwnydd- ion. Ond, ni lwyddant, ni a fawr ddia- gwyliwn. Yn naturiol, ac yn holloi fel y disgwyliem 7 mae llythyr y Dac o DDYITNEINX wedi bod megyg llosgbelen yn nghanol gwerayll yr Undebwyr. Gftr ydyw y Due ag y rhaid ;wrandaw ar yr hyn a ddywedir ganddo. Yn myag Toriaid Uinas Llundain y ceir fod yr 'i, r a epistol synwyrol wedi effeithio drymaf. Cymmer yr ymgeisydd Syr ECWIRD CLARKE arno ei fod yn methu deall pa beth a barodd i'w Has yagrifena y fath lythyr o gwbl. Nid ydyw fymryn o bwya gan Due DYF- NEINT, y mae yn dra thebyg, pa beth y mae y bargyfreithiwr enwog yn metha ei ddeall ar y pwngc hwn, nac unrhyw bwngc arall. Ond, os nad ydyw efe yn deall, dealla pavsb arall yn burion. Nid ydyw Syr EDWARD CLARKE a Mr. ALBAN GIBBS, dan ymgeiaydd y ToiSaid yn y ddinas, yn ddim amgen mewn gwirionedd na disrygwyr y tariff. Hyn a barodd i'r Dac wceyd ei gyfran i geiaio rhwyatro eu hetholiad. Pe buaeai y ddau yn Rhjrddfaanachwyr nid ysgrifenasai y Due ei lythyr o gwbl nen, os gwnaethai llythyr o'u plaid a fuaaai. Pa effaith a gaiff fel y mae? Diau y bydd yn foddion i 'dori y ddadl' i'r rhai ag oeddynt yn 'cloffi thwug dau feddwl.' G*yr y dosbarth hwn o etholwjrr fod y Due CyBtal Undebwr a neb o honynt ac os yw efe o'r farn na byddai cael mwyafrif i Fas- nach Rjdd yes eobydrwydd i gyfaader y wladwrmeth, teimlant y gallant hwythaa yn ddiogel ddi!yn ei arweioyddiaeth. Yr esgobion ydynt yn cymmeryd rhan f vy blasniiaw yo yr otholiad hon nag arfer. Wrth gwre, fcybiant fod yr ysgolion Eglwyaig a chyaaylltiad yr Eglwys a'r wUdwriaeth mewn perygl. Nid ydym yn beio dim amynt. Y mae er. huwehafiaeth yn yr VB- golion a gobaith ea helw fel preladiad yn yt enbjdrwydd mwyaf. Os ceir mwyafrif Rhyddfrydig cryf, y peth cyntaf a wneir fydd rhoddi yr ysgolion yn nwylaw y cyhoedd. Disgwylir y bydd y senedd newydd yn ym- gyfarfed dydd Mawrth, Chwefror 13eg, ac yna gwaith y senedd-dymmor yn cael debhrea arno ddydd Iau, y 1Mad, AniniheawQ a ellir gwneyd hyn, Înödd bynag. Cymmeryd y diwrnod cyntaf yn gyfangwbl i ethol Llefar- ydd a wneir, yn ddiio. Nid eistedda y Ty ddydd Mawrth, yn ol pob tebyg, oud am o ddeutu awr yn unig. Yna bydd yn angenrheidiol i'r Llefarydd etholedig fyned i Dy yr Arglwydffi i gym- meryd y ll* ei hon, a chael ei gymmeradwlo gan y brenin. Dydd Mercher ycjninier hyn le; sc nid ydyw yn bossibl iddo alia rhoddi y lift, drachefn, i nifer dlgonol o aelodan ar y diwrnod hwnw i'w gwneyd yn briodol dar- llen yr araeth frenhinol, ac i Waith y tym- mor ddechreu ddydd Ian, Y tebygoltwydd ydyw na welir dim gwaith heb law y ffarfiau hyn yn Cael ei wneyd hyd dydd LInn, y 19eg. Cangen y gwaith o Gymdeithas Fasnachol Llundain, yn ei adroddiad ar y galW am gyen- mhorth marsiandlol am y chwarter olaf o 1905, a ddywed mai nodwedd fwyaf arbenig y cyfnod hwn ydoedd y gofyn pryaur a pharhaus am glercod ieuaingc yn medru Haw fer Yr otdd y gofyn yn llawer mwy na'r cyflenwad yn y cyfeiriad hwn. Y prif fasnachwyr ydynt o hyd yn edrych allan am ddynion ieuaingc medrus a thalentog i ymgymmeryd a chlercyddiaeth yn eu swyddfeydd preifat hwy. Geilw hyn am ddysgu y Haw f6r yn yr ysgolion dyddiol. 