Tarian Y Gweithiwr

f EISTEDDFOD LLWYNYPIA. GAIR AT MABON. Mm O-OL.,—Diamheu ganym mai peth cliol anrymunol yw yr achwyniadau eis- •ddfouel yma sydd yn dyfod i'oh swyddfa VH barhaus, yn enwedig yr amser hwn o'r ij^yduyn. Ond yr ydym yn credu fod teg- 'w .h a gonestrwydd yn galw arnom i ofyn i úL wi ya c-styngedig am eich hynawsedd ar. ie: oL Pan y mae ein prif feirdd a'n prif geiddonon yn derbyn rhyw gam mown rhvw gystadleuaeth eisteddfodol, maent ar unwoith yn defnyddio mesur helaeih o'ch colof.uAU i ddinoethi y cam bwnw. Gan xnai ein aowyddiadur ni fel gwoithwyryw y DILRIAN, yr ydym yn credu o gydwybod fod gal wad arnom i ddefnyddio eich colofn- au ioHwng allan i'r cyhoedd yohydig o ffeiibiau rnewn perthynas i'r eisteddfod ucjiod y Na-dolig diweddaf. Y mae llawer 0 ddarik awyr y DABIAN yn gwybod ddarfod i'r bon-odwr ieuanc, parchus, ac haelfrydig, D, A. Thomas, Ysw., Ysguborwen, Aberdar, ac nn i) be rchenogion glofa Clydaoh Vale, C >. V ■ .dda, roddi gwobr o tSp. So., ya F. Llwynypia y Nadolig diweddaf, a r jhawd goreu ar Y ffordd fwyaf 0 i i atal damweiniau yn y gwwith. 1 j' Yr oodd y pum' fiPù mokod i .i, mnu yn dair gwolwr, fel yr hysbys- w.. DABIAN yn flaenorol, ao i fod yn «g„iy-jip- i.ig i weifchwyr tanddaeaaol y» ■anil,' :wm yn ol geiriaa Mr Thomas ai hun, 1 tiumi to Utid&rgr&nnd workmen only.' GflJlwm ioftfivil fed y rheol uchod yn ddigon eglul i bflWb, s na fyddai ond beiddgaxwoh o'r TQwyaJ a rhyw swyddog i fod yn ymgeia- -•■U.'yr gystadleuaeth hon, yn anwedig y L 811 ü sydd wedi derbyn ttcmp y Llyw- idfaecn. Ondnid felly y ba. Pan ddaatk dydd y" eisteddfod, cafodd ▼ pom* gini e» rb Ann yn y modd canlynol:—Moxgaa Tiiotna": gweithiwr, Peuygra4 8p. 3s.; Mr TOL( James, aiwtwati, I s i ¡Jo.; Mr David Davie4maxagp '1, CoUiery, Ahevdaz, 108. 0. ■-x"! t Mr Price, manages Oiydaoh Vale. b :t (),i logell i yellwauegm y wobe o». I Yi oedd y tri nohod as y» oagga, hwr Y oael en gwobrwyo, darfo i lywm bysbysn yr awdurclodan mai manager OWaar-'na oedd un o honyat, ond ni wn^dfch s ba* yntfawr o sylw. Dsutfa iddynt h-Al v o dig ar y manages. Dywedodd L aj overman oedd ef, ac yr oedd xhai x i* vy S'logion yn credu fod hawl gan yr i gystadlu, er fod y rhagjien yn iw<iy>J Cyfynedig i weithwyr yn Tinig Yn awr, yr ydym yn y fan hon yn apelio it. W. Abraham (Mabon). Y mae of rn he i. aisteddfodwr, ac hefyd yn deall y rraMi yna yn dda.. Fel y gwelwoh, mae • wyddogion y pwyllgor yn moihu a gwybod ■ t fdd i'w ddeall wrth I gweithwyr tan- lfi« «roL' Yr oedd 17eg yn y gystadleu- Mae rhan o'r arian wedi cael eu i yverman a manager. Yr ydym yn v*jdu Brti y gweithwyr tanddaeaxol yn t Ri;? yw perchen yr oil o'r pum' gini, a chyrWlU'w, yr ydym yn dymuno ar Mabon i Nddi oi farn ef, ac yna, ni fynwn gael s J n mhellach ar feirniadaeth y traeth- wj. 1. ihawsom yr un feirniadaeth ddyctd r eisteddfod, dim ond enwi y goren, el ein bod wtxti talu swllt, a'r unig neges oedd v ;7i osdd cael clywed beirniadaeth y tl 1. Ond cododd un o'r beirniaid ar J a dywedodd fod y rhan fwyaf o'r r i uwyr wedi bod yn rhy eofn ar l awduron ereill, ac enwodd restr o Seisnig, y rhai y dywedai eu bod leuthur defnydd o honynt, a dywed- ai < u wedi defnyddio un awdwr Cym- ro ■, < LlawlyfryGIowr.' Ymaogenymait iU ,(\:1J.U i'w ddweyd yn y fan hon wrth y :y-irpuid craffus uchod, hyny yw, fod per- 1 ,wl gan y cystadiouwyr i ddefn- 'eithiau unrhyw awdwr dysgedig, r. n HUT.- -sgedig, yn ol geiriad y testyn. Nid •-•L-nJkifj newydd oedd i fod mewn golwg, a •! 1 Y ordd fwyaf Iwyddianus i atal dam- i mewn gweitbieydd glo.' Ac os w(J'l ,□ newyddion sydd gan y rhai a /aw eu gwobrwyo, maent yn hollol « i. estyn. Gyda golwg ar ddefnyddio j r awdwr y sonia efe am dano, sef L, i, r y Glowyr,' bydded hysbys iddo ei a l)hawb ereill, mai cyfieithad yw y rytV 'i bychan hwnw yn gyfangwbl, a r.i'vf' .-it-had gwael iawn jrw llawer o hono 1, i Yr wyf yn foddlon cyfarfod A', I,- un amser ar y pen hwn. A pheth wyf yn foddlon rhoddi tri gini o ¡d'io ef os medr efe ddarllan cymaint brawddeg (yn rheolaidd) o weith- la "vdwyr Seisnig y soniodd am .dan- yrj\ peth cyntaf sydd i'w wneud bob w yn myned i gyfansoddi yw deall Y te'U.yn; ond fe ymddengya i ni fod yn *>o ,\hJ myned i feirniadu heb ddeall y X-,• iaith, na synwyr. Beth feddyliwch yr efengylwr Luc pan yn ysgrifenu ei draetoawd. Beth pe yr anfonai y oyfryw i gy enaeth y mtln eisteddf odan y dyddiau cawsai ryw geffyl pren o feirniad i ,« 'arnu, am ei fod wedi dyweyd mor debyg i'w frodyr Mathew a j-f ? Call pob ffol tra tawo.' Yr v ym yn hyderu y gwna Mabon r ar ein cais, am ein bod yn bender- fyuot chaiff triciau o'r fath hyn eu Ar ol gosod rheol i lawr, mae yn j ;vydd arnom i sefyll ati, a phan nad A Oft- J, iaith, na threfn, yn cael sylw gan g a: iyddogion a clirach feirniaid rhai or eiateddfodau, eindyledswyddyw fethi, fel gallo y cyhoedd ymgadw h y cyfryw yn y dyfodol. UN O'R CTSTADLHUWYB.

