Baner ac Amserau Cymru

BRAWDLYS SIR DDINBYCH. Agorwyd y frawdlys alian yn Rhuthyn, dydd Gwener, gan y Barnwr PickfoidL Nid oedd yr Uchel Sirydd (Mr. Alfred Ash- Worth), yn bresennol, o herwydd ed fod yn Neheu Ktraingc, yn cael adferiad iechyd. Yr oedd yriJJecstryn fcynnwys enwau maw o garcharorion i gael eu profi. Cails at H unanladdiad. T John Jones (58), amaetihwr, a gyfaddefodd ei euogrwyididl o wneyd cads at hunanladdiad yn HansHin, bythelfnoisi Yinl ol. Oaf odd ei, rwymo droKoddyneifeichiafaeth ei hWrl i ddiyfod i fyny am ddedfryd pan elw- id arno. Ty-doriad. Cyfaddefodd William Jones, llafurwr, 01 euogrwydd o fod wedi. myned d mewn i'r Sun Inn, BiriasJ Cohvyn Bay, a,, lladrata oddi yno 14p., x>erthynol i Frederick William Owen. Erlynid gan Mr. T. H. Parry. Dadleuai y carcihiairor am drugaredd, gan ddyiweydl nad oedd, ef ond newydd ddyfod allan 01 ga,rohar. Dywedodd y Ibtairnwr fod y eart-harer yn ffodnais, braiidd, o herwydd yr oedd heddgeid- wiad allai brofi cyhuddiad iblaenordl yn ei er- byn yn imiethu Ibod yn bresennol i roddi ei dystiolaeth yn awr. Gan hyny, ni byddai i'r cyhuddiad hvvnw gael ed gymineryd i ystyr- iaetih ac ni bydidad i'r ciarcharor gael ei dded- frydiu onidl i chwe' mis o garchariad, gyda, llafur oa,led. Byddai raid iddo fod yn ofsl- us, modd ibynlag, 0: berwytkl gallai y cyhudd- iad nesaf yn ei erbyn esgior ar Ibenyd) wasan- aeth. Ymosod ar Nyrs. John Forester, llafurwir, a. blediai ddieu1- ogrwydd o fod wedi ymosod air, a cliaia-ym- ddlwyni tuag at Rosdna Lilley, nyrs mewn. clafdiy, yn Adientbnry, ar yr 21ain cynfisol. Erlynid gan Mr. T. E. Morris-. Rhoddodd) yr eiiynes dyisitiolaetib i'r per- wyl ddarfod d'lr cardharor ei ciiyfarfcd ar y brdf-ffordd, aa ymosod arni mewn (modd ffyrnig. Dacth ffermiwr A'w chynnort-.hwy, a bygythiodd y carcharor ef gyda ehyllell. Cafivvyd y caiicihiaror yn euog, a disigrifiai y barnwr yr actios fel un difrifol iawn. An- fonwydl Forester i garchar am ddenddeng mis, gydia, llafur ealed. Cyhuddiad o Ymosodiad mewn Caban. Cyhuddwyd Maude Horrocks (18), Wil- Im.m Edwaixl Green (35), a Thomas Ernest Francds (34), o ymosod ar, a, chydfwriadu er sicrhau geneth o'r eniwl Murphy, mswn teiaban ar lan y Ddiyfrdwy, ar y 14eg 10 Awst. Erlynid gan Mr. Ellis Griffitlhi, A.S., a Mr. Artemius Jonies. Amdidiffyndidi Horrocks gan Mr. Rigby Swiift tar Mr. Austin Jones, ac amddiffynid Green gan Mr. Lindon Rddey a Mr. R. H. Sutton. Aed yn mlaen yn unig gydia'r acholsl o ^yd-fradiwriaeith yn erbyn Horrocks- a G?e(-n. Wirtih agor yr lachoB-, dywedodd Mr. Gri- .fith fod yr eneth. Murphy yn 15eg o.