0 herwydd marwolaeth ysgritenydd yr beddwch yn Nghaerlleon cododd anhawader o natur pur hynod yn y irawdlys chwarterol yno y dydd o'r blaen. Cawsai cyfaifod neillduol o gyngbor y ddinas ei al w ynghyd i benoodi un i'r swydd wag Ond, yn groes i gynghor ei ys- grifeuydd, a'r cofiadur, Syr HORATIO LLOYD, mynodd y cynghor oedi gwneyd y pennodiad, gan ddyweyd am iddynt osod dirprwy y di- weddar ysgrifenydd i wneyd y gwaith yn ei Ie. Pan eisteddodd efe ar y faingc dywedodd y cofiadur nad dedd v gyfraith yn caniatau i ddirprwy weitbredu yn lie ysgrifenydd trangc- edig. 0 herwydd hyny teimlai efe ei hun mewn dygn anhawsder, ac ammbeuai yn gryf a fyddai cynnal y llys yn gyfreithlawn o dan yr am- gylchiadau. Auturiodd fyned yn mlaen gyda'r gwaith, modd bynag, a'r dirprwy yn gwasan- aethu fel yegrifenydd. Ond, pan y daeth i'w ran i gyhoeddi dedfryd ar ddau garcharor a gawsid yn euog, efe a wrthododd yn y modd mwyaf pendaut ymgymmeryd a'r cyfrifoldeb o'u cospi. Y canlyniad fu i'r ddau gael cerdded allan o'r llys yu ddynion rhyddion, ac wedi synu at eu ffawd dda. Trddd un o gyfarfodydd Mr. WINSTON CHURCHILL yn Manchester, yr wythuos ddi- weddaf allan yn un terfysgus ei wala am en- nyd. Daeth merch yn mlaen, a chan ddal baner ar yr hon yr oedd yn argraphedig F6t i ferched,' decbreuodd ymfflamychu yn egDiol ar y pwngc. Ond, ni fynai y gynnulleidfa wrandaw arni. O'r diwedd dywedodd Mr. CHURCHILL y gallai y merched gynnal cyfarfod wedi i'w gyfarfod ef ddibenu, ac yn yr un man. Cafodd Mr. ASQUITH yn Sheffield hefyd ei flino yn ddat gan y merched ynglyn &'u pleidlais. Dylai gwyr y cerbydau yn Llundain osod y cyfrwy ar y ceffyl iawn.' Yn anffodus, y mae ganddynt achoa achwyn newydd. Gan y Swyddfa Gartrefol gofynir iddynt dalu nid yn unig y 5s. arferol yn y flwyddyn am eu badge, ond, hefyd, 2s. 6c. yn chwanegol fel 'sicrwydd am ddychweliad y badge yn ol.' Tybia y TOtïaid eu bod hwy yn gweled yn hyn gyfle i wnoyd busnes,' ac nid oes daw arnynt yn gofyn i'r cabmen a'r busmen I Sut 'rydych chwi yn leicio yr Ysgrifenydd Cartrefol new- ydd,' sef, Mr. HERBERT GLADSTONE. Pa un bynag ai cam ai cymmhwys ydyw— ac y mae Mr. GLADSTONE yn gwneyd ymchwil-' iad iddo—nid efe ydyw y gweinidog sydd yn gyfrifol am y gorchymyn yn y graddau lleiaf. Penderfynwyd ar yr hanner coron chwanegol hwn dros ddau fis yn ol, gan Mr. AKERS- DOUGLAS. Y neu anghlôd am dano a berthyn iddo ef, ac nid i Mr. HERBERT GLAD- STONE.
