Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
4 erthygl ar y dudalen hon
CYFARFO.) LLENYDDOL Y BRITHUIR,
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CYFARFO.) LLENYDDOL Y BRITHUIR, NADOLIG, 1889. BEIRNIADAETH Y GYSTADLEUAETH SOPRANO A BASS. Derbyniwyd pump o gyfansoddiadau, yn dwyn y ffuganwau canlynol. —Clement, Macfarren, An- fedrus, Hen Ffarmwr, ac Un hoff o'r Ys^ol Sol. 1 Un Hoff o'r Ysgol Sul a ddewisodd eiriau o waith Ceiriog Hughea/Oa wyt yn caru'th blant,' &c. Y mae ganddo alaw bert, a digon o beroi- aeth ynddi. Y mae ganddo hefyd burion Bass, a'i gatm wrtho ei hUD, ond nid yw yn cordio yn dda a dymunol gyda'r akw. Pe y clywai Un hoff o'r Yagol Sul ei alaw yn cael ei ganu, cred- af y buasai yn collfarnu y myuych bedwarau a geir yn ei eiddo. 2 Hen Ffarmwr. Dewisodd ef eiriau o'i waith ei hun i gyfansoddi arnynt, sef, 'Y Tymhorau,' a haeddant gael eu hadrodd yma:— 'Maey flwyrldyn yn myn'd heibio, A'i thymhorau yn eu rhyw, A phob tymhor yn gwas'naethu Erdaioni dynolryw; Adeg i lafurio'r ddaear Sydd yn dyfod ar ei daith, Dyn yn deall ei amserau, Ac yn dechreu gwneud y gwaith. I Yn cynlluuiu a gofalu, Ac yn trefnu'r had i lawr, Mewn amynedd mae yn dysgwyl Cael mwynhau cynhauaf mawr; Ffrwyth y ddaear sy'n digoni, A eirioli dynolryw, Ond newyddion yr efengyl Sy'n sirioli dyn a Duw. Y mae gan yr 'Hen Ffarmwr' alaw dda a pheroriaethus, ac y mae ganddo ddigon o ys- twythder yn ) Bass, ond pan y disgyna o'r f, i'r 11 y mae ganddo ei bedwarau a'i uhwechau an- byfryd. Llwyddodd i gael wythau cuddiedig yn ei frawddeg olaf. Trwy ychydig o ad-drefn- iant gellir caei deuawd gwerth ei ganu gan yr 'Hen Ffarmwr.' 3 Anfedrus. Dewisodd ef eiriau 'Yr Afcnig ar ei thaith,' i gyfansoddi arnynt. Pe buasai dim yn rhagor na. hyn wedi dyfod i'r gystadleuaeth lion, ni buaswn yn petruso dim rhoddi y wobr i Anfedrus, am ei fedrusrwydd. Y mae ganddo ffugenw piiodol iddo ei hun, a daw ei anfedrus- rwydd i'r golwg yn yr ail fesur, yn anystwyth- dar y Bass, trwy eymud o g, i r, yn ol i doh; ac yn y trydydd mesur trwy fod ganddo saith curiad yn y mesur, yn lie chwech, ac hefyd gam aceniad o'r geirau. yn y degfed mesur; bu mor anfedrus ac anlwcua hefyd a methu ysgoi pum- ednu cuddiedig. Ond y mae y gweddill o'i bedwar mesur ar hugain yn canu yn ganmolad- wy. Bydded iddo gywiro y gwallau ysgafn a nodwyd. 4 Macfarren. Dewhodd ef eiriau o waithHywel Cynon, 'Fe ddaeth yt Haf.' Y mae ganddo gyf- ansoddiad maith, -64 o fesurau, mewn Uawys- grif n ddestlus, un copi yn y Solffa, a chopi arall yn yr hen nodiant gyda chyfeiliant dda. Ymddengys i mi ei fOfi wedi anghofio, neu heb ysfcyiiad mai deuawd Soprano a Baas oedd eis- ieu, Deuawd Soprano ae Alto yw ei eiddo ef p yn fwyaf priodol, gydag eithriad neu ddau, er y gall m« sur lied fychan ei ganu fel ag y mae wedi ei osod ar lawr yn aafle y Bass. Yn y mesurau 14eg, 15eg, a'r 19eg, nid wyf yn hoffi y trefniad na'r dull o gam-accenu. Dylaaid dwyn y Sop- rano i mewn ar yr ail guriad o'r Meg mesur. 