-d, af yn ferch i Mrs. Broadway, 106, Barclay St., Liverpool. Ar y 14eg o Awst darfu i rÜ r- ;iocks berswadio Mrs. Broadway i ganu/tau i'r enetli. ymuno a 'pdcnic.' Teitbiodd ilor- t-ocks a Murphy i Wireasiaim, lie yr y MiTin- Nyd a hwy ga,n (,re!aii a Francus, j rha; a, idisgrind gain, Horrocks fel trefnwyr y picnic.' Oyrhaeddasant i gaban ar fan y j-dyfrdwy. Cynnw1ysiai: y caban un \stafell ranolog] a dwy ystiafell wely. Tra ylia g< f- /nodid Murphy i Hoirrooks pa le yr oedd y picnic,' ac attebodd! Horrocks-, Nid w^f Midi wedi dyfod a chwi yma. i fod yn gwmxio. mi. Nid yw yn picnito o giwbl. hhüdd- N'yd diod, wedi hyniy, d'r persioiniau, a, gadawyd vlurphiy yn yr ystafell gano'og gyda FTon- Yn ystoidl. yr amiser liwn yr ho nid yr )edd yr ymos-odiad iwledi cymimeryd lie. Yn idiweddarach, ymaidawodd Murphy a- Hor- rocks am Wrecisam mewn cerbyd, a d^chwel- tsaht i Liverpool. Gwnaeth Murphy gwyn wraig o'r enw Mantle, a Ichaifodidl y carchar- orion eu cymimieryd mewn dalfa. Goihiriwyd yr achos hyd dydd Sadwrn. Dydd) Sadwrn ail agorwyd, y fraivvdlys, ac led yn mlaen gydag achos y caban. Rihoddodd Murphy ei thystliolael;h, "1.Hi yr oedd yn hollol wahainol i'r dystioflaeth a, roi- s-ai ger bron yir yniad yn Liverpool. I i i, ed- add fod yr hyn oedd wedi cymmeryd lie wedi bodi gyda'i chaniatad ei hian, ia-c fod yr ystori ynghylc-h ei bod wedi cael trwytih i'w yfe-d ynlaoliol gamiairweiniol^ ac 0'1 dyfais ci luui. Mewn ag eraiill, hefyd, yr < edd ei hys-tori yn wahanol i'r hyn a ddywedaisai yn y' lly« yn Liverpool. Aetli: y garch-ares Hornocke, hefyd, focis. y tystion, a gwadlad amryw o'r huH'xdau. Daliai y barnwr rnd Oedd yna i vsci-1. ;< th yn dangos fod Horrocks 11a, Greeni yn tuecidu at anweddeidd-Jdra.- Cafodid y tri chia-rcharor eu profi Nn ddi- euog, a'u- rhyddhau. Cyhuddiad o Herwhel,a gydag Atfau Tan. YlillddanglOsodd John Roberts, Thomas Hughes, a Wan. Hughesi, ciiwandwyr, d at- te-b tyhudddad yn eu herbyn o fod yn herw- hela glydag arfau tan ar ddarn o dir ger Llangollen, ar y 26alin o Diaohwedd1. Amdddffyndd liiwy gan Mr. Artemus Jones. Wrth sagor yr achos idlrtois yr erlyniad, dy- wiedoddl Mr^ Ellis) Griffith, A.S., fod y car- chiatrorion wedii eu gweled gan Harve-y Rolles., ceidwiad helwriaeth i'r Medor Tbttennam, yn gynnar yn yr hwyr, inewni coedwi-g ger Glyn- dyfrdwy. Gwelwyd hwy, hefyd, gan, yr Heddgeidwad Jones. Aeth y carcharorion Roberts a, Wdliiam Hiugihies o'-r golvg yn y goedwig, ao ytInulliwyd a hwy gan Thomas Hughes, ac nid oedd' ammheuaeth yn ei < J lch ef. Yr oedd dau 01 honynt yn crario gyn.al1, la, bygytliiasant y ceidwad a'r heddwas-. I Dadleuai yr amdddfEyniad fod oamgyjr- m-eiriadi mewn adnabydldiaetili wedi bed, a rhoddodd y tri carcharor dystio;.a i-:h o blajd hyn. Wrth anerch y rheit-hwyr, dywedodd y barnwr mai y tawestiwn o adaabydduifth oedd yr unig un j'w beudeaiynu. Caied: y cardliarorio-n yn. cldieuog, a rlndd- t:7 haiwyd hwy. CYNGHAWS YNGHYLOH TIE.