YSCOLDY TREBOETH. >adwrn, y 7fed cyfisol, cynaliwyd ) adloniadol vn y lie uchod, pryd y -G, f vr v apu.: tHsn-: • ■ :»w -1 r 1, yu 141nol :y-iv *-adwrnau. ao SiewiJ v. | •: :t- •' fv • taclu yn y modd mwyaf cyfrwys a dichell- gar er denu y bobi leuainc iddynt braidd yn ddiarwybod; ond da gan fy ngbalon allu dweyd fod 11a o honynt fel blodau prydferth, yn addnrno gwyneb y cyfarfod hwn; a chan fod holl ddefnyddiau y cyfar- fod yn dda, heb ddim nonsense, gallaf eich sicrhau, ddarllenwyr, ei bod yn bob peth dymunol a gogoneddas tu fewn i'r murian. Ond waetb i chwi beth fo, y mae yn ein byd ni rai pobl penfeddal a duwiolfrydig ea meddyliau esgus, fel nad yw yn bosibl eu boddio mewn dim fo o duedd ddigrifol. Yr unig bethau yatyriant hwy yn werth i roi clust o wrandawiad iddynt, yw y brawdd- egau axai a difywyd hyny, na fo yn cynwya ond y galarus, a'r duwch mwyaf difrif. ddwya; 08 byddant hwy fel malwod cyrn yn Uusgo eu hunain, rhaid i bawb ereill fod yr un fath, o herwydd, yn ol eu tyb hwy, nis gellir oael bywiogrwydd, gwres, a llon- der mewn dim ond yn yr ysgafn a'r gau. Un nodedig ar y llinell yna yw yr Hen o Sir Gaer, nid yw yn cydolygu a dim o'r matur yma, a'r tebygolrwydd yw mai y rheewm dros hyny ydyw, am na bae ef yn cael ei ethol i fod a rhan flaenllaw yn y gwaith. Yr oedd yn y cyfarfod dan sylw, a daefeh iddo yn annibynol, ar gais neb, ond yn ol ei ddewisiad ei hun; talodd am ei sedd fel avail wrth ddyfod i mewn, a llaawodd of fel neu inspcior dros w«»t^>ediadan y oyfarfod. Yr oedd yn pendrymu fel pa na buasai yn rhoddi yr un gwtaBdawivd i ddim, ond yr oedd ei glasi a'i lyg&A baroifeaidd ar waith yn gyrylied y beiaa mwyaf dibwys. Ar ddi- yreAA y cyfarfod, wedi i bawb fyned allan ond y pwyllgor, deohreuodd yntau air ei waith aeferol, 8ef cnoi a thraflyncu: past- ynodd ya ddidrugaredd ar ysefydliad ■ewydd-anedig, fel, yn ol pob tebyg, ei fod ytrth fcyMK ye anadaad olaf. Cyfeiriai at adrodtfcad o eagiynioc doniol a pbemgamp am M Ann a V," a chan fod yr adroddwr yn meèdo as atht i'w gosod alia* yn y teimlad alir ysuvyd a hawüai., darn, gorfa ar y gynolleidfa weMt; W, a gorfu ar y cadeir- ycld kykwr oedd ya ei ymyl wenu hefyd, ya un a hedodd fel saefch wenwynig i galon saaieitkliol y Cardi. Cyfeiziai hefyd at y ojrwttfc a'i semiaa, mellnsbds, pa un a chwa rawwyd gyda'r fahk ddohourwydl nes gwdxeidtMo caktoan pawb oedd yno ond obL I^pwedodd ei tod yn ffi«iddio yr holl O £ E^RMM cozdd .'11 sainiau afle«—aad oaddeat ond cytikdeitluon y wledd a'r ddaw— ett bod ya llygsa oymdeiihaa. as J8 htMoh aagfeydroddol ag egwyddoxion y gpefy4k} QxistkmoglA O'r bitw bach pan- waa* oid4 yw J tnnrtb wedi enill sane ttohai movm •ymdorthft*? Onid oedd mewn kd ojm ei fod deuan, a'i dip yn orafydd wedi gwaeod ei ynaddftngoaiad as lwyfan bodoloata ecieed, & hyny gan ei well a'i dd*wiolAoh lawec iawn ? Onid ydynt a'r ccwib wedi bod yn deohxeu addoliad cyn yma ? Ond «3>yna, J mae ef wedi llyncu syniad gwrthgyferbyniol i yna am y crwth, a'x eanlyniad yw, nad oes yr un yn ddigon gole», hyddysg, nen gyfarwydd mewn athioad&oth ifferyllol i allu cymysgu dogn digpn o»jt i'w wauedn o bono mwy. Yr oedd y pwyilgo» hefyd wedi gwneud cam- gyaaeriad mawe trwy ddewis tonau rhy lywioft set y rial oedd a mwyaf o fyn'd ynddynt yn Swo y Juwbili. Wel, rhaid oyfaddet fod bai arnynt, a hwythau yn gwybod yn eithaf da nad oedd pethau o'r fatb ddim yn oyduno å chwaeth aruchel yr Hen D6n. Y mae dyn ienanc, haelionus, ac ym. drechgar iawn yn perthyn i'r lie, yr hwn sydd bob amser ar ei oreu gl&s yn dyfeisio pob oynlkin moesol dda er dyddanu y plant