Baner ac Amserau Cymru

Corwen.—Dydd Mawrth diweddaf, cynnaliodd y W"leyid eu cyfarfod pregetlm blvnyddol yn y dref hoa. Gwein ddwvd ar vr achlysur gan y Parchedigion Methuielah Tin m is, Cjei pjeth; R. Jones, Rhuthyn a J, Ev»tis, Wyddgrug. Yr oodd y cynnulliadal1 yn llios- o. ) pre,eth," yn rymul, ac arwyddioo fod Duw etto yn mhiitli ei bobl. Corwen-.—Pi'ydnawn dydd Gwener y Groglith, cyn. Ml my d cyfar'oS i gydyfed te ynyr Ysgoldy B.-ytanaidd, a'r elw i fyaed tuag at aobos ad lysg yn y lie. Rhoddid y megys tê, siwgr, bara brilb, &a., gas f0R'dd.g."1l cared'g a stilo?, yn rhatf; felly, yr oedd yr afian a dderbynid yn myned i'r funi heb eu gogryn i dal am dilim. Yn yr hwyr, cynnaliwyd eyfarfod cy- hooddui yn yr ysgoidy- 0. D. Hughes, Yaw., vn y Kadair. Traddodwyd anercbiadau gan y Parchn. John Evans (W.), W. Williams (T. C.), a J. Ltwis (A.), yngnyjl amrvw foneddigion ereill. Canwyd hefyd gan Y côr dan arweiniad medrus Mr. Hagh Davie,, yr hwn W bob aroser wodi bad yn Ibfurus gyvr canu, Ie ya J tM'y?N rbyw dy?t2b fech? oddi ar eia 17aw«—Goheb. TALYBONT, Ceredigiok.—Nos