- TEULU 0 GWYTHERIN YN YMGYF- REITHIO. Dydd Llun, yn anrawdlys siir Ddinb-yc-ih', a gynnaliwyd yn Rhuthyn, bu y Barnwr Pie-k- fbaxl, a rheithwyr, yii gwrandiaw achois; pwys- ig 0: ardial Gwytherin, ger LJfanrwst. Cod- odidyr anghj'dfo-d o ewyllys' y diweddar David Owen, Hendr-e, yn y plwyf hlwnw, a p gofynid i'r lys benderfynu ystyr adnanau neil-ldiuol yn yr ewyllys, a. thrwy ihyny bera- derfynu, hefyd, i bwy y bwriadai Mr. Owen y I adael tir neilldiuol yn 57r ardal. Yr hawlydd ydoeddt Robert Owen, Hen- dre, a'r diffynydd, Hugh Owen, Heindre Bach—y blaenaf yn wyr i'r cymm-unroddwr, a'r olaf yn fab. Felly, y tlniaiey diffynydd yn ewythr i'r ti-aiitlydd. Ynuldangosai Mr. Ellis Jones Griffith, A.S., lili Mr. R. M. Montgomery (cyfarwydd- edi-g gam Mr. A. 0 Evans, Dinbych), droK yr harwlydd, a Mr. R. A. Griffith (cyfar- wyddedig tgan y Mri. R. 0: Jones a Davies, Blaenau Ffestinviog), drc's y dIfFynydd. Gofynai yr hawlydd i'r llys ddadgan mai efe. iac nid Hugh Owen, oedd perchenog ugain erw o dir a ddelid gain y diffynydd! yn nglyn a Hendre Bach, a hawliai iawn, hefyd, am ddarfod i Hugh; Owen: gadw oddi arno rent neu werth y tir am y t-air blynedd a hanner diwedd-af. Fe gofia y dtarllenydd, yn ddiau, i'r hawl- ydd didyfod a chynghaws yn Mrawdilys yr Haf yn erbyn fiwythr'a.rall iddo, sef, brawd y diffynydd yn yr achos hwn. iRe i'r Ilys roddi rheithfa rn o d bla-id. v Yn ystod gwrandawiad yr achos cynnyrch- wyd lldaws anawr o weithtredoedd (deed's), o berthynas i'r eiddo», ynghvd ag ewyllys David Owen. Drois yr hawlyd<l, galwyd fel tyst- ion—Mri. J. D. Lewis ia Jaimes Hughes, Dinbych (archtaicefiladwyr ac arolygwyr) Robert Evans, Evan Evane. Samuel Owen, Jacob Davids, Evan Davies (Wern), a J. R. WilHafnTS—yr oil o fa-rda.l Gwytherdn a Llan- gernyw. Dalicnt hwy, neu. y mwyafrif o lionynt, mai i'r Hendre y peithynai y tir dan syliW yn yr ra.rnser a fu, ac nid i'r H-enr o a vr v dre Bach. Honai yr ibawilydd. hefvd, fod y fcerfyrf rhwng Hendre a Hendre Bach yn cael ei ddangos yn egkrr gan ffriwid o ddiwfr, a phe yr elad y "tar yr ymgyn nenid yn ei gylch at Hendre Biateh1. yna nd adiewid dim ond tir mynydd gyda'r Hendre. Ar y lla,w arail, daliiai y diiffyn-ydd mai i'r Hendre Bach y /perthynai y t-ir, ac mai 51 Hugh Owen y rhoddiwydi ef yn ewyllvis ei dad. Yn ystod igwrandiawiad yr lacnoiS rhoddwyd pwys ar y ffaith fod siwim o SOOp. wedi ei roddi mewn, ewyllys i chiw-aer yr hiaiwlydd, ac miai oiddi ar y tdr a! hawliiai efe yn awr yr oedd yr arian hY:liyi'w ialu. Parhaodd yr achos. trwy gydol y dydd. Yn y diwedd dygodd y rheithwyr ddyfarn- i-adl o blaid yr hawlvdd. d'r hwn y rboisant feddriiainit. o'r tir, ac iawn 10 75p. am ei werth yn ysitod. vr am-sier y bu yn Jllgafael Hugh. Owen, y diNynydd.