mewn cylch crefyddol, gan wylied pob oyfle i'w meithrin yn addysg ac athrawiaeth yr Arglwydd. Y mae yn eu hanrhegu a th8 parties, ac excursions, &c. Y mae yr Hen Dôn yn methu yn lAn ag ymo daweiu yn ngwyneb hyn rbaid iddo ef gael codi ei law a'i lais yn ei erbyn yn barhaus. Y mae yn hawlio hyn yn ol rhinwedd el swydd fel blaenor, meddai ef. 0 1 y oreadur aflonydd, dau wynebog, bod yn y front o hyd yw ei ymgais. Ceffyl blaen yn iawn ydyw, gosoder ef yn y shaft, k moi ystyfnig a gwasanaethferch Balaam. Cyn gynted ag y gosodir ef yn y front eil- waith, y mae yn myned i seboneiddio gor- mod. Seboneiddiwr heb ei fath ydyw; ni w«Jrwyd ei seboneiddiach, efe yw sebonydd y sebonyddion; pe buasai yn nnol &'i broffes, pob peth yn dda, ond y mae yn weithiwr rhy lechwraidd; ond iddo gael myned y tu cefn, efe a'i pia hi, bydd wrthi yn egniol yn arllwys ei lysnafedd ar ben pwy bynag na fydd o'r un farn ag ef; rhydd ei holl Derth ar waith i dynu lawr bob adeilad na fydd yn unol a'i ewyllys. Nid yw yn yatyried allanolion crefydd yn deilwng o un gefnogaeth. JONAH.

=-=-- GURNOS A'I WREIDDIOLDEB. Dyweder a fyner, yr ydym ni wedi dwli yn deg ar Guroos fel bardd a beirniad (?) a beiddiwn ddweyd yn hyf a gwyneb-agored nad oes yr un dyngawdwr o Adda i Gurnos wedi astudio athroniaeth naturiol gyda mwy o ddyfalwch a diffuantrwydd meddwl nag ydym ni wedi efrydu ac edmygu "Groddi;" na'r un hen wraig, pwy bynag, wedi dasllen Beibl Peter Williams gyda mwy o hwyl a bias nag yr ydym ni wedi darllen Beibl mawr Bangor yr wythnos ddiweddaf. Y mae llawer o debygolrwydd rhwng Beibl Teulaaidd Peter Williams a Beibl cenedlaethol Bangor. Y mae y cyntaf yn cynwys ei ranau ysbrydoLedig a'i Apoc- rypha; felly yr ail, fel y cawn brofi yn y man. 01 oes, y mae ynddo linellau na feiddianeb amheu eu dilysrwydd amfynyd. Llefarwyd cyfran o'r cyntaf o'r berth, tra yn llosgi ac heb ei difa," ac felly yr olaf oil, o"dwll yny berth." Y mae i'r naill ei wahanol' awdwyr, felly y llall hefyd. Wel, gan fod y Beibl hwnw a gynyrchodd eisteddfod Bangor, fel llyfrau da ereill, dipyn yn brin, ac yn anhawdd ei bwrcasu, er mwyn darllenwyr lluosog y DARIAN, bwr- iadwn ddyfynu rhanau o hono o'r naill wythnos i'r Hall, nes dyfynu holl weithiau yr awdwr. Cymeiwn ein rhyddid i ddethol prif emau ei gyfansoddiadau yr wythnos bon fel y gwnaethom yn y llith ddiweddaf. I Tvnerwch tanau arian. i TjViCtWC'- :r t r I Syih yu •- í ¡ EiXrtid yn ol dli. A rhagluniaeth Rbi goleuni. Iago Emlyn. Rhagluniaeth dry 'i goleuni. Gurnos. Pinacl ei fawredd oedd pen Calfaria. Eryron Gwyllt Walia. I hael fawredd pen Calfaria. Gurnos. O'r pryd hwnw hyd yr awr hon. Ezra. Mae y byd o hyd i'r awr hon. Gurnos. Dyna wlad anwyledig. Emrys. Yn y wlad anweledig. Gurnos. Ar radau ei Waredydd. Dafydd Ionawr. Yn rhodiad ei Waredydd. Gurnos. Waith 16r yn mbob llythyren. lolo Trefaldwyn. Iaith 16r i'r llythyren. Gurnos. Gwynach yw'r ffril na'r lili. D. Wyn o Essyllt. Ni welwyd ffril dwy lili. Gurnos. Daeth y greadigaeth deg. Dafydd Ionawr. Wnaeth y greadigaeth deg. Gurnos. Ar bob bin hyd fin ei fedd. R. ap Owilym Ddu. Mor ddibrin ar fin ei fedd. Gurnos. I'w hir ben ef rhubanau aur. Parch L. Probert. I'w fawr ben ef rhubanau. Gurnos. Gwibed yn ddirifedi. Bardd Da Môn. Ca'r gwibed uweh rhifedi. Gurnos. Diraddiwyd y Derwyddon. Dafydd Morganwg. Diwreiddiwyd credo'r Derwyddon. Gurnos. A'u hamlleai melynaur. Bardd Du M6n. I ti ar leni m«lynaur. Gurnos, Trwy gariad y'nt rhagorol. Roger Williams, Merthyr. Drwy ei psiva rhagorol. Gurnos. Oroeshoelia, eroesboelia eft Yr Iuddewon. Holwm a ^ro«sbo»lwti eI. Gurnos. Bydded