Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
Basgedaid o'r Wlad.
Basgedaid o'r Wlad. tBydd yn dda gennym gyhoeddi pob rhyw newydd a ddaio yma o'r wlad, hyd y caniatao'n golod. Boed pawb yn fyr ac yn flatus, ac m: vjelsoch chili erioed gymaint o nwyddai/r wlad y gellir eu pacio i'r Fasged fach.] 0 Bont y Cymer. DDYDD Mawrth diweddaf (Mawrth 16eg) yingynhnllodd torf fawr o drigolion Pont y cymer, Cwm Garw, a lleoedd eraill, i wneuthur y gymwynas olaf a, Mrs. Saunders, priod y Parchedig W. Saunders, C.S., Pont y cymer, a merch eich cyd-drefwr Pedr Hir. Bernir fod yn bresennol tua thair mil o I)obl--riiai o bob dosbarth a gradd o gymdeithas. Wedi gwasanaeth byr yn y ty, pryd y dar- Ilenodd ac y gweddiodd y Parchedigion W. Reynolds, Pont N, cymer, a D. C. Howells, Maesteg, acth cymaint o'r dorf ag a allai i Gapel y Noddfa, lie y gweinidogaetha Mr. Saunders, a lie yr enillasai ei annvvyl briod le cynnes ym mynwes pawb a gradd da ym mharch pawb. Llywyddwyd y cyfarfod gan y Parch. T. B. Phillips, Llangainor, yr hwn a ddarllenodd benderfyniadau o gydymdeimlad oddiwrth eglwysi, sef Jerusalem, Rhymni a Channel, New Tredegar (lie y buasai Mr. Saunders yn weinidog) Siloh, Tredegar (lie Ireuliasai Mrs. Saunders ddyddiau ei hieuenc- tyd pan oedd ei thad yno'n weinidog) Balliol Road, Bootle (lie y mae oi thad yn awr yn weinidog a'r lie yr ymunodd ei ferch a Mr. Saunders mewn glan briodas) Jeru- salem, Tonddu Bethania, Blaen garw; Bethlehem, Treaiaw Tyle Gwyn,Pont y rhyl: Libanus, Cwmbwrla, Abertawe. Dywedodd y llywydd i Mr. Saunders dderbyn tros 400 o lythyrau cydymdeimlad o bob parth o'r wlad. Siaradwyd gan y Parchn. W. A. Williams, Pont y pridd; F. Jones, New Tredegar; Principal Edwards, D.D., Caer- dydd D.Mardy Davies (M.C.), Pont y cymeI'; I Miss Trefor Jones, UaneIIi (yr hon a apwynt- iwyd dair blynedd yn ol yn ddilynydd i Mrs. Saunders fel ysgrifenuydd Undeb Zenanaidd Bedyddwyr Cymru) y Parch. Iorwerth Jones, Maesteg; yr Henadur y Parch. J. Davies (A.), Cadle, Abertawe. Coffhaodd y siaradwyr amryw nodweddion prydferth a gwiw yng nghymeriad a bywyd Mrs. Saun- ders, megis ei gallu i ymgyfaddasu i amgylch- iadau newycldion a dieithr, ei doethineb yn ei hymwneud a phobl a'i pharodrwydd i ym- drech a hunanaberth er mwyn crefydd,ac iddi fod yn fam ddelfrydol i Eluned, ei hunig ferch. Hefyd ei phrofiad hyfrvd yn y Glyn Tywyll a'i ftydd ddiysgog, a bod un o weinyddesau'r ysbyty wedi dweyd Her death is my life." Hefyd, gwynfydedigrwydd ei marwolaeth, a dymunid marw fel hyhi. Gwroldeb ei phriod yn ei drallod, a'i fyned y Sul y gorweddai'r corff yn ei dy i'r capel i addoli ac ymostwng ac ymnerthu yng ngras Duw. Soniwvd am lafur dihafarch Mrs. Saunders dros Undeb Zenan- aidd Bedyddwyr Cymru a'i llwyddiant mawr, A meNhed yr en wad yng Nghymru ac yn I Llundain yn liiawrhaU ei hymroddiad diarbed a ehysegredig i'w gwaith mewn mynych deith- iau ac areithiau lawer yn Ne a Gogledd Cymru. Disgrifid hi fel gem o brydferthwch