Y LLOFRUDDIAETH YN SIR FON. Y PRAWF YN BEAUMARIS. DADLEU GWALLG OFRW YDD. Y Ddedfryd. Yr oedd Llys-dy Beaumaris. 11a y cyn- nelid Braw'dlys Sir Fon, dydd Merclier, yn orlawn, o bobl, \vedi dyfod ynghyd i wrandaw achos William Murphy, yr hwn oedd yn garcharor ar y cyhuddiad o lofrudidio Gwen Ellen Jones, gwraig h1,iod, 35ain mlwydd oed, yn Nghaergybi, dydll Nadolig. Eisteddai. y Barnwr Pickford ar y faingc, ac wrth anerch yr uchelreithwyr. dywedodd nad oedd ond un, achos i'w bron. sef cy- huddiad o lofruddiaotli, a Idiisgrifiai ef fel achos difrifol iawn, ond un oedd yn anghy- ffredin yn y sir. Chwanegodd y Barnwr, er pan wrandawyd yr achos ger bron yr yn,- adon. fod y gyllel] gyda'r hon y tybid: y dar- fu i Murphy lofrmdidio y ferch wedi ei dar- ganfod heb fod neppeH'o'r He y llofruddiwyd hi. Pan ddarllenwyd y cyhuddiad i'r carchar- or. attebodd Di-euog,' ac edrychai yn holl- ol dawel. Erlynid gan Mr. Ellis Griffith, A.S., a Mr. Trevor Lloyd (yn cael eu cyfarwyddo gan Mr. Tlio-rnton Jones), ao ymgymimerodicll Mr. Austin Jones- tig amddiffyri. y carcharor. AVedd i Mr. Ellis Griffith ago-r yr achos:, a myned dros y Seithiau—y rhai sydd eisoets wedi ymddangos yn ein rhifynau-galwyd ndfer o dystion. Mr Austin Jones a, wasgai ar y rheithwyr y dylent-, cyn y gallent gael y CGirohairor yn euog. fod yii foddlawn ei fod mewn- meddiant o'i synwyrau. Ar y pwynt hwn, yr oedd yn amlwg, oddi wrth ei ymd-dygiadau a'i weith- redoedd, nad oedd efe yn gyfrifol am yr hyn a wnaethai. Y Baxinwr. wrth syimio i fyny. a ddywed- odd fod gan y rheithwyr i ystyried pa un a oedM) y carcharor yn gyfrifol am ei weith- redoedd ai peidio. Nid oedd yna dystiolaeth feddygol yn dahgos gorphwylledd o gwbl. Ni bu y rheithwyr yn absennol ond am dri munyd, a phan ddychwelasant yr oeWid tawelwch nedllduol wedi meddiannu yr holl lys. Oyhoeddasant eu irheithfam o 'Euog,' a. derbyniodd y carcharor hyn yn hollol ddi- gyffro. Pan ofynwyd iddo a oedd ganddo ryw- berth i'w ddyweyd lattebodtH y carcharor, Nag; o-es, ddim.' Gwisgodd y Barnwr y cap du. a chyhoedd- odd ddeidfryd marwolaeth yn y drefn arferol. Pan oedd y carcharor yn gadael y doc, hwtiwyd ef gan y dyrfa. Am bump o'r' gloch symmudwyd y Cfn'- T) cooror i garchar Caernarfon, a chafodd ei hwtio drachefn gan y bobl tu allan i'r llys.