lien ffnrlafen fawr. Bardd Du Mbm A'r laswen ffurfafen fawr. Gurnos. Wel dyna, dim ond i ddarllenwyr lluosog y DABIAN brynu cyfansoddiadau barddonol y bardd o Gwmgarw, cAnt wrth hyny ab. stract rhagorol o weithiau holl feirdd Cymru —hen a diweddar. Clywsom fod gwolwr wedi ei chynyg yn ddiweddar mewn eisteddfod am y casgliad goreu o hen linellau cynghanrfddol, ond ni chlywsom fod Gnrnos i mewn. Naddo, naddo1 Dyma hi ar ben yn awr, John Ddwy- waith wedi ei gyflogi i amddiffyn Gurnos. Rhaid fod John yn hurtach a ffolaok na ffwl, cyn y buasai byth yn ysgrifenu y fath ffwlbri. "Dyfymu ei linellau cynghan- eddol," meddai. Ei linellau cynghaneddol, aie (?), Cjmerwch chwi bwyll, John; yr ydym yn adwaen eich pig o bell, a bydd a fynom & chwi etc yn y dyfodol. Ewch at Gurnos, yr hwn yr ydych yn ei addoli, i ddysgu gretmmtr i ddeebreu. "Ni wyddai efe mae'n debyg ei bod yn bosibl i feirdd wrth gyfansoddi cymaint daro ar yr unrhyw linellau." Ifold on, John, digon i'r dysgybl fod fel ei athraw. Oniddywed Gurnos nad yw hyny yn bosibl ? Omi welodd efe dair hen linell yn awdl Gwyndaf Hen ? A phwy ydych chwi i amheu awdardod y fathead ? Bryuteg. JOHN IOTA JONEB.

Y WLADFA. MRI. GOL.Y mae lluaws mawr o bobl yn ysgrifenu ataf i ofyn yn »ghyl«h ymfud- laeth rad i'r Wladfa. Nis gallaf byth atefe y fath nifer o ymofyniadau. Pan y daw yr y fath nifer o ymofyniadau. Pan y daw yr ymfudiaeth rad cyboeddir hi drwy y papyi- au. Bwriadaf fyned i Buenos Ayres i dref&u ymfudiaeth rad i'r Wladfa, a gobeithio y llwydcfu. Ond na fydded neb yn rhy sior yn en meddwl, rhag ofn i ni gael ein siomi. Y mae pob golwg yn awr fod ymfudiaeth fawr i fod. Gweddied pob gwladf&wr am daith Iwyddianus i Mr. Dafydd Rhys, Capel Mawr, a minau i Buenos Ayres a'r Wladfa. Y mae'r Gair yn ein dysgu taw llawer a ddichon taor weddi y cyfiawn. Yr eiddoch yn Wladgar, M. D. JONBS.

DIRWEST-LLITH VII. Yr ail ymddygiad o eiddo y cymedrolwr trwy ba un y mae yn canmol neu yn llefaru yn ffafriol am y meddwyn, ydyw ei esiampl niweidiol tra yn parhau i yfed ei ychydlg wrth ei ewyllys, heb gymaint a meddwl am fynyd yr effaith y dichon ,i hyny gael ar feddyliau pobl ieuainc adnabyddus iddo. Y mae acbos i ofni fod llawer o'r bobl hyny sydd yn cyfenwi eu hunain yn gymedrol- wyr, yn achos trwy eu hesiampl i gynyrchu mwy o feddwon na dylanwad y rhai sydd yn feddwon cyhoeddus, am y rhesymau canlynol:—Pan fydd dyn sydd yn arfer meddwi yn edrych ar feddwyn arall ac yntau yn sobr, y mae yr olygfa yn anny- munol, a thueddir llawer i deimlo a phen. derfynu i beidio yfed dim rhagor o'r diod- ydd. Y mae yn arswydus ar rai adegau wrth edrych ar fy meddwyn yn myned yn mlaen yn ei rwysg pechadurus. Diamheu ei fod i ryw fesor yn gweled ei hun yn nrych ei frawd yn cael ei ddinystrio. Credwyf mai un o'r darluniau mwyaf annymunol i edrych arno gait feddwyn ydyw yr uchod. Ond tuedd gyffredin dyn- Ion ydyw gadael y darlun hwn a throi i edrych ar ddarlun y cymedrolwr, a cheisio ei efelychu, oblegyd y maent yn gweled hwn yn yfed, ac yn ■ parhau felly am flyn- •• %i.n osm>. ra "1-, r. C Laa yn waothyn en Lara, V,rSh edrycb ar v fatfc neiiiuijoi oh bydd yn a' r- avv, hiC.b ddyrtion ieoamcyo i yfod i'r pen'ierfy»itUi -V1.' "f" :.lj ili- weidio ei hun na neb arall drwy ei esiampl, t a bod yfed ychydig yn llesiol a diberygl. Mewn canlymatd, y mae llarwer o bobl ieuainc yn myned rhagddynt i yfed oddiar yr ystyriaethau hyn; ao wedi cael ychydig flynyddoedd o ymgom a'r hudoles feddwol, y caulyniad yw, gweled ugeiniau, ie, can- oedd o honynt yn syrthio yn barhaus i afael y cymeriad o feddwon