neilltuol yn adlewyrchu pelydrau hyfryd yr Hwn sydd oil yn hawddgar. Canwyd emynau yn y cyfarfod, ac un ohonynt oodd emyn Ceiriog— 'Rwy'n llefain o'r anialwch Am byrth fy ninas wiw, Jerusalem fy nghartref, Jerusalem fy Nuw. Hon oedd hoff emyn Mrs. Saunders yn ei I dyddiau diweddaf, a mynych y ceisiodd hi gan 1 oi phriod ei chanu iddi, ac yntau a'i canai a theimladau o drallod a gorfoledd yn ymryson am yr oruchafiaeth. Wrth y bedd ym I Mynwent Pont y cymer siaradodd y Parchn. T. Morgan, Sciwen, a T. Idwal Jones, a gwedd- iodd y Parch. T. T. Jones a chanwyd yn lleddf-obeithiol,— Gad im' dreulio f'oriau, Arglwydd, I' Tra bwyf yn yr anial dir. Y prif alarwyr oedd,-y Parch. W. Saun- ders ac Eluned (priod a merch yr ymadawedig) y Parch P. Williams (Pedr Hir) a Miss Will- iams (tad a merch); Mr. a Mrs. W. N. Will- iams (brawd a chwaer-yng-nghyfraith) Mr. a Mrs. P. E. Williams (brawd a chwaer- yng-nghyfraith) Mr. a Mrs. Saunders (tad I a mam yng nghyfraith) Mr. a Mrs. Lloyd (brawd yng nghyfraith a chwaer y Parch. W. Saunders) Miss Hughes (cyfnither). Gwelwyd yn bresennol tua chant o weini- dogion a chynrychiolaeth helaeth o Gyngor Sir a Phwyllgor Addysg Sir Forgannwg, ac o holl fyrddau cyhoeddus y cylch. Yr oedd holl ysgolion Cwm garw yng nghau, a'r ysgolfeistri I a'r ysgolfeistresi yn bresennol. Anfonwyd llawer o wryddau (wreaths)--oddeut,-Li 30. Yn eu plith gwelwyd rhai oddiwrth Mr. Hugh Edwards, A.S. Eglwys a Chor y Noddfa Cymdeithas Pobl leuainc y Noddfa Dos- barth Mrs. Saunders yn yr Ysgol Sul Eglwys Salem, Pont y gog Cymdeithas Cymro- dorion Glenydd y Garw Undeb Zenanaidd Bedyddwyr Cymru; Undeb Zenanaidd Adran y Garw Athrawon Ysgolion Elfennol y Garw; Athrawon Ysgol y Betws; ac amryw eraill. Canu Trawsfynydd. Nos Sadwrn diweddaf cafodd trigolion Trawsfynydd wledd amheuthun. Cynhal- iwyd cyngerdd mawreddog, o dan nawdd yr eglwys Wesleaidd, gan y Cefn Mawr Quartette Party. Y Bardd athrylithgar Hedd Wyn a ddaliai'r awenau, a gollyngai ei englynion naturiol yn rhwydd i bob cyfeiriad. Enillodd Miss Sallie Roberts glust y dorf pan ganodd The Little Dumozel gyda llais cyfoethog a swynol. Yr oedd ei datganiad o'r Golomen Wen yn deilwng o'r gan a'i hawdur. Nid yn ami y clywir yn Nhrawsfynydd gymeradwy- aeth i ganeuon y Saie, ond pan ganodd Miss Katie Peters There is a land ac Absent, cafodd gymeradwyaeth wresog. Mr. Ted Hughes oedd y bass, a thynnodd yntau y lie am ei ben gyda'r Ornest. Bu raid i Mr. E. W. Bellis hefyd ail ymddangos wedi iddo ganu The Good Shepherd mor effeithiol. Heblaw cy- ffyrddiadau bywiog Hedd Wyn, cafwyd araith gampus gan y cadeirydd, Mr. J. R. Jarrett. Cafwyd cyfarfod bywiog a chanu chwaethus a da. Prin y mae angen dweyd fod y piano dan fysedd cyfarwydd Miss Jennie Hughes, Bron gwyndy. Nid gorchest fechan oedd swyno'r dorf fel y gwnaeth hi gyda'i chware ar Home, sweet home. Cyfeiliodd i'r cantorion mor siriol a dirodres ag arfer. Doed gwledd gyffelyb i Drawsfynydd yn fuan iawn eto.— WedVi dw-ymno.