0 dan y gairiau 'Rit con express,' yr wyf yn credu yn sawd y cyfeiliant, ac nid gan y Bass. Dylid gofalu am roddi y seiniau goren yn y rhanau lleisiol, canys ni cheir gwasanaeth y cyfeiliant bob amser. Yr wyf yn methu a dygymod t'r de yna a ddygir i mewn o flaen yr 'a tempo' ar y geiriau 'Moli Duw.' Gwell fuasai peidio dwyn i mewn seiniau damweiniol mor eithafo),a thrwy ddinystrio y Doh, allyny mor agoa i')f diwedd. E. y brjrchau a nodwyd, y mae gan Macfarren gyfanaoddiad meistrolgax a llafurfawr, ac y mae yma arddangosiad o allu cerddorol, pa un sydd yn mhell tuhwnt i'r cyffredin. Y mae hwn eto yn werth y wobr. 5 Clement. Dyma gyfanaoddiad maith o 72 o fesurau, ac y mae wedi dewia geiriau o waith Emrys, 'Y Bywydfad,' ac y mae wedi llwyddo yn Iled wych i osod allan deimlad byw y fardd- oniaeth yn ei gerddoriaeth. Hit hapus geir ar y geiriau, '0 brysiwch, 0 dygwch,' cyfnewidia ei Doh i Lah gydag effeithiolrwydd neillduo, a gresyn na buasai yn parhau y mesur dilynol yn yr un cywair. Eto ar y geiriau, 'Mia'n suddo,' cyfnewidia ei Doh i Lah, ac ar y geiriau, 'Pob gobaith a ffodd,' cana, yn y modd Lah a Doh dechreuol, hyd at v geiriau, 'Mae'r dynion bob un wrth raffau.' Cana yo y mold Lah, Doh Fah, gan daro nodyn yn achlysurol yn y modd Lah Doh C. ar y geiriau, '0 brysied y bad,' &c. Cychwyua yn y modd Lab, yna try i Doh C., a daw allan yn ei ol i Doh F., ac fe a o diyno i Doh 0 a Doh F yn ol ac yn mlaen wrth ei bleaer Ar ol y geiriau, 'Dychwelydd 'y bad,' cana yn B\>, sef y Doh dechreuol, ond fe ddiagyna i'r modd Lah ar y geiriau, 'I weini i' r gwan.' Yr wyf yn creda y dyl i Clement ail drefnu ychydig ar ei eiddo pan y cana ar y geiriau, 'I Geidwad ein bywyd y tro olaf. Llwyddodd Clement i gael y geiriau a mwy o amywiaeth teimlad yuddynt na neb o't gydgys- tadleuwyr. Y mae mwy o deithi o symudiadau isalawaidd gan Clement na chan Macfarren,ac y mae ganddo fwy o amrywiaeth,g«vreiddioldeb a tbrawsgywelriadau. Clement yw y goreu 1 Macfarren yw yr aii Anfedrus yw y trydydd Hen Ffarmwr yw y pedwerydd I Un Hoff o'r Ysgol Sul yw y pumed. Yr eiddoch, E. YLLTVR WILLIAMS; a NODIAD,-Rhoddir llyfr y'Scribmer's Maga- zine' i Macfarren hefyd, ar yr arnod fod iddo drefnu ei Ddeuawd yn Driawd, ac fe wnaf finau fy ngoieu i gael copiau argraffedig o'r Triawd a'r Deuawd yn barod erbyn Eisteddfod y B ithdi r am y flwyddyn 1890. E. Y. WLLIAMS. Fe fyddy gwobrwyon i'w cael ond anfon yr eawau priodol i R. PUGHE, Helygog, Brithdir.
Y WASG.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y WASG. CASSBLL'S ILLUSTRATED HISTORY OF KNQ-LALD. Rhif 39, pria 7c. Mae y rbifyn hwn yn cwblhau y drydedd gyf- rol, ac yn dyfod i lawr i'r flwyddyn 1711, Gell- ir cael ciorim i'r cyfrolau am 2/- yr un. Mae y rhifyn hwn fel ei ftaenoriaid yn dryaor gwerth- fawr wedi ei droi allan yn dlwa. Diau y gwerth- fawrogir y gw-tith wedi ei rwymo yn gyfrolau, ac y ceir gwerthiant hela,eth iddo yn y ffurf hono.