TRAMOB.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TRAMOB. YMAGOB yn bruddaidd a wnaeth y flwyddyn newydd yn yr India Ddwyreiniol. Mewn rhai rhanau o honi y mae newyn tost yn ffynu. Mewn rhanau helaethach y mae prinder mawr yn cael ei ddioddef—prinder gwellt a dwfr yn benaf. 0 herwydd y aychder hirfaith, praddglwyfus, er nad holl- ol anobeithiol, ydyw y rhagolwg. Rhaid fod y aefyllfa hon bethau yn peri pryder dirfawr i Mr, JOHN MORLEST wrth ddechreu ar ei waith fel Ysgrifenydd yr India. Prisiaa jmborth ydynt yn awr mor uchel ag oedd- ynt j/n ngaaaf y newyn mawr naw mlynedd yn ol. Yr hyn aofnit gan lawer o bobl graff yn Unol Dalaethan yr America ydyw mai eliphant gwyn fydd camlas fordwyol Pan- ama. Hyd yn oed a gweithio yn ddyfal a chaled arno, nid ydyw yn debyg y gellir ei wneyd yn barod i longaa fyned ar hyd-ddo am ddeng mlynedd ar hngain, os nad chwaneg. Yn mhell cyn hyny y tebygol- rwydd ydyw y bydd yr Americaniaid wadi diflasa ar yr anturiaeth, a'i rboddi i fyny. Llywodraethwyr China ydynt yn ender* fynol o osod eu byddin mewn trefn, a'i chael, o bydd fodd yn y byd yn ddichonadwy, mof effeithiol a byddin unrhyw wl&d yn Ewrop, neu fyddin Japan, er enghraifft. Un rhan o'u cynllnn i sicrhau hyn ydyw agor coleg milwrol mawr yn Canton, yn yr hwn y bydd yr holl athrawon yn swyddogiou o'r fyddin Japanaidd. Mae yn China gjflawnder o ddefnyddiau byddin; ond a ellir byddin dda o hooynt sydd gwestiwn arall. Gwlad baganaidd ydyw Japan, wrth gwrs; a phagan ydyw ei hymherawdwr. Arlyun pryd, Ciniateir yno y rhydaid crefyddol cyf. lawnaf, ac nid oea brinder ar garedigrwydd a chefjjogaeth yr ymherawdwr i sefydliadau Cristionogol o fewn ei TmhorodTejs-th. Y dydd o'r blaen yr oadd efe yn cifranu swm tywyaogaidd o arian tnag at gynnal yagol genbadol ar gyfer plant wedi cychwyn ar lwybrau cyfeiliornad. A hon ydoedd y bed- waredd rodd o'r natur yma argaed ganddo, Y Parchedig HOWARD JONSTONE a ddy wed fod y Llywodraeth Brydeinig yn yr Aipht, ab yn enwedig yn y brifddinas, Cairo, yn ffafrio y Mahometftniaid yn fwy na'r Criationogion yno. Er enghraifft, ni chedwir yr ysgolion dyddiol ya agored ar y Sabbath Mahometanaidd; a'r canlyniad yw, fod yr athrawon a ddygir yno o'r wlad hon yn cael eu hamddifadu o'u Sabbath, am y by dd yr yagolion yn cael ea cadw yn agored ar y dydd cyntaf o'r wythnoa. Ai teg hyn 1 Cynnaliai Cymdeithas Fasnachol Frank- fort ei gtfryl flynyddol v dydd o'r blaen. Yn ei adolygiad ar ddigwyddiadaa y flwyddyb, dywedodd y llywydd nad oedd dim wedi rhoddi mwy o ofid iddo ef na'r teimladau drygnawsaidd y rhoddwyd arddangosiad o honynt rhwng Prydain a'r AlniEten. Meiddiai ddyweyd nad oea gyminaint ag un gwlad- garwr o fewn yr Almaen nad oedd yn gofldio fel yntau o herwydd hyn. Pasiwyd penderfyniad o blaid gwneyd rhywbeth i aicrhau dealltwriaeth da cydrhyngddynt. Yr un adeg yr oedd cymdeithas faenachol Hamburg yn cynnal ei gftyl flynyddol hithaa. Yno, hefyd, aiaradwyd pethau cryflon yn yr un cyfeiriad, a phasiwyd pen- derfyniad cydryw a'r un yn y cyfarfod yn Frankfort. Gwyddia er's tro fod teimlad angerddol awyddus am deimladau da rhwng Prydain a'r Almaen yn ffyno yn Berlin. Ni chaiff yr haf