cyhoeddus, a hyny o'r rhai a ddyagwyd gyda gofal yn yr Ysgol Sabbothol. Y owyn naturiol y-a mysg yr athrawon mewn canlyniad yw, Mawr y niwed a'r aflwyddiant sydd yn gorddiwes yr Ysgol Sabbothol yn herwydd meddw- dod." Y mae pleidwyr egwyddorion dir- west yn sefyll mewn cryn anfantais i allu dylanwadu ar bobl ieuainc, o herwydd y mae dylanwad niweidiol yr athrawon hyny sydd yn wrthyrynebol i'r egwyddor hon, yn sefyll rhyngddynt. Credwn iod y diflyg hwn o gydolygu a chydweithredu yn mhlith yr athrawon yn wir niweidiol. Pe gellid llwyddo i gael yr oil sydd yn proffesu Cristionogaeth, ao yn aeillduol yr athrawon sydd yn yr Ysgol Sabbothol, i ystyried yn ddifrifol beth ydyw natur eu hyfed parhaus ar eu do&barthiadau, ao M y byd o'u bamgylch, oredwn y byddai byn yn elfen bwysig er eu hargyhoeddu a'u dwyn i gydweithredu gyda'r rkai sydd eisioea yn llaftirio er ceisio diwygio y meddwyn. Y mae yn naturiol i ni feadwi y gall fod lluaw8 o ddynion ieuainc mewn petrusder yn adeg eu hargyhoeddiad a'u dychweliad at grefydd, pa un a ddylent hwy fod yn ddirwestwrr ai peidio; ond rhywfodd, trwy eu bod yn sylwi ar ym- ddygiad dystaw llmawa o'r athrawon a fernir gwaddynt hwy yn ddynion da, yn nghyda'u hesiampl ym yfed wrth eu hewyllys, y mae lie i ofni fod llawer wedi dyfod i'r penderfyniad nad oes dxwg mewn yfed ychydig. Y ma.a miloedd wedi doehires ea taith gydag yfed ychydig yn sieiol a difeddwl drwg, aa ym diweddu yn ngafael y oymer- iad o ieddwoa. Pan feddyliom fod byj yn wirioneAd, y mae yn nAtmriol i mi gymell pawb i fod yn UwyryeBwiAe*wye oddi- wrth ytei y ateodydd awMirri fel diodlycid cyffredin l»ywyd. Byddem wrth hymy ar safle varwy zmanteieiol i lefero yn erbyn yr achos o'r faraesi mawr oyid ya cemlyn yfed yn Mm cymydogiaiiAiam. Y trydvdd yaaiddygiad o yr atheaw oymedrel t*wy ba un y ma» ym Uetana ya ffafriol an y meddwyn, yilyw ei dynfctol- aeth, mai aIMiœiol a Sol ydyw i ddym yta- wrthetel ag mmrkyw Iketk as fydio yn ei Ai. weidio of ym horaifl, yu noyda'i ym. ddygjad ym maecMi yiww a'r hJlfP&WJf+da. odwyw ym eu fcaaoatt* o goisio sokri y meddwom. Pam fyddo «^pm ya MMM ya- uno ag nmchyw setetiiiftd y oasgl- iad nafettriel yr ydym ym ai wmemd ydyw, nad yw y dym hwmw yn acgyltoe«Me«g am natur ae amoam y sefydliad. Vo&j y dy- wedwn am wrthadirwsstwyr pro £ reseetig, nid ydynt erioed wedi deaM ei natmr na'i amcan, neu ymte y oaaemt yn gyreithredu yn groes i'w cydwybodaa. Dywed yr Ys- grythyr fod dirwest yn ffrwytfa yr ysbcyd, ac witla hymy ym un o rasmsam y gwoiydd Gristiomogol. Hawdd yw i mi ideaIt ei bod o ran ei hamoam yn gwynebn ar fyd ym llawn o feddwon i geisio eu sobri. Credwm fod y di»we«iwyr yn sior yn eu bag eu bod ya pleidie yr hyn y mae y byd yn seiyll mown amgen am dam*. O'r to arall* tra fyddo y gwEthidirwesfcwyr yn nacau ymsoo a hwymt ya 911 hamcan, y maent ar unwaitk yn dangos nad ydynt hwy yn gweled nae yn credu fod yfed a meddwi yn gyfryw ddrwg ag y mya y dir- westwyr i ni gredu ei fod; ac yn herwydd hyny y maent yn tsemlio eu hamser mewn dystawrwydd,hek lelaaa un gair yn eNeith- iol yn erbyn y geiym blin hwa sydd yn ys- beilio ei fiioedd o ddeiliaid yr Ysgol Sab- bothol o fewn ein teyrmae. Y mae yn or chwyl aiahawdd i ysfeyriol i allu bod yn ddisylw o'r teueai a aekosir trwy yfed y diodydd meddwl; ac os gwna sylw didu- edd, meddyliwyf ai fod yn un o'r ymddyg- iadau rayfeddaf os gall fod yn ddystaw heb lefarm ya erbyn yr arferiad afreidiol hwn sydd yn achos i droi miloeid o ddeil- iaid yr Ysgol Sabbothol oddiar lwybrau rhinwedd y flwyddyn ddiweddaf, gan hwylio eu camrau i flordd peohod a thrueni.