V-- DRUNKENNESS CURED
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
V-- DRUNKENNESS CURED A healthy American Lady whose only son for years wasa slave to Intemperance, Nervous Depression and Exhausted Vitality,after seekin n vain for a cure, and trying all known remedies at last found a simple means that cured and sav id him from a drunkard's grave. Anfter saffering or dosiring to help others in ae worthy cause, by sending a self-addressd stamped envelope to Mr James Holland, 2ft Hart Street, High Holborn, London, will receive his information, free of charge. Mention this paper
MANCEINION.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
MANCEINION. DYDD Sadwrn. 1890. Nid gwaith hawdd ydyw gallu rhoi y ffigyrau newyddion ar lawr. Y mae y flwyddyn ddi- weddaf o ddeg yn ychwaneg yn oes y byd a'i drigolicn. Y mae rhywbeth nodweddiadol mewn deg, "Deg gorchyreyn," Deg gwahanglwyfus; glanhawyd y deg, ond ni ddaeth i dalu diolch ond un o'r deg, yr estron hwn." A dyma y flwyddyn 1890, deg yn ein hymyl; a theimlwn ei bod yn dyfod atom fel pregeth fyw newydd o dragwyddoldeb. Y mae yn newydd yn ei chreadigaeth, ac yn Ilawn awgrymiadau yn ei hystyr a'i hamcan. A theimlad hapus iawn i ddyn fyddai pe coid ef i'w sylweddoli; a phan y mae ar riniog anadliadau olaf yr hen flwyddyn i droi llygaid ei feddwl yu ol yn fyfyrgar er adolygu ei gweithrediadauobarch iddi. Mae yn ddiau genym, trwy hyny, y gellid codi a dysgu llawer gwers newydd yn ei hanes; ac o bosibl gwersi digon cynwysfawr asj a fuasai yn llucfc io eu cysgodion i gelloedd tywyll y gyd- wybod mewn argyhoeddiad, i gyfnewidiad buch- edd mewn bywyd. a nefoedd yn y diwedd. Mae yn anmhosib! prisio gwelthfawredd pum munyd o wir adfyfyriad yn ymyl cysgodion fflachiad enaid yn codi'n £Vw at ddyledswydd. Ac mae pawb ystyriol yn barod i gydnabod y ddyled fawr sydd yn gorphwys ariiom iddi; a thrueni fyddai gadael iddi lithro o'n gafaelion heb dd'od i gymod An gilydd. Derbyniasom yn helaeth oddiar ei llaw mewn rhagluniaeth a gras. Caw- som ei thymorau bob un; cawsom ei gwynt a'i gwlaw, ei hoerni a'i gwres, ei haul a'i holl fwya- iantau. Cawsom gyfoeth ei goludoedd gwerth- fawr yn mhob ystyr. Cawsom fwynhau ffrwyth ei hanifeiliaid lluosog oddiar fil o fynyddoedd. Bu ei hadnoddau yn dyferu brasdar allan i'n cwpo,neidiau. Wrth ei bwrdd hi y buom yn ymbotthi; ei hawyr hi fu yn sio iechyd ar ein hanadliadau; ei llin a'i gwlan hi fu yn glydwch i'n cefnau yn ei thymhestloedd; ei munydau, ei horiau, ei hwythnoaau, a'i misoedd hi a dreul- iasom fel chwedl, a hyny yn ddigon anniolchgar a drwg. Dyna gyfres ardderchog ag mae rhag- luniaeth wedi ei dywallt arnom at eia gwasan- aeth. Ac yr ydym. wedi derbyn uwchlaw ein haeddiant yn foesol, ond milwaith mwy mewn gras. Cawsom ei Hysgol Sul, gweinidogaeth yr efengyl a'i chyfeillachau neillduo!. Cawsom holl nerth dylanwad ei hordeitiiadau lluosog ac uchel er ein gwella. A digon priodol fyddai i ni ddal ein hunain fel dynoliaetln yn ngwyneb y darlun, ac ond gwneud hyny, cawn weled llawer llwybr digon gwyrgam; a thrwy gvmhorth g?a3 ymber- ffeithio ein rhagoriaethau a'n diffygion. Mae y rheol yu ein dwylaw, ond i'r Beibl a chydwybod ddal yr ymarweddiad yn ngoleuni eu gilydd, yr ydym yn sior o gael cyfarwyddiadau er gwella llawer gWyrni. Ac mae uiaint y gwelIa. yn an- ysgrifenadwj. Gwella gartref yn y teulu, gwella yn ddirgeiaidd, yn gyhoeddus, a chymdeithaaol. Mao ymddygiad ac iaith dyn fel aelod o gym- deithas yn Iletaru cyfroliu. Gwella yn ein masnach a'n hymwneud a'r byd, mewn gonest- rwydd a didwylledd; gwneud a phawb fel y dy- munem i eraill wneuthur a ni. Mae y ddau bechod diweddaf yn uchel eu penau yn ein gwlad, yn neillduol felly, yn y byd masnachoL Gwella mewn geirwiredd a moos; gwella fel din- asyddion, a Christionogion, yn wladwriaethvvl a chrefyddol. Mae y manteision sydd genym i hyny yn annesgrifiadwy. "Mae ein llinynau wedi disgyn mewn lleoedd hyfryd. Addunedwn a tbolwn ein haddunedau i'r Arglwydd. Ac ymhyfryded ein henaid mewn gwneuthur daioni." Oni etop pan ag mae rhai wedi cael eu ham- gylchynu a chysuron rhagluniaethol, y mae yn deilwng o'n sylw mwyaf tyner a theimladol bad ydyw felly arjsawb: Pan ag yr hulir byrddau y canoedd yn weddol gysurlawn a rhoddion y byd, mae y miloedd yn dyoddef mewn angen ac eis- iau, heb wybod beth ydyw cael rhoi un tamaid o gig ar eu bwrdd un dydd mewn blwyddyn. Wrth dramwy trwy yr heolydd lie preswyliant, gweli.' fod y selerydd a'u tai yn wag o ddodrefn, eithriad gwely salw ar y llawr. Eu plant ar benau y drysau a'i ystrydoedd yn edrych yn Ilwydaidd eu gwedd, a'u llodrau yn fil o ddarnau, ni wyr eu traed na'u penau beth ydoedd cael eu gorchuddio erioedj druain o honynt, dyma y trueiniaidag sydd yn gwir ddyoddef; gresi yn