nesaf fyned heibio heb ymwel- iadan gan wyr blaeoaf Berlin i J-undain, a chan wyr blaenaf Llundain i Berlin. Ys- gatfydd na wna y dawy Lywodraeth, hefyd, gyttundeba'u gilydd. Newyddiaduron yr Almaen ydynt o hyd yn parhaa i ddangos ysbryd gelyniaethua tuag at Ffraingc. Edrychir yn mlaen at y gynnadledd ar amgylchiadau Morocco yn Algeciras, yn Yapaen, ar yr 16eg cyfisol, gyda gradd o bryder. Yn wyueb hyn nid anner- byniol ydyw gwaith llyagenad Ffraingc yn Yspaen yn dadgan ei gred y bydd yr holl gymmylau bygythiol presennol yn cael eu chwalu yn faan. Gobeithiwr) hyny yn hyd- eras; Chvvith iawn a f>ddai gweled Ffraingc a'r Almaen yn gwneyd Morocco yn achoa rhytel rhyngddynt. Gormes sydd oruchaf yn Rwsaia. Oddi wrth bob hanes diweddar oddi yno amlwg yw fod y flwrocratiaeth wedi cael y llaw drechaf ar y gwladgarwyr, a'i bod wedi llwyddo i dori asgwrn cefn y chwyldroad. Yn ei hen ddull arferol, hefyd-Iladd fllangello, a charcharn gwyr, gwragedd, a phlant. A chreulonderau o'r fath fwyaf ya- geler y caria y fiwrocratiaeth ei gwaith yn mlaen. Ei ffawd yw fod y fyddin yn parhau yn ffyddlawn iddt. Ond, na thybied yr Ym- herawdwr NICHOLAS fod pob peth drosodd ar hyn. Nia gellir gorchfygu yr ysbryd sydd yn Rwssia yo hir iawn. Pell ydyw iawndrefn o gael ei adfer yno, modd bynag. Ar llinell fawr ffordd haiarn Siberia nid oes hyd yn oed gyagod o iawn- drefn. Mor bell a Cheliabinak, ar y Ilinell, nid oes gymmaint agun yn aros i'w gweithio. Yr holl otsafoedd ydynt wedi ea haniheithio, os nad wedi en lloagi i'r llawr. Yn Lkhutak Anarchaeth llwyr sydd yn tfynu. Trwy drafferth ddirfawr y gellir cael oerbydres o gwbl, yn awr ac yn y man, i glado milwyr o Manchoria toag adref; a hyny o dan ar- weiniad gyriedyddion nas gellir ymddiried ond y nesaf peth i ddim ynddynt. Yehydig ddyddian yn ol bu gwrthdarawiad rhwng dau o'r trenan hyn. Yn y gwrthdar- aw»M hwnw lladdwyd again o filwyr yn ddi- attreg. Mewn lie arall, ac mewn gwrthdar- awiad arall, o ddeutu yr un adeg, cafodd deg ar hugain o filwyr ea lladd. Rhaid fod nifer y rhai a glwyfwyd yn llawer iawn mwy. A phan y cofiwn mai trymder y gauaf yw hi, mewn rhanbarth ag y mae ei erwinder yn eithafol, ni a allwn ffarfio dychymyg egwan am yr hyn a ddioddefai yr anafasion anffod- us hyn. Dywedir fod tair talaeth ogleddol Japan yn cael eu bygwth yn y dyddiau hyn gan y newyn tostaf a fa yno er's o leiaf drigain mlynedd. Rhoddir ar ddeall nad oes yn y talaethau hyn ddim llai na 680,000 o beraon- 18U yn dioddef pangfeydd newyn. Oni ellir gwneyd rhywbeth i gynnorthwyo y truein- iaid, bydd mwy o honynt feirw o newyn nag a laddwyd yn y rhyfel yn Manchuria. Aeth yr aetores Ffrengig ddihafal SARAH BERNHARDT i Texas i chwareu. Yno y mae hi yn awr. Perchenogion y chwarendai trwy y dalaeth a ymunaaant a'a gilydd i wrthod ea chwareudai iddi, Ond, nid felly yr oedd 'y SARAH' i gaei ei gorchfyga. Llogodd baball enfawr, ac elai a hono gyda