LLITH YR HlIN FAB GWEDDW. Yr ydym ni, yr hen feibion gweddwon yma, bob amser yn wrthddryobau tosturi, os nad rhywbeth gwaetti, gam y dosbaeth lluosog hwnw o ferehed ieuainc ydynt yn barhaus yn tafiu eu rhwydau i'r mor, er ceisio dal y pysgod tynergalon, druai*, sydd yn methu osgoi rhagddynt. Felly, nis gallaf lai na dysgwyl cael fy nghymeryd i fymy ganddynt am feiddio gosod pin ar bapyr, ac ysgrifenu dim yn eu herbyn. Ond beth bynag a ddywedant, bydded hysbys iddynt na fydd ond megys taflu dwfr geAi hwy ad, gan nas gallant effeifchio rhyw lawer ar greadur sydd wedi gwrthsefyll eu holl ymosodiadau am gynifer o flynyddau. Ond l fyned yn mlaen a'r pwnc. Yr hyn fwM&dwyf ymdrin ag Of yn fwyaf neillduol y tro hwn ydyw,

PAXODASATJ ANMHHYDLAWN. Wrth briodasau anmhrydlawn y meddyl- iwn yr arferiad gwrthun sydd yn ara chyffredin y dyddiau hyn, sef dan blentyn yn ymbriodi. Wrth ymdrin ar y mater hwn, nid ydym yn cydnabod enghreifftiau o briodasau cynar mewn gwledydd dwyrein- iol, fel esgns ddigonol dros gyflawni yr un peth yn y wlad hon. Cyrhaedda y rhywiau ystad o addfedrwydd lawer yn gynt yn y gwledydd hyny, nac mewngwledydd ereill, ac felly, nid oes yr un oyfatebiad rhyng- ddynt, a bydd i mi yn yr ychydig sylwadau dilynol, gadw o fewn terfynau Prydain Fawr. Gwir fod eyfraithowladol Scotland yn caniatau i'r rhyw fenywaidd briodi pan yn ddeuddeg oed, a'r gwrywaid pan yn bedair-ar-ddeg. Ond nid yw hyny yn un prawf fod deddf anian yn caniatau yr un peth. Dysgir ni nad yw y corfl benywaidd yn cyrhaedd cyfiawn nerth a pherffeith- rwydd, YI1 yr hinsawdd hwn, yn gynarach na dwy-ar-hugain, na'r corff gwrywaidd cyn pedair neu chwech ar-hugaan, gydag ond ychydig o eithriadau. Cyn yr oedranau yma,' medd un athronwr, ni cyrhaeddir a1! oArfforftl Ba. mAddyliol, ¡ -1' ;.£: ■■ •ill oi ya ^orii'roiu-iv; hit yn rhieni, neu. i pyfiav • ■. ;-i j u.. • cic lyledswyddan pea au oeud. Mas en tneddiadaa anifeiia^Ml yu « gryfloE, ac nis.' y?r .,iu cyneddfau naoesol a deallol eto wedi oyrhaedd cyfiawn ddad- buddiad. Mae'r plant a enir o'r cyfryw rieni ieuainc yn waelach o ran ansawdd a maintioli eu hymenydd, na phlant a enir o'r un rhieni wedi cyrhaedu oedran mwy aeddfed.' Ond mae'n amlwg mai ychydig o ieuenctyd ein gwlad-yn enwedig y' rhyw deg'—sydd yn trafferthu dim am athron- iaeth foesol, gan mai eu prif hobby, ar ol paaio y deg oed, ydyw pa fodd i gael gwr. Rhodiwn heolydd ein trefl a'n oymoedd ar y Sabboth, oawn weled pob un o honynt ar en heithaf yn oeisio gwneud arddangosfa o honynt eu hunain a thra maent wedi eu meddianu | o'r syniad, • Fins feathers tnake fine birds,' gwisgant on hunain mewn lliw- ian o bob math dan haul; ao yn wir, nid yw eu llafar yn ofer ohwaith, gan fod rhyw atdyniad mewn merch grand I i ni, y rhai nad ydym ddigon oraff i edrych yn mhell- ach na'r lliwiau. Yn y dyddiau hyn, pan mae Pabyddiaeth fel yn ymysgwyd o'i chwsg, ao yD4. bygwth ymladd yn ddifrifol o blaid ei hegwyddorion llygredig, mae n ofidus gweled y boneddigesau yn bleidiol iddi. Y mae yr heticm coohion a wisgir ganddynt yn bresenol yn ein dychrynu ar bob tro yn yr heol, trwy dybio ein bod yn dyfod i gyfarfyddiad ag un o Gardinaliaid Eglwys Rhufain; ond yn ein llawenydd, troant allan yn ddim amgen nag un o'r rhai hymy y bu yr lanoi digrifol hwnw yn cyfansoddi traethawd arm. A dywedir wrthum ar awdurdod Axnericanaidd ei fo d yn draethawd buddugol hefyd, a ohan nad yw yn un maith, rhoddaf ef yma yn llythyr- enol. Dynea oedd y teatyn, a dyma fel yr ysørÏfenwyd arno Ar ol dyn daeth dyneo; ao mae wedi bod ar ei ol byth wedi oddiar hyny.' Tybia mwyafrif ein merched ieuainc, y byddamt ar y shelf os na phriodant oyn cyr- haMd yr mgaim oed, ao ar gyfrif hyny, mae y ceuriadfab yn derbyn broad hints fod yn rhaid iddo wmemd ei feddwl fyny i gymeryd y gamadfevoh er gwell ao er gwaeth,' yn gyiMMr iawn yn ei yrfa garwriaethol; ao mae ynfcam, druan, mewn ofn colli ei drysor, yn rhoddi i mewn, gan ddeohreu as y gorch- wyI o gpimo oynaI dau, ar yr un gyflog ag a fethai gynal un yn flaenorol, a thra nad ydynt ond dam blentyn mewn oedran. Tlo4 priodi oyn blytl-fn aethus, I feéàu UMWIB adfyd, Oa*l plamt gma biMtt methianllyd,— Dyna'JI bed my'n dhryiwi byd." Y mae raatli o fwystfilod rheibus mewn rhai p»r £ h*m o'r dtlaeam, ▼ rhai sydd yn