Y Dydd

CYFANSODDIADAU COLEG Y BALA. At Olygydd y 'Dydd.' MB. Got.,— Gwelaf eich bod yn agor drws eich newyddiadur i ymgom ar y mater uchod. Nid oes un cyfansodd- iad cyfreithiol wedi ei osod mewn Trust Deed, Ymdrechaf roddi golwg haoesyddol ar y Cyfansodd- iadau, mor belled ag y maent yn dal perthynas a llywodraethiad yr Atbrofa. i. xr tien tjrytansoddtad. Yn hwn, Rheol in. yw, 'Fod y Pwyllgor Cyffredinol i gyfarfod yn mis Medi yn flynyddol, a'i fod i benodi Pwyllgor Gweithiol.' Ymddangosodd ddiweddaf yn Adrodd- iad 1871-72. II. Y Cyfansoddiad Talfyredig. Ceir gyntaf yr Adroddiad 1872—73 heb y Rheol uchod. Nid oes banes paham y dilewyd hi, ond yr oedd peidio gweitbredu yn ei hol yn atror y drws i'rllywodraeth unbenaethol, nen 'glymbleidiol,' a arweiniodd i'r rhwyg yn yr Atbrofa. III. Cyfansoddiad 1875. Tynwyd yn Saesoneg, ae ymddangosodd yn y Dysgedydd a'r Diwyqiwr. Cawn ynddo 3 Constituency, A donation oj ten pounds constitutes a life member. Annual subscribers of five shillings, and the representatives of churches, or any other community who may collect or subscribe twenty shillings or upwards annually, and the life members are to be the governing power of the institution.' IV. Y Cyfaosoddiad Presenol, Rheol ix., 'Fod rheolaeth y Coleg i gael ei gyflwyno i Bwyllgor dewisedig gan y Cyfarfod Blynyddol yn Mawrth, cynwysedig o Athrawon y Colegr, Cadeirydd, Try- sorydd neu Dxysorwyr, Ysgrjfenydd neu Ysgrifen- yddion, neu Archwilwyr, yn nghyda dau dros bob Cyfundeb yn Nghymra, a dau dros eglwysi y trefl Seiinig, sydd yn casglu dros .£30 ac uchod yn flynyddol, ac un dros Eglwvsi Cymreig y trefl Seisnig sydd yn casglu jElO yn flynyddol ac ialaw £ 30 at y Coleg, a bod awdurdoi yn cael ei roddi i bob Cyfundeb i enwi y persoaau a ddewis- ont i fo| ar y Pwyllgor, a bod y Cyfarfod Cyffred- inol I dderbyn y thai a gymeradwyir os byddant yn etholadwyDyma y Cyfansoddiad y cytun- wyd arno yn y Bala Medi, 1877, yr hwn sydd mewn grym o hyny allan. Wrth edrych dros y pedwar Cyfaosoddiad, gwelaf debygoliaethau a gwabaaiaethau. 1."Nid yw yr egwyddor Gynulleidfaol yn y naiil na!z liall o honynt. Ni ddaeth i feddwl neb mai wgiwya yw y gymdeithas sydd yn cynal Atbrofa y Bala, yn ymgynull yn yr un lie. Nid trefn eglwy. yw fod rhoddwyr o 5s. yn unig i bleidleisio, ond y maepawb yn gydradd. Felly gwelir fod cynrych- iolaeth yn egwyddor hanfodol yn mhob Cyfansodd- iad. 2. Nid oes un Cyfansoddiad yn ymyraeth &g Anni- byniaeth yr eglwysi. S. Y mae dau yn darbod etholiad Pwyllgor Gweithiol. 4. Ymaeyrunpresenolynamcanu sicrhau fod y cyfryw Bwyllgor yn gynrychiolaeth teg o syniad- y tanyagrifwyr yn mhob rhan o'r wlad, trwy awdurdodi y Cyfundebau a weithredant fel cym- deithssau, eynortbwyol yri nghyualiaeth. yr Athrofa i nodi rhai i fod drostynt ar y Pwyllgor. Clywais un om cydfyfyrwyr yn dweyd mai haerllugrwydd (impitdence) oedd y ffordd i Iwydd- iant, ond llwyddiant byr a gafodd ef trwy ei haer- llugrwydd. Penderfyned pob eglwys drosti ei hun at- be aefydliad i gasglu, a chyfraned pob unigolyn aty sefydliadau a fynont; ond os bydd unrhyw trawd ya danfou archiad i gagglu-heb ofyn can- iatad, na rhoddi amser i ymgynghori, bydder ddigon selog dros ein hiawnderau. Y mae yr ym- ddygiad hwn wedi cadarnhau y meddwl y dvlai pob Rhyddfrydwr gwladol a phob Annibynwr Yagryth- yrol wrthwynebu yn egoiol y blaid bon gyd i wedi rhwygo yr Athrofa, ac yn cynyg at aflonyddu yr eglwysi. Dynoether yr ystrywiau hyn-dyna barodd i mi ysgtifenu at fyr eiriau. Yr eiddoch yn gywir, Hebron. SIMON EVANS.