I Adgofion yr Hen flaenor…
I Adgofion yr Hen flaenor am Salford. YR wyf yn deall, Mr. Gol., fod Y BRYTHON yn gryn favourite gyda'r bobl ieuainc,—y dos- barth hwnnw sy'n gallu mwynhau luxuries llenyddol, a gwledda ar ymborth sydd wedi ei goginio yn gelfydd a chwaethus, yn ol safon y dyddiau presennol. Dyn a'm helpo 'does gen i ond bwyd cartref cyffredin i'w gynnyg, bwyd llwy yr hen bobl uwd a photes llaeth, a thipyn o lobscows ambell dro, a chroeso calon i'w ganlyn. Adnod yr ifanc ydyw Yr hen bethau a aethant heibio gwnaethpwyd pob peth o newydd." O'r goreu mae gen- nym ninnau yr hen bobl adnod hefyd, cystal a hithau, ac o'r un llyfr hefyd: "Cofia y dyddiau gynt, ystyriwch flynyddoedd cen- hedlaeth a chenhedlaeth, gofyn i'th dad ac efe a fynega i ti, ac i'th henuriaid (yr hen bobl) a hwy a ddywedant wrthynt." Hwyrach y bydd yn werth gan rai o'ch darllenwyr ddyfod gyda mi yn ol i'r flwyddyn 1853-ehwe deg a dwy o flynyddoedd yn ol- y flwyddyn y gadewais yr hen gartref yng Nghymru, i gartrefu yn Salford. Naid go fawr, onite ? i fachgen 14 neu 15, o bentref gwledig ynghanol gwlad, i dref fawr, wyllt, fel Salford. Yn ffodus arweiniwyd fi i letya gyda hen chwaer o'r enw Mrs. Jones, oedd yn byw yn Cook Street—allan o Chapel Street, y brif heol. Yr oedd yno ddau Gymro eisoes yn lletyat a'r ddau o'r un grefft (joiners), ac yn aelodau amlwg a gweithgar yn eglwys y Methodistiaid yn St. Stephen Street, Salford. Eu henwau ydoedd Hugh Davies a William Hughes. Yr oedd H.D. yn ddarllenwr mawr, ac yn fyfyriwr caled er yn gweith- io drwy'r dydd, byddai gyda'i lyfrau bob nos, tan oriau man y bore. Ymfudodd i'r America, ac nid oedd yn syndod yn y byd i mi ddeall ei fod wedi troi allan yn un o'r pregeth- wyr Cymreig mwyaf galluog yn America. Cyfrificl ef yn y rheng flaenaf fel meddyliwr a phregethwr. Dyn tal, teneu, bywiog ei gorff a'i ysbryd, oedd W.H., selog a defnyddiol iawn y pryd hwnnw gyda'r achos yn Stophen Street yn ei holl rannau. Gwelir wrth hyn fod fy llinellau wedi disgyn ar unwaith mewn lleoedd hyfrvd, am yr hyn yr wyf yn ddiolch- gar hyd heddyw. Mae gennyf barch mawr i goffadwriaeUl y ddau frawd yma, yn enwedig i W.H., am y cynghorion a'r arweiniad rhagorol a gefais ganddynt yn nechreuad fy ngyrfa yn Salford. Mantais amhrisiadwy i fachgen ieuanc, yn enwedig mewn tref fawr a gwyllt fel Salford, ydoedd dyfod i