fwy jtMiiyalw m« bwywhfloq ereill o'r un rijyv^fA&lk, MOW y tiper, yr bwn a olwir ym wan fatwftw, a gwa* y person nad yw ar ei womlvmbio* pam ddaw y oreadur hwn hoaibl*. Y mae liewer matt hunter yn ein gwlad ninaa hefyd. GwyiM rhagddo ddyn ieuanc, Ni ddeiraa llawer o ddaioni oddiwrth y doafea*th hwm sydd yn provlio ar hyd yr heolydd i edtoyoh am ysglyfaeth. Bto, gwelwn faohgen ieuanc, a rhagol- ygon goboithiol o'i flaen, yn dyrchafu o 0 radd i radd mown dysg a gwybodaoth, a'i fryd, efebliai, ar gyrhaedd saSe urddasol yn yr egtwytt, now ryw fan Mall; ond mown adeg warn, daow el yn ymollwng o dan ddylaawadsam gwesiaetibol un o'r rhyw deg. Nis gall hono ares yn hir hob feddwl am yr ystad briodasol. folly, ymbriodant. Nid gwiw meddwl am efrydiaeth mwyach. Gofyna ei gydmar gryn dipyn o attention oddi..r ei law, ac yn mhen yohydig, daw mmifi (?) y plant i Yrn ymaith sefydlog- rwydd y meddwl, (md oes ond ychydig o stcbHip y crydd athronyddol, Drew, yr hwn a gyfansoddai ac a ysgrifenai ei draethodau ar y fegin a orphwysai ar ei luniau, yn nghaaol swm y plant a cbwareuon o'i am- gylch), a chaBL nad yw erioed wedi ymarfor a gweithio, nac wedi dysgn yr un grefffc, lavral yn awr, pan yn rhy ddiweddar, ei an noethiuob a'i fyrbwylidra, a dim ond tlodi a thrueni yn hylldremi arno. Nid darlun dychyaaygol ydyw hwn, gan fy mod wodi ei weled mewn reality oym hyn. OfOWD fod Uawer dyn ieuanc yn rhedeg ymaith gyda'r syniad gwrthun os bydd iddo ollwng ymaith ei gariadferch bresenol, a myned ya mlaen A'i efrydiau, na lwydda byth wedi hyny gael gafael ar un mor ber- ffaith a hi. 01 ynfyd! os ydyw pob un o'r un feddwl a thydi o berthynas i'th feinwen, y mae yn rhaid fod ychwaneg nag un o'r bodau asdderchog hyn yn troedio gwyneb daear, ao nid yw ond intalt ar dy graffder di i dybio na lwyddi i gael gafael mewn un a't;h foddloma ar ol cyrhaedd o honot y stifle yr wyt yn ymgynyg am dani. Gan fod fy llith wedi myned yn faith, ymataliaf arnyn y tro hwn, gan ddymuno felwyddyn newydd dda i'r boneddigesau. G-a- W. PASCAL.

SABON, NANTYMOEL. Cynaliwyd cyfaxfodydd sefydlu y Parch J. Hughes, gynt o Goginan, ar eglwys y Bedyddwyr yn y He uoooo, dydd Llun, IonawB y 9fed, pryd y gwasanaethwyd ar yr aohlysur gan y Parchn J. Jones, Bethle- hem, Cwmogwy; J. Evans, Ton, Ystrad; a J. C. Williams (Ceilanydd), Merthyr. De- chreuwyd y gwahanol oedfaon gan Mr T. Thomas, Brynoethin; y Parch T. Davies, (A.), Tynewydd; a'r Parch J. R. Roberts (A.), Nantymoel. Cafwyd oyfarfodydd hwylus a thyrfa luosog yn mhob oedfa, ac arwyddion fod y Meiatr Mawr wedi dyfod allan gyda'i weision. Y mae golwg lewyrchnsal yr achos yma yn bresenol, ac arwydd o foddlonrwydd y nefoedd ar yr undeb sydd yn awr wedi ei flurfio yma, trwy fod milwyr newyddion yn listio yn Seion. Gobeithio y bydd dyfodiad ein parchus weinidog i'r lie yn fendith, ac y bydd ef yn offeryn yn llaw Duw i ddychwel- yd dynion at draed y Gwaredwr, ac y bydd y caria.d a'r undeb rhyngddo a'r eglwys yn myned ar gynydd parhans, yw dymuniad R. THOMAS, Nantymoel.

LLITH SCLEMIN. Bum yn ddiweddar yn treulio ychydig amser yn Mhontypridd. Cefais y fraint a'r anrhydedd o fyned i gyiarfod etholiad aelodau a swydilogion y Chamber of Trade. Bum yn y cyfarfod cyntaf pan benderfyn- wyd fod a fath betn a'r Chamber" yn angeurheidiol. Yr oeddwn wedi sefydlu f y nun y noson bythgofiadwy hono yn ngongl • MI TOoln/l \r- Yr oeciuwu yi^o yn brydloii—fsl oydct Uopil ni bob aro^i, Daetii i fewn iwn- ryw hersonaB bt- atu^fnol, iiyiai y cyi-^LUO:. y-uiu ytiicsiyn at brydlcsaob na ydynt am wneud y Cha; i of Trade hwrp yn llwyddiant, ac i fod ( vy w lc-< i'r lie. Peth syn iawn i mi ydyw fod rhsi poM yn meddwl y dylent hwy gaol eu ifyida en hunain yn mhob peth sic os dygwyudf,nt fethu cael hyny, ffromardJ yri arutV r, a pha gallent, ymddygent fel yr Hercxi 'JIWOT gynt, pan weles ei siomi gan y J.oethion. Etholwyd yr yrfad dyt :sdig, G. Yaw., Miskin, i fod yn g .deirydd y Dewisiad doefJh, yn dan^o? fod gan rai ya Mhontypridd lygaii at waish. Etholwyd Mr Merchant, o'r Bank of Wales, yii drysw>s- ydd. Cynygiwyd Mr Oarle* Bass^fet, o r London & Provincial Bf< ak, end cafodd Mr Merchant fwyafrif maT r c't aelodau yn ffafriol iddo fe. Pan welodd Mr Basf L.bwsla hwn, ffromodd yn aruth: acta, ac Ag ef fel bwled o enau (J", > gan iaauo y drws mor ofnadwy nes y v. yr holl Ie, a bum inau bron dyfod i ddi-g; mae iy aden chwith eto heb yn hollol tidv!od kw lie. Cododd yno ddyu cymedroi fyr, &. gofynodd yn sarcastic iavvu, H"lo í pwy, ya enw Morien, ydyw Charleu 3assett; <■ Beth sydd ynddo ef yn teilyn yr auraydedd t. fod yn drysorydd ? Beth w?t;,eiih Charles Bassett erioed dros Bontypeidsl V Pa taiat o arian mae ef wedi wario er 1:ul,j;t:lt y l.tel Ai nid wedi gwneud eiff ir?; > a Yl: Mhonty- pridd y mae Mr Bassett oladd fel yna res afrifed o gweatiynau -.yalai yu burioa peth iddo yntau, yn o gyate* s Mr K&sgetS, eu cymhwysu atoei hUfLMl; 3.