ANNIBYNIAETH YR. EGLWYSI. At Olygydd y 'Dydd.' MB. GOL.,— ^Boreu ddoe, dodwyd yn fy Haw y 'CyhoeJdiad' CTHOEDHIAT). Anwyl Syr,—Bydd J. G. Thomas, Solfach, a W- lones, lrewyddel, ynpregethu ac yn casglu at Atbrofa Ancibynol y Bala, o dan yr Hen Gyfansoddiad, yn Nebo nos Iau, Medi Heg, sef y nesat. Hysbyewch hyn y Sabbath yn ddiffael. Yr eiddoch, &c., Medi 4ydd, 1879. J. G. THOMAS. W. JOKES. Mr. Erans. Ni chyhotiddais ef, obleorid- 1. Ei fod yn anfoneddigaidd. Nid oel gan y brodyr hyn awdurdod arnaf; ac nid celsio y maent, ond gorchvmyn. 2. Ei fod yn gamarweiniol. Nid oes Athrofa yn y Bala 'dan yr Hen Gyfansoddiad.' Daeth yno luaws yn nghyd dano, meddent hwy, dydd Mercher diweddaf; ond yno, mabwysiadasant gyfansoddiad newydd, dan yr hwn y mae ysgol newydd y diwedd- ar Brifathraw rheolaidd. 3. Ei fod yn ymyriad haerlhig åg Annibyniaeih yr eglwysi, na welais debvg iddo gan Gyfarfod Chwarterol, Cymanfa, neu Undeb Cymreig, er fod un o'r brodyr hyn wedi dodi ei enw wrth gylchlyth- yr sydd yn awgrymu fod y Cyfundebau yn ymyr- aeth âg Annibyniaeth yr eglwysi. 4. Eu bod yn eyfrwys geisio rhagflaenu y myfyr- wyrrheolaidd fyddant yn dyfod y mis nesaf i gasgla at yr hen Athrofa. Rhoddais y peth i farn y swyddogioo, ac yr oedd yr henuriaid a'r diacon- iaid vn unfarn i gadw y drws yn nghau, gan gredu y gallwn drefnu at beth i gasglu heb yr ymyrwyr haerllug hyn. 5. Nid oes un Cyfansoddiad yn rhwymo cynal- iaeth y eyfarfodydd yn y Bala. Y mae yn sir Feirionydd fwy o bleidleiswyr am yr arian-147 am 127 punt-nag mewn rhanau eraill o Gymru, ao y mae yn rhwydd i'r llais Ileol drechu y llais cyffred- inol, oa bydd yn unol; ond nid yw yn deg fod sefydliad a gynelir yn gyffredinol dan lywyddiaeth leol. Cnewyllyn y ddadl rhwng y ddwy blaid yw, Uywodraetbiad y Co leg. Dadieaa y naill dros lywodraeth gyfansoddiadol, dadleua y llall dros unbenaeth yn rhith gweriniaetb; ac yr wyf yn aynu fod rhai Rbyddfrydwyr profedig yn pleidio yn rheolaeth y Bala y peth a feiant yn llywodraeth y wlad. Yr wyf wedi rhoddi rhybudd pan geir cyfarfod neillduol i ystyried y rheolau i gyfnewid yn y rheol uchod i roddi i bob aelod o'r etholaetb, a'r cyfryw yn unig, lais wrth ddewis aelodan i foi dros y Cyfundeb ar y Pwyllgor. Pe boddlonai fy hen gyfaill M. D. Jones i'r llywodraeth hwn ar yr Athrofa, byddai y ffordd yn rhydd i gael y ddwy blaid yn un, oanys pasiwyd yn unol yn yr Amwythig, er fod rhai wedi eu dallu gan gyfeillgarwch personol i droi eu cefnau ar eu barn addfed er cefnogi gwrthryfel M. D. Jones a'i gy feill- ion. Caiff rhai weled hyn yn y DrDD nad ydynt yn derbyn yr Adroddiad. Yr eiddoch yn gywir, Hebron. SIMON EVANS.