CONWY. LLADD BUWCH GAN FELLTEN. YsKubodd ystorm o fellt a tharanau dros DdyfFryn Conwy boreu ddydd Sadwrn, gan barbau ar wahanol adegau yn ystod y dydd, a dilynid hyn gan gawodydd trymion o gen- llysg o faintiolilléd fawr. Tua. naw o'r gloch y boreu tarawyd simdde berthynol i fferm yn Nebo gan fellten, grJ n ei lIwyr ddinystrio. Cafodd buwch a borai yn ymyl ysgubor y fferm, hefyd, ei tharaw yn farw gan y fell- ten. Y mae y Dyffryn yn orchuddiedig ag eira dwfn, a theimlir anhawsder i gael bwyd i'r defaid.

ABERYSTWYTH. Y GWARCHEIDWAID A'U SWYDDOG MEDDYGOL. Yn nghyfarfod Bwrdd Gwarcheidiwadd Aberystwyth, dydid! Llun, o dan lywyddiaeth Mi'. D. Jamel?, darfu -i'r tanghydw elediad ma ith sydd wedi bodi cydrhwng! y hwrdd a'r Swyddog Meddygol—Dr. Bonsai)—gymmer- yd agwedd arail. Darl-lenwyd llythyr oddi wrth y meddyg yn dyweyd fod pwyl-lgor y ty wedi dymuno arno beidio rhoddi e-i bresen- nol-deb yneu cyfarfo-dydd o hyn allan. Gan nad oedd) egliu-rhad n-a rhesrwm o- gwbl yn cael ei rodldi dros hyn, clymunai brote-stio yn er- byn yr lanfrd, a o'sodid arno- ifel Sivyddog Meddygol y tlotty. Yn y gorp-henol yr oedd ei. bresennoldeb 'a'i gynno-rtliwy meddiiygol wedi bod yn dderbyiiiiol gan y bwrdd. Ym- ddiangiO-sai yn. awr mal b-w.riad pw yllgor y ty oedd derbyn mynegiadau unochrog yn :unig', ac liwyrac-h i, ad-dialii am gyhoeddi y cam- drefn. a fodolai yn y ttet-ty. Yr oedd swydd- ogion eraill ym cael (bod yn bresennol, tac i \vneydi ladroddiadau neu fynegiiaclau fel y barnent yn oreu—teywu-r neu fel arail. Mr. J. Richards a ddiywedodd fod y swyddog meddygol wedi gwneyd cyhuddiacl difrifol. Mr. W. Tlwmias a fod y myn- egiadau oedd yn y lly.thyr yn..hollol aiighy- wir. Yr oedd Dr. iBon-sall a'r i-.wyddogi.on eraill wedi cael dymnno arnynt i ymneill- duo tra, yr oedid y p-wyllgor yn ystyriedi mater neillduol. Gwrthododd Dr. Bonis:all fyned ar y cyntaf, end laeth wedi hyny. Nid oeidid! yr un ppnderfym.ad wedi. ei basio i'w gau allan yn g:yfiangwMIO.'rcyfa.rfodydd. Mr. J. Riic-hairds a ddywod-odd ei fod o'r fariDl y dylent ofyn i Pw-rdid; L-lywodraeth Leol anfon swydidiog ii liawr i gynn-ai ymchwil- iad d'r holl fater. Yr oedd po-bpeth. yn holl- ol rallan o le yn y ty, lac yr oedd yn ibryd iddynt glui.0 ymaith y drwg. A-wgrymiai Thai o'r aelodau- y dyla-i y blerc anfon at Dr. Bonisall i ddlywieyd, nad loedidi un penderfyniad wedi pi basio i'w1 gail ,alhn o'r cyfarfodydd. O'r ddwedd penderfynwyd gad-ael y lly- thyr aT y hwirdd.

DINBYCH. CYNGHRAIR Y RHYDDFRYDWYR lEUAINGC. Y mae symmudiad ar droed i ffurflo cangen leol o'r cynghrair uchod, a clyau y bydd i I aw-, 0 fechgyn a merched ieuaingc ymuno A. hi.

CYMDEITHAS DDIWYLLIADOL LON SWAN. Cynnali Aryd cyfarfod o'r gymdeithas hon nos Iau, o dan lywyddiaeth y Parch. James Oharles; Cymmerodd dadl ddyddorol le ar I Pa un ai rheawm ai cariad sydd oreu i ddewis cymmhar bywyd.' Agorwyd o blaid cariad gan Miss Williams, Armonfa ae ar ran rheswm gan Mr. J. Morris Jones. Caed cyf- arfod bywiog, a phan bleidleisiwyd caed mwy- afrif o blaid c&ilad.

TEML CALEDFRYN. Cafodd y rhai canlynol eu dewis yn swyddog- ion am y chwarter dyfodol:—Prif Demlydi, Mr. Ivor Lloyd; Is Demlydd, Miss Annie Roberts, Fron; Ysgrifenydd, Mr. T. J Williams, Love Lane; Ysgrifenydd Pre3ennol- deb, Master R. E.iWynne; Y sgrifenydd Ariau ol, Mr. W. Lloyd Williams Trysorydd, Miss M. E. Evans; Caplan, Mr. John Roberts; Cyn-Brif-Demlydd, Mr. Hugh Williams; RhiDgyll, Master Thomas Edward Davies; Is ringyll, Miss Amy Wynne; Gwyliedyddioa, Mri. Thomas Hughes ac S. Parry.

Y CYNGHOR TREFOL. Cynnaliwyd cyfarfod misol y cynghor uchod dydd Iau, o dan lywyddiaeth y maer (Henadur J. Humphrey Jones). Ar argymmhelliad Pwyllgor y Prif-ffyrdd "afodd amryw o faterion yn dwyn cyssylltiad i'r dref eu pasio. Caniatawyd trwydded tt lladd i Mr. Robert Pierce, Henllan, i fed mewn grym am un flwyddyn. Adroddai y swyddog meddygol fod y fwr- deisdref yn glir oddi twith afiechyd heint- us. Dywedodd Arolygydd y fwrdeisdref ei fod wedi derbyn llythyr oddi wrth Mr. Hughes, Hendre, Nantglyn, yr hwn a ewynai fod ei gerbyd wedi ei ammharu ar yr 22ain o Ragfyr trwy agoriad yn y ffordd ger Haw Coed Accas, yr hwn oedd wedi cael ei wneyd gau rai o weithwyr y Gwallgofdy, ac heb gael ei gau yn briodol. Penderfynwyd cyfeirio y llythyr i Bwyllgor y Gwallgofdy.