Ü o xan by" gallai pawb oedd yno, (.-ddigti'th Mr TllD6. Morgan, y Fron, gatach.o tipyn arnynt efc hunain i'r un cyfeiriad, Beth wnes i datcc- Bontypridd?' &c., a p"ia betli sydd g&BjX a'r nas derbyniais yn Mhontypridd ? -Ar gougl Mill-street clywais dri nen war yn siarad yn bux arfywo;ira: matez wedi hyny. Dyn !I;tl gn o honynt, ond gallwn feo-* 11M L..n lit ydyweiben. ia \¡ f dyna ia;, Gwyddai holl fanylion C apemi I • r 1>, ypridd Gwyddai fanyi ion y Pi/ i'ih Aot. Adroddai all ei dafcnl BYf L-, Iechyd Pontypridd; ao yn y -liv :• o gwmpas, a dywedodd; ..J a.lsb i L ? v- i ddim yn iawn p'un na' u'a gell Board cf Health ni nag Ystradyfodwg, gadeirydd neu b'ido.' Hold, hold,'mt.idai un o r rbai fc safai yno, I hold, hold, sur; i cb i Yl: gVu* baour hyny. i ma's?' 10, fel hyn;—"f- 1 ;assaji? yw cadeiiydd board Portypridd, Mr Joiui Davies, Brynfedwen, yw cadeiry .1 y\ Ystrad; aoos nad wy* yn ddoi yn ddirector* ao yn »hari:hvider$yn Gas Work* Pontypridd Vr Ysuad; a nhwd frain y galla nhw reps adan bet*- byn? Gwyhwch faint <-< gm aydd yix ci 1? losgt a* hyd yr hewly Id o 5aa Beard f. Health Pontypridd, a'r hewlydd o d&m Board of Health yr Yk' rw-J :1 yih^-y yw cadeirwy* a ohyfiarwy h. v.HI 6;'x llall?' Pa hawl aydd gan sh-arehot ier a (hyettvr Gas Work i fod yn gadt jrydd i Fmrd fydd yn prynu gas ganddo (,? Odych ch'i ya meddwl na wnant gofio c a bod yu 8ÅfYfJ. holders ac yn cyfranogv yr o'r elw paD. .< bargenio dros y boardt gyda'r (fa, Water Companies am y zaill a'r Hail on pethan hyn ? Jaw si y filio dyn,' ebe ciyii patriarchaidd yr olwg F yn rvdy^; cap blewog, I Jawat y fi •«. uv :j fod rwbath yn y peth ■wo<: Iv dim sense i ada'l pethf r -.1 Lyn 1 rra'd yn mla'n.' 'Nac os wir.' 3:«'' gwelsoch ch'i hrwna irornp a. ,,0 myned i mas heno?' ,:V. ;?,' j, 'ta dim ond Dafis, BI '1 v- y c Gaerdydd, a Williams 1 c <-• .ad-: • a' yma, nhw sgwMr'n w rnawn 1 ;•••. Brain y fach i, ond bus?, i'r rhai ..1 at y Waterworks, fe fnsA wedi ii- dogs er's llawer dydd, & os na í,W\VH1iff y Boards yma eu ffyrdd jr. T J yv fo aitt y ratepayers i'r dogs hef, Beth i ch'i'nfeddwl 1 e, fl y, cadeirwyr hyn? Od, -TUJK ganddyntyn gyireithlo;, u: • rr^- blewog. I Wn i ddim f fVbe'r c Oc» jaist y fachi. Dw'i uUm yn .:od nhw achos contracts mewn gw; iout*dds rhyntyn w a nhw'i h' nh. e Ag fi weta ch'i racor, n daut yn gW2.rdd 1 IH,.b, gadeirwyr, ond yri, gw J i. U ,1 fembers o'r Boards. A Yé, y gallanhwfodyngadoi vr.r ber of Trade yr Ystrad Pontypridd, edrych i f;,Wti r mynu opiniwn eu cyfrt-.itbwvr ar gY:1- u londeb appointments f-1 r r. u. Fi allai wed llawer rb 1? • ch'i, a taswn i ar y 1, fe gelsa' y cyCreithi n Astudiwcb fwy ar y 1 iwch myned mor amal 1 a > Butchers i glebran n- a Jacob Morgan, a Jaboz y; i > o'rBunch,alotallwn\.i ef gan ddweyd nos i'> L, fyn'd, on'de fe gaf i hv swpar,' ac ymaith ag of Wei yn wir,'ebe'r I ta beth wetir am —— •; yn i ben e' na haner Dewch i ni gwrdd yn P Jacob Morgan, Jabez > Morien, ao ereill, ar y •' ma' siwr o fod rhw'bat i* dawch. Nos dawch. Nid oeddwn yn bwriadu syr arall yr wythnos hor. > .(1; cyfeiriadau ataf yn ) i rhaid ychwanegu gair Syndod bytht Lb ofyn cyngor gan y cy: « arian? Anfonwch M stac fawr y Cyincr byddaf yno, a dychv odd i'r cyfreithiwr, ci r Scleminydlles y fath y torodd cornwyd ma chefn, ac y mae hi er Braint fwy na gwer. minau, ydoedd cael L dan chwerthin. Wn ulleidfa yn Salem, dy gael iawn gan yr Hei v 1 Os ydyw Mr John yn stage man, dylai i'w roi am hyny y< gan bwy bynag fydd< c i wneud hyny. Bet; s <r f orator a mvned i hAn,.1,¡,¡ t.nll. ox tn- y l btli-Ciiv if hya wyr QfMtiifv nidI, net. vis duigon MStdew r I gwaith, h( o ofyn b