COLEG ANNIBYNOL Y BALA. AT T PABCH. D. ROBEBTS, WBEXIUM. SY1& Ai gwir fod plaid yr Amwythig wedi cynal cyfarfod dirgetaidd yn ei gysylltiad Olr Coleg uchod yn un o gapelau Le'rpwl yn yatod wythnos cyfar- fod yr Undeb Cynulleidfaol? Os gwir y stori, pwy oedd yn bresenol, a pha bryd yr hysbyswyd y presenolion? A oedd ganddynt oil hawl i ymyraeth yn yr acbos, ai nad oedd? A ddaeth adroddiad allan o'r hyn a basiwyd? Ac os na ddaeth, paham na cheid hyny yn wyneb agored a gonest? Mae ychydig o amheuaeth yn nghylch dyben eich cyfar- fod. Ai teg yn wyneb haul a llygad goleuni i unrhyw gwmni neu bwyllgor, fel y'i gelwir, i ddewis dyn ya ysgrifenydd, neu unrhyw awyddog nad yw yn danysgriflwr at y Coleg, i drin materion perthynol i'r Tanysgrifwyr? Ai teg eto i ychydig o bersonau bostfawr drawsfeddianu Coleg Annibynol, fel pe ya eiddo iddynt hwy 'fawr,' ar draul diyetyru hawliau y mwyafrif tanysgrifwyr? Atebiad i'r uchod a roddai foddhad i lawer heblaw fy hunaa o'r Tanys- grifwyr. Yr eiddooh, T. AP HABBI. S* —

f DYDDIAU DEDWYDD! Y mae rhywbeth yn ofidus a gorbruddaidd yn ymddangosiad oyntaf gwallt gwyn; y mae ein gobeithion yn fynych yn oael eu handwyo yn eu hymddangosiad cynarol. Y mae WORLD'S HAIR RESTORER MRS. S. A. ALLEN yn foddion diogel a sicr i adnewyddu y Gwallt eilwaith i dirfder iii phrydferthwch ieuenctyd. Dyma'r nwydd yr edrychir arno, ac y siaredir am dano yn mhob gwl&d wareiddiedig fel yr un ag y gellir ymorphwys arno. Nid yw yn angenrheidiol ei gymhwyao ond ychydig droion na etyb efe y dyben angenrheidiol, sef adfer y gwallt i brydferthweh ieuenctyd, a pheri iddo dyfu yn drwehus; a'i ddefnyddio yn achlysurol yw yr oil sydd angenrheidiol i w gadw yn y cyflwr uchaf o berffeith- rwydd a harddwoh. Symuda y cen yn gyflym, Gwerthir ef gan yr holl Fferyllwyr a'r Peraroglwyr,

LLANUWCHLLYN. 'BOILEU'R TRYDYDD D YDD.' At Myfanwy Meirion. Tynwyd fy sylv at eich llith ar y testun uchod yn y DYDD diweddaf; ac nia gwn beth yw natur y chwilfrydedd sydd wedi eich meMianu mor gyflawn am gael gwybod i sicrwydd pwy ) w awdwr y gan ar 'Foreu'r trydydd dydd,' &c. O. oes amheuaeth yn eich meddwl mai nid yr un a dderbyniodd j wobr ydyw, y mae yn beth rhyfedd os na ellwch gael hyd i sicrwydd eich hunan, am fod genych gystal manteision ag eraill. Yr oedd y cyfansodd- iadau buddugol yn y cyfarfod y cyfeiriwch ato yn eiddo'r pwyllgor. Ond gan fod amheuaeth yn meddyliau amryw o barthed yr awduriaeth, dewis- odd derbynydd y wobr ei throi'n ol, a chael y cyfansoddiad iddo ei hun. A dymunaf hysbysu Myfanwy Meirion fod y gan yn cael ei hystyried yn eiddo neillduol, ac nad oes hawl gan neb i'w hargraffu heb ganiatad. Gwnaeth Myfanwy ddau wall pwysig wrth ddyfynu yr ychydig benillion, yr hyn sy'« eu hanarddo yn fawr, ac yn gam &'r awdwr. Yr eiddoch yn gywir, RHTS PENAKDD.