CYMDEITHAS LENVDDOL Y CAPEL MAWR. Nos Lun diweddaf, mewn cyfarfod o'r gymdeithas hon, darllenwyd papur galluog ar Owain Glyndwr,' gan Mr. D. C. Hughes, St. Hilary's Terrace. Llywyddwyd y cyfarfod gan Mr. J. R. Owen, Hanlfryn; a chafwyd sylwadau pellach ar y testyn gan y Parch. Evan Jones. Mr. D. S. Davies, Plas Castell Miss Gee, Mr. H. Hugh Jones, B.A., Ysgol Sirol, a Mr. David Owen, Eldon Villa; Dad- ganwyd teimladau diolcbgar i Mr. Hughes am ei bapur dyddorol, ac am iddo osod Glyndwr yn I ei le' priodol yn haaes ei wlad.

LLYS MANDDYLEDION. Cynnaliwyd y Ilys hwn dydd Mercher, ger bron y Barnwr Moss a'r Cofrestrydd, Mr. R. Humphreys Roberts. Hawliad YN ERBYN GWESTTYWR. Dygwyd cynghaws yn erbyn un Seymour Eadie, gwesttywr, gan Gwmni Soda Water, Rhuthyn, am 7p., am nwyddau a anfonwyd iddo. Ni wnaeth y diffynydd ei ymddangosiad, a rhoed dyfarniad yn ei erbyn, gyda chostau. Ymddangosai Mr. Watkins (o swyddfa Mr. A. O. Evans) drcs yr achwynwyr. ACHOS o Llanfair. Gwysiwyd James Gilmour, Llanfair Tal- haiarn, gan T. ac E. Hughes, Llanfair, am y swm o 6p. 14s. 4c., am y nwyddau a gytlenwyd iddo. Ymddangosai Mr. E. A. Crabbe, Abergele, dros yr achwynwyr, y rhai a garient yn imlaen tusnes mewn esgidiau, ac hefyd chweg- nwyddwyr. Rhoddodd Eiias Hughes dystiolaeth dros yr achwyniad. Dywedodd y diffynydd nad oes arno ond 3p. 9s.| nc., a dangosodd lyfrau i brofi hyny Dywedodd y Barnwr fod llyfrau yr ach- wynwyr yn ymddangos yn gywir, a rhoddodd ddyfarniad am y swm yn Hawn, gyda chostau. Gweddill CYFLOG. T. LI. Griffiths, Tantryfan, ffermwr, a wysiwyd gan Jobn Jones, Meifod, llafurwr amaethyddol, am y swm o 2p. Os. 9c., gweddill cyfloj; dyledus. Ymddangosai Mr. O. R. Moseley dros Y-c achwynydd. Ni wnaeth y diffynydd ei ym- d-iangosiad, a rhoddodd y Hàrriwf ddyfarniad am y swm llawn a hawlid.

RHEWL. CLADDEDIGAETH MR. JOHN ROBERTS. Cymmerodd claddedigaeth Mr. John Rob- erts, Grange Cottage, marwolaeth yr hwn » gofnodir mewn colofn arail, le prydnawrt dydd Sadwrn, yn mynwent Llanynys. Gweinyddwyd wrth y tJ gan y Parch. Pierca Owen, ac yn y fynwent a'r eglwys gan y Parch. D. Williams, rheithor. Y prif alas- wyr oeddynt Mrs. Roberts (gweddw), MisSaa Roberts (merched), Mri. Elias ac Edwin Roberts (meibion), Nyrs Williams (Dinbych); Mr. Williams, Manchester; Mr. Lloyd, Fachlwyd Ucha; Mrs. John Lloyd, Liver- pool; Mrs. Lloyd, Ty'nyffrith Mr. a Miss Lloyd, Plas Llangwyfaa Mrs. Owen Jones, Bee Hive, Dinbych Mr. Roberts, Mill Farm, a Mr. J. Edwards, Penisa'rwaen. Anfonwyd hlodeudyrch hardd gan ei briod galarus, y plant, Annie Lloyd, Plfts Llanynya M. E. Williams, Edith Williams, M. Dolburn, Misses Jones, Plas Llr nynys; Mr. a Mrs. Samuel Roberts, Dinbych. vJariwyd y trefniadau allan gan y Mri. Jones Bros., Bee Hive, Dinbych.