gysylltiad a dynion o gymeriad uchel a defnyddioldeb crefyddol fel y ddau frawd yma ac yr oedd cael y fraint o ymaelodi mewn eglwys oedd y pryd hwniiw'n gyfoethog mewn dynion o gyffelyb ysbryd a doniau, yn rhwym o gael dylanwad arhosol er daioni ar fachgen ieuanc a thipyn o awydd ynddo i ragori mewn deall a gwy- bodaeth. Sefydliad fu'n help mawr i ddeffro y medd- wl ieuanc y pryd hwnnw oedd y Gymdeithas Lenvddol oedd wedi ei sefydlu ynglyn a'r achos yn y lie. Yr oedd yn perthyn iddi ddynion o allu meddwl diamheviol, cyfarwydd a'r lenyddiaeth oreu, Cymraeg a Saesneg. Nid oes ond un ohonynt, hyd y gwn i, yn fyw heddyw, sef Mr. John Edwards, Dolgellau yntau erbyn hyn wedi cyrraedd ei bedwar ugain oed. Yr oedd ef yr adeg honno yn un o'r coming men, ac edrychid arno fel gwr ieuanc ymchwilgar a gobeithiol. Mae ei er- thygl alluog yn Nhraethodydd 1864 yn dangos ei fod yn wr o athrylith a gallu meddyliol uwchlaw'r cyffredin, ac yr oedd y papur a ddarllenodd mewn Sasiwn ychydig amser yit 01 ar Bechod yn dangos meddwl cryf a gwybodaeth eang. Meddylier am fachgen syml o'r wlad yn cael y fraint o eistedd wrth draed dynion diwylliedig fel hyn,—un o freintiau pennaf ei oes ac er fy mod yn rhy ieuanc a dibrofiad i gymeryd fawr o ran yn y cyfarfodydd, mae eu dylanwad daionus arnaf hyd heddyw. Yr oedd un peth arbennig ynglyn a'r Gymdeithas hon sydd yn deilwng o'i goffau, sef y feistrolaeth lwyr oedd gan yr aelodau hynny oedd yn enedigol o'r dref ar yr iaith Gymraeg. Clywais Robin Ddu mewn cyfarfod cyhoeddus, ar ol gwrando ar un ohon- ynt yn areithio, yn dweyd ar goedd na chlyw- odd ef erioed Gymraeg mwy pur a dillyn yn ei oes, ae yn cael ei thraddodi gyda'r fath rym a hyawdledd. Dyna dystiolaeth hen areithiwr profedig a chlasurol, am wr a anwyd ac a fagwyd yn Salford. Yr oedd yno amryw eraill o'r un dosbarth, megis Thos. Redfern, Edward Roberts, Richard Jones bach," etc., —dynion yr oedd yn wledd gwrando arnynt yn llefaru mor glir a dilediaith yn yr hen iaith. Gelwid yr olaf gennym yn Rd. Jones bach am ei fod, fel Paul, yn fychan o gorffolaeth, ond yn wr bychan mawr er hynny, awdur The peculiarities of the four Gospels, a aeth i'r weinidogaeth, a bu'n weinidog ffyddlawn yn Llan y mynech am lawer blwyddyn. Gelwid arno i'r Sasiynnau'n fynych, i gofnodi pregethau, etc., oherwycld ei fedrusrwydd gyda Llaw Fer Gymraeg. (I barhau).