CYMDEITHAS AMAETHYDDOL MEIRION- YDD. MR. GOL.,—- Hwyrach nad annyddorol fyddal gair 0 adolygiad ar yr uchod, yn nghyda'r arddangoafa a gynaliwyd eleni yn Dolgellau. Y mae pawb bellach ya gwybodyn eithaf da am y cymdeithasau amaeth- yddol, ac edrychir yn mlaen at ddiwrnod yr ardd*ngo«fa fel diwrnod iymbleseru. Felly y* oedd eleni yn Meirion, mawr oedd y dysgwyl a'r pryder yn nghylch y diwrnod; ac yo mhlith y lluaws oedd yn bwriadu myn'd o'r ewmwd yma i'r arddangosfa, yr oeddwn inau wedi penderfynu myn'd am un tro yn fy mywyd, ac felly fu, ni ddysgwyliais yn ofer, 0 herwydd ar ol hir frwydro a ffordd faifti, gwendid, &c., fe gyrhaeddais dref y DTDD; 80 yr oedd yn lied hawdd canfod lie yr arddangosfa, oblegid tuag yno yr oedd gWlneb bron bawb; ac ar ol cael ticket, &c., eis i mewn, ac O! y lath olygfa arddercbog, anifeiliaid na welail i eu maint a'u hardded erioed. Ond gyda fy mod i mown, a bron dechreu aylweddoli yr olygfa. dyma ua o fy ngbyf* eillion yn d'od ataf, a ohioddo lyfr yn ei law oedd wedi ei brynu yn lie catalogue, ond beth oedd ond report 0 weithrediadau, casgliadau, taliidau, &c., am y flwyddyn 1878, a'r peth am tarawodd ar ol ei agor oedd, swm y derbyniadau at yr arddangosfa yn y sir, dim llai na t874 04. Hie, ac o'r rhai hyn yr oedd yo agoa i 4460 yn rhoddion gwir- foddol, wedi eu rhoddi gyda'r amcan o lesoli amaethyddiaeth y sir. Cisgliad ardderchog yn wir! Am y gweddill, yr oedd wedi ei wneud i fyny o fan-aymiau nad oeddwn ya eu deall yn dda. Felly, nid oedd genyf ddim ond eu gadael i rywrai oedd yn eu deall, a throi i edrych palut eu talwyd. Bron ar dop y ddalen gwelwn £ 8. D. Prizes Awarded .« 259 17 6 „ Jumping 32 11 0 Cyfanswm 292 8 6 Wel, wel, meddwn wrthyf fy hun, dyma hi, allan 0 £ 874 a gasglwyd, ni roddwyd yn wobrwyon ond £ 2921! Lie mae y gweddill tybed? Y cylan oddl- gerth rhyw £ 37 5s. 11c. wedi myned yn gostau!! £ 581 12s. 5fc. wedi myned yn gostau i roddi £ 293 8s. 6c. 0 wobrwyon. Y costau yn fwy na', gwobrwyon 0 yn agos i dri chant o buoaull Gwelaf fod rhyw Luncheon wedi costio 440 Igo. Os., ac na dderbyniwyd oddiwrthi ond £ 22 15s. Oe. Clywais am lawer yn cael eu trin emeu iddyot dalu ar eu bolaa, nis gwn pa fodd yr oedd yma, on4 gyda phrio ioldeb y gellir gofyn, pa fodd y bu J golled hon? Ai am fod rhywUD beb data ar ei oU Peth arall sydd we ti costio yw, rhyw ribbons » badges. Pan yr oaddwn wrthi yn ceisio dyfalu pa beth oeid y rhai hya, clywn lais awdurdodol o'r tu ol i mi yn gwaeddi, 'Tentiiwoh oddiar y ffordd;' ao erbya i mi droi yno, gwelwn rhyw tiddly" teoeu, 1 tielwg wladaidd arno, gyda rhyw aeie-i af ei frest. ac arni y gair dibwys STEWAHD! Ond yl oodd y byehan we ii deall fod awdurdod o'r to 01, iddf. t swyddi hyn oedd yo rhot urddaa ar 1- personau, ac nid y rhai oedd yn y swyddi yn rboi urddas ar y swydd. A slbrydai rhywbeth yo 11 nghlust, 'Gwagedd o wagedd, gwagedd yw 1 cwbl.' f Hefyd, ai nid tro anghyflawn oedd myned • Roadsters i'r Jumping Field, a ebodi chwel cheiotOt am fyned yno i'w gweled? Ond y gwir yw- 'Am yr arian mae y torio.,