LLANSILIN A'R CYLCH. CEFNCANOL. Prydnawn dydd Iau diweddaf rhoddodd Cymdeithas Ddirwestol y Merched de i'r ael- odau, ac eraill, yn ysgoldy y Capel. Daeth nifer liosog ynghyd, ac ar ol mwynhau y danteithion ddarparwyd, cynnaliwyd cyfar- fod cyhoeddus, o dan lywyddiaeth Mrs. .Morris, Bronwylfa. Ar ol canu t6n gynnull- eidfaol, ac anerchiad o'r gadair, aed trwy y rhaglen a gantyn :—Unawd i rai heb ennill o'r blaen; 1, Mr. Evan F. Ellis; adroddiad o'r Deg Uorchymyn (i ddwy neu ddau); 1, Miss Edwards, Cefn, a Mrs. Edwards, Ty'ny- maes Adroddiad o enwau Llyfrau y Beibl 1, Mrs. Edwards, Ty'nymaes; Can gan G6r o Blant; Cyfieithu o'r Gymraeg i'r Saesneg 1, Mr. J. Lloyd; Can gan Mr. J. T. Morris, Bronwylfa Dadl, Y Forwyn Newydd,' gan. Blodwen M. Jones a'i chwmni; Can gan y Cor Merched; Adrodd y nifer fwyaf o deitlau roddir i lesu Grist; 1, M. J. Gwil- liam. Gwasanaethwyd fel beirniaid gan y Mri. D. Jones, R. Edwards, D. Owens, ac S. Jones.—GOHEBYDB.

CYNNADLEDD 0 AMAETHWYR, ..€ CWYN YN ERBYN Y SENEDD. Cynnaliwyd cyfa-rfod blynyddol Cym>- deithas- Arddangos-fa Amaetliyddol Lhn¡.. gollen dydd Sadwrn, o dan lywyddiaeth Mr. W. Wys-e, y UywydidL Mr. J. Tinnds-wood, Cix)eiS06wallt, a ddy- wedodd nad oedd yr lun o'r ddwy bladd fa wr. mewn gallu wedli rhoddi, fawr o yistyriaethj .1 lit -yi-t i'r tenant aniaethydidol—yr oeddynt yn. rhoddd eu buddiiannau. eu hunajn. yn gyntaf—i ac yr oedd yr amser wedi dyfod pryd y dy- lai amaethwyr iiiio a'u-1 gilydd1 a gwasgu yn mlaen ar fod sellieddwyr yn rlioddi tmiw'y o sylw i angenrhe.idi.au y ffermwyr. Nid oedd yna. un diwydiant yn y wlad yn cael ei drethu mor drwm ac- mor annheg ag oedid! amia-ethyddiiae-th-. Y tir oedid eu defnvdd amm-rwd hwy, a-c yr oeddynt yn cael eu llawn drethu arno (clywfch, clywch). Mevvn per- thynas a Deddf y Man-didlaliadau, dyla,sent, ddiadleu dro-s ei gwell-a yn y fat-h fodid fel byddai i'r tenant oedd yn myned allan gael ei, ,ad-dialu yni did-igo-nol pe byddai galwad am ei fferm i wneyd: rn a n- (idali ada u. Yr oedd yna, yn ddiweddar, yn nghymmydbgaeth Croesiosrwallt, bedwar o Nermiwyr mawrdGn wedi- eu troi allan O':UI li'ei mydd i. wneyd lie i fan-ddalwyr, a'r riiai nas: gal lent gael ffermydd eraill i fyned iddiynt. Yr oedd ef yn ffafr man-ddaliadau, ond ni byddai iddo byth droi tenant anall; ac ob. byddai y Cy- nghor Sirol yn tro-i- tenant allan-, dylai gael ei ad-dalu, n-e-u fod yna fferm arall yn cael ei sicrhau iddo. Ddlyniwyd Mr. Tdiind.swood gan siaradwyr eraill, a chafodd cynllun er gwasgu y mater yn gryfach at y isenedd, trwy yr aelodau lleol, ei fabwysiad-u.