Advertising
ø' EVERY WOMAN SHOULD send a stamps for our 31 page Illustrated Book w containing valuable information how all Irregularities and Suppressions may ee entirely avoided or removed by simple means. Recommended by eminent Physicans, M the only Safe, Sure and Genuine Remedy. Never faif Thousands of Testimonials. Established 1862, Mr. PAUL BLANCHARD, ia«ut</House.JMlstuu Lace, 1..0
I Heddyw'r Bore I
I Heddyw'r Bore I sef bore dydd Mercher Y DIODDEs MWY A: I aYD.-¥ mae loes a diodde'r Rhyfel yma'n ofnadwy i gyd ond tybed nad y loes fwyaf o'r cwbl ydyw clywed fod Germani'n darnlwgu'r carcharor- ion Cynghreiriol sydd yn ei gafael haearn. Dyma'r papurau dyddiol yn frith o lythyrau'r bechgyn yn taer grefu am i'w rhieni a'u par- thynasau anfon ymborth iddynt yn gyson a rhag blaen. Y mae cael marw yn ffosydd Fflanders yn wledd o'i gymharu a dihoeni a llwgu yno nghelloedd y gelyn. O fam sy ymlaen! GWR PEN DYFFRYN. —Bu Mr. David Roberts, Pen dyffryn, Mon, farw ddydd LInn diweddaf, yn un ar ddeg a thrigain oed. Y fo oedd blaenor hynaf eglwys M.C. Llangoed llanwodd lawer swydd bwysig yn y Cyfundeb cynrychiolodd Langoed am deunaw mlynedd yng Nghyngor Sirol Mon yr oedd yn ynad heddwch, ac yn wr y bydd coll a hiraeth mawr amdano. Cleddir heddyw (ddydd lau). HEN GOLEG LLANiSILIN.—Y mae Hen Goleg," fel y gelwir Ysgol Broffwydi'r Bedyddwyr yn Llansilin, wedi mynd ar werth dan forthwyl yr arwerthwyr. Yma y dysg- wyd to ar ol to o weinidogion y Cyfundeb hwnnw yn y dyddiau gynt a fu a'u hathro enwocaf oedd y Parch. John'Williams, awdur y cyfieithiad gwreiddiol a phenigamp hwnnw o'r Beibl a elwir Yr Oraclau Dwyfol Ni fyddai fawr i un 0 Hoelion Wyth y Bedydd- wyr yrru gair o'u teimlad yma am yr hen Goleg. 3P, COLLI EOS DAR.-Chwith gan bob bardd a Gorseddog fydd clywed farw Eos Dar, canwr gyda'r tannau amlyea'r Wyl Genedl- aethol ers blynyddau. Mr. Daniel Evans wrth ei enw arall, ac yn naw a thrigain oed. Gwag fyddai'r Orsedd heb yr Eos, gan nad pwy arall fyddai yno. Yr oedd ganddo ddawn anarferol i oglais y dyrfa a'r ambell bwyslais dwfn ei awgrym a roddai ar air yma ac acw yr oedd ei lais yn ystwyth a swynol ei wrando ac yn fwy na'r cwbl, yr oedd rhyw aidd Cymreig a hen ffasiwn yn gwreichionni oddiwrtho nes iasu pawb i'w wrando'n achlust ac ar flaenau'u traed. Medrai fynd at y beirdd a'u temtio i nyddu pennill iddo, gan fethu'n lan a'i wrthod ac heblaw'r pwyth ac atbwyth doniol a geid i'w gilydd yn y pen- hillion hynny, ceid hefyd ami ergyd genedl- aethol a glywid o Gaergybi i Gaerdydd. Gobeithiwn gael ei lun a mwy amdano yn ein rhifyn nesaf. AMRYW BETHAU.-Y moo Mr. Frank Jones, y Rhyl, wedi cael ei ddewis yn oruch- wyliwr Plaid Doriaidd Arfon.—Cafodd Mr. D. A. Roberts, Conway Street, Wyddgrug, air oddiwrth Arthur ei fab, ei fod wedi ei glwyfo yn y rhyfel. Gyda'r 5th Gheshires y mae.—- Cyll Llangollen un o'i phobl amlycaf ym marw- olaeth Mr. J. Wm. Davies, oedd yn un o wardeniaid eglwys blwy Sant Collon ac yn hyddysg iawn yn hynafia thau Bro Edeyrn- ion.—Cynhaliodd pobl Caergybi gyfarfod cyhoeddus nos Lun ddiweddaf i alw Swyddfa Ryfel at y pethau hyn fod mil o ddynion yr ardal gyda'r Fyddin fod hynny'n golled ariannol fawr i'r porthladd ac y dylid ar bob cyfrif gael rhyw gyfran o filwyr y Fyddin yno i'w lluesta.—Bu Maj.-Gen. Syr F. Lloyd yn bwrw golwg swyddogol dros y Welsh Guards yn White City'r Brifddinas ddydd Mawrth yr wythnos hon. 830 sydd wedi ymuno a hi, ond er pob ymdrech meth- wyd a chael ei holl swyddogion yn Gymry. Bathodyn y Gatrawd ydyw botwm 0 lun ceninen o fewn gardas, a'r geiriau Cymru am Byth o'u cwmpas yn Gymraeg. Y WEDDW A'I CHWE AMDDIFAID. —Daeth gair i Abergele fod y Preifat David Davies, 4th R.W.F., wedi ei ladd yn y rhyfel. Y fo'n fab Mr. Hugh Davies, Nelson Terrace, ac yn gadael gweddw a chwech o blant i hiraethu amdano. CANU BANGOR. k- Bit Cor Coleg Nor- malaidd Bangor yn cadw cyngerdd yn Neuadd Syr Pritchard Jones, y Brifysgol, nos Fercher yr wythnos ddiweddaf, er budd y drysorfa ryfel. Mr. E. H. Harding, Mus.Bac., oedd yr arweinydd a rhifent gant a deugain o leisiau. Last Judgment Spohr oedd prif beth y cyng- erdd, a Mri. Felix Davies, Madryn ac A. O. Jones, Mrs. Riley a Miss Helena Jones, yn canu'r unawdau. Canwyd Song of Destiny Bridge hefyd, a The Ballade of the Clampher- down Kipling a cherddorfa Mr. J. R. White- head yn cynorthwyo'r cor.