YR HELYNTION CREFYDDOL YN LIVERPOOL. AGOR YR YMCHWILIAD. Dydd Llun ag-orodd Mr. A. J. Aston, K.C., ar ran y Swyddfa Gartrefol, yanehwil- iad i'r acho-sion o.'r Iielyntion erefyddbl gym- merodd Ie yn Liverpool rhwng y Pabyddio-it a'r Protes-tandadd, yn ystod yr haf diweidid- af. Cynnaliwyd yr ymchwiliad yn Ne-uadd St. George. Dangosodd dau ddiigwydidiad gymme-rodidi leyn ystod giw'randawiad yr atahiois fod y teimladau yni lied giythr-yb-lusi yno o hyd. Yn ystod! yr adeg y darfu i'r llys ohirio aimi i lunch,' darfu i dldyn ymosod ar un arail, gan ei drywanu gydla, ehyllell logell, ia llwyddo-dd i ddiangc. Yn y prydnawn, tra yr oedd y dadleuyddi dros y Prote-staniiaid yn dis^rifio y drin- iaeth a gafodd Mr. George Wise, gwaedd- odd d-yn allan, Y mae hyn yna yn Bafoydd- iaeth, ac nd wnawn ei odder Wrth agbr yr ymchwdliad, dyiwedioddi y Dirprwywir, Mr. Aston, fod ganddio i ddelio a dau fa;ter-y;n, (giyntiaf, y cyhuddiad; a ddyg- id yn erbyn heddgeidwa-id y ddinas, a'r ail, yr achos or cynnhwrf orefyddol. Byddai iddo gymmerydi y cyhuddiiad blaenaf yi): gyntaf. Mr. Rees., ar ran y Pcrotestaniaid, a ddy- wedioddi fod ei glients ef yn honi, mai ym- ddygiad yr heddgeidiwiadd, ar acblysuTOn.- neilldiuol oedd wedi taeho-si yr helyntion. Yr oedd gan Mr. Wise, meddiai v dadleuydd, ddy,laulwiad mawr ar y P-rotes-taniaid vn Liverpool, ac yr oedd rhwng 50,000 a 100,000 I 0 bobi, ar rai adegau, wedi dangos cydym- deimlad ag ef. Piaai, yn delio a c-hyfryw 1\ ddyn, yr oedd yn rhaiid bod yn o-falus. rhiag 1 deimiadau y bobl "hyn gael eu cyth ryblu. Aeth y dadleuydd! yn mlaen -i ddyweyd am y gorymdeithiau. Pabyddol a gynnaliwyd yn y ddinas, ac i didangos- allan y modd yr oedd yr heddigeddwadd wedd ymddwyn, gtan honi fod y P-rotestaniiiaid wedi cael eu cythruddo. Cafodd yr ymchwiliad ei ohirio hyd dran- S noeth..

j | O'r trefydd mawrion yn Ysgotland Dundea yw y ddrutaf i fyw ynddi.

gireleWI T oreydryn mefol disgUiv hm-je > dim orld un olwg arno—yn framt 1 w choiio a'i mawrhau am oes. Marwolaeth Mr. John Cory. Y.H., D.L. Y iiiaklr gwr haelfryd a dyngarol hwn W€(li gorphen eii yrfa fucheddol werthfawr. foreu dydd Iau ddweddaf, yn ed bmswylfod, y Dyffryn, St. Nicholas, gerllaw. Oaer Dydd.. Yr oedd y gWr da Jiwn yn hynafgwir llawn o iklydddau. ac yn fawr iawii ei barch. Cyr- haeddodd! yr oedran teg; o 82 mlynedd. Yr oedd yii brdf aelod cwmni masnachol pennaf y Deheuddr, cwmmi oieddi yn carlo masmacn rhwiig prif wledydd y byd..ac wedi .vsefydlii ystorfe:5r.1kl glo mem podwar ugain. o wahaiv ot orsairoedd1. Y mae'r cwtend. yn pordwiiogi snifter ddia o brif lofeydd macs glo'r Delicu- dir. Colloddl Mr. Cory ei anwyl bniod ym mis Awst, y flwyddyn ddiweddaf. Gadiaw- odd Uci, mab ac un ferch ar ei ol, sef Mr. Herbert Beynon Cory; Syr Clifford! J. Cory, A.S. a Mr. Reginald Cory, a'i ferch: Miss Florence Cory. H'aaiai Mr. Cory o deiilu Cemywaidd, ac y mae ei fab, Syr Cliftordd, yn aelod semedUbl dros St. Ives, Ceroyw. Etholwyd- ef am yr ail droyrn yr cthonad presennol.