ER COF. I
ER COF. I EVANs-Er Serchog Gof am Edwin gu, a hunodd yn yr Iesu Mawrth 25, 1914. Mor wag ei le gan ei fam, ei frawd a'j chwiorydd hiraethus-48 Wrexham Street, Wyddgrug,
Advertising
Yn awr yn barod. ABGRAFFiAD NEWYDD A HELAETH- EDIG. II ID gymraeg: EI HORORAFF A'I CHYSTRAWEN. Gan y Parch. D. Tecwyn Evans, B.A. PRIS 1/6. HUGH EVANS & SONS, Swyddfa'r "Brython," Lerpwl. Gellir cael Beiblau, Testamentau Llyfrau Emynau a Thonau, unrhyw Lyrfr leu Gan Gymraeg. Nifer am brisiau gostyngol. Anfoner am restr o gerddoriaeth a Llyfrau Ail Llaw.-HUGH EVANS a'i FEIB. 358 Stanley Road, Liverpool, I 'I ———! imssi!! I .=■ I j Awarded Certificate Institute of Hygiene for Purity and Quality Ten Years in succession. MILLENNIUM FLOUR. The Pure Product of the Best Wheat. See that you obtain it in the firm's original packages 3t ibs., 7 lbs., 14 lbs., 35 lbs. and 140 Ibs. Cotton Bags. W. VERNON & SONS, London and Liverpool, FLOUR MILLERS TO H.M. THE KING. PEIDiWCH A DIODDEF TYNNU DANT IAOH! I IJ |h I il\l \f T ?T ? 1 (Peidiwch byth a mynd t ? t-« ?A/1 H at Dynnwr Dannedd yn T R E I we" (Peidiwch bytha mynd i of nus Ii chan grynnu). SAFE CURE iMM For TOOTHACHE, TIC, NEURALGIA, and ALL NERVE PAINS SpUV in the Head, Face, or Limbs from Colds, Chills, etc. Post free,13Jd. R. W STEVENSON.110, OBMASiON RD., DERBY, yw And ALL CHEMISTS. ™ Testimonials from all parts. Estab. 70 Years, GWELLHAODD FILOEDD, A MEDR EICH GWELLA CHWITHAU PAM ? O'R MWG i'R'JMYNYD D Llithoedd Gol. y Brython Oddicartref 14 0 LUNIAU ENWOGION CYMRU 170 tudal. 2B, 60. o'r Swyddfa hon a oha bob Llyfr^-thwyr. Balls' Wedding Rings. Guinea Gold Wedding Rings from 7/6 to 60/ Half dozen Best Electro-plated Spoons given to each purchaser of a Ring. BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 33 LONDON ROAD, LIVERPOOL Finger Size Card post free. Close on Wednesdays at 1 o'clock. WALTER ROBERTS & CO., Colliery Agents, LIVERPOOL. LIVERPOOL The -SHAFTESBURY," MOUNT PLEASANT, About 4 mins. walk from Lime st. & Central Stat ns.. A First-class Temperance Hotel. Moderate ch Tels.: Shaftesbury Hotel, L'pool." Phone ALLAN ™ LINE Man To CAN&DK LIVERPOOL, GLASGOW, LONDON & HAVRE TO CANADA, NEWFOUNDLAND & U.SA. AJLLAN'S, 19 James St., Liverpool; 14Cockspar St., S.W., and 103 Leadenhall St., London, E.G. Llyfrau Cyfrifon Ysgol Sul. LLYFR YR YSGRIFENNYDD, gyda da- lennau byrion i wasanaethu am flwyddyn heb ail ysgrifennu yr enwau, dwy golofn ar gyfer pob Sul; crynhodeb ar ddiwedd pc chwarter, a nifer o ddalennau ar y diwedd gadw cofnodion. Rhif I-Ar gyfer ysgolion yn cynnwys 20 o ddosbarthiadau 1/V Rhif 2-35 o ddosbarthiadau 2/6 Rhif 3-59 o ddosbarthiadau 3/- Cludiad gyda'r Post 4c. LLYFR CYFRIF Y DOSBARTH, wedi ei gyfaddasu i wneyd am 12mis heb ail ya grifenu yr enwan i gyfateb i Lyfr yr Ys- grifennydd. Llyfrau Cyfrifon i'w cael yn decbreu a loaawr i Ragfyr, neu o Ebrill i Mawrth. Pris 1/- y dwsin. Cludiad-Un dwsin 3c., a cheiniog y dwsin ar ol hynny. HUGH EVANS A'I FEIBION, 356 358 Stanley Road, Liverpool CRISTIONOGALTH A CHYMDEITHAS, GAN IY PARCH. J. H. HOWARD. RHAGAIR GAN Y GWIR ANRHYDEDDUS D. LLOYD GEORGE. Y mae darllen y gyfrol yn goleuo y meddwl, yn cynhesu y galon, ao yn tyneru y gydwybod."—Y Parch. JOHN WILLIAMS, Brynsiencyn. Fel ymdriniaeth hanefevddol a beim- iadaeth o'r cwestiwn cymdeithasol, nid oes dim yn yr Iaith ddeil i'w gymharu a'r llyfr hwn; ac y Jmae dawn y pregethwr a choethder y nenor yn iargraffedig ar bob dalen o'r gyfrol. "—Y. Parch. O. L. ROBERTS yn Y Dysgedydd. Llyfr hyfryd i'w ddarllen, mewn Cym. raeg Bwynol, llawn nororiaeth. Gwr cymwys yw Mr. Howard, o ran teithi meddwl a brwdaniaeth ysbryd, i ddadleu dros iawnderau gwerin, ac i ddangos addaster yr Efengyl i gyfarfod a, dyhewyd y bobl."—Yr Athro IFOR WILLIAMS, M.A., yn Y Beirniad. "Y mae ei ysbryd yn eirias, a'i fraw ddegau yn llosgi ac yn goleuo gan frwd- frydedd pur. "—ANTHROPOS yn Y Faner. Fio cael gan bob Llyfrwerthwr ac o Swyddfa'r Brython," 356 Stanley Road, Liverpool' Pris 2s. 6c- neu 2s, 9c. trwy'r post.
Trem IV-Dallineb Saeson.
estron hwn i gyfleu ein hachos o flaen y Wein" yddiaeth. Yr oeddym, modd bynnag, wedi i'r Ddeddf basio, o'r farn na fyddai neb yn ddigon ehud i roi fawr o bwys ar ymyraeth y dyn. Wedi'r cyfan, ddalled yw y Saeson o'r bywyd Cymreig, fel y mae'n bosibl ddarfod inni fethu yn ein barn, a bod yn y wlad a'r Senedd fwy o Lunnaticiaid nag a, feddyliasom. Y goreu o'r gwaethaf yw, ddarfod i'r Wein- yddiaeth gydsynio i ohirio'r drafodaeth ar y Mesur Eglwysig hyd ar ol y Pasg. Yn y cyf- amser, gobeithiwn y rhoddir i'r Ymneilltuwyr Cymreig sail dda i adnewyddu eu hymddiried- aeth yn y Llywodraeth. Wedi inni ennill buddugoliaeth deg ar faes agored, gwael fyddai ein bradychu ohoni i vsbiwvr evfrwys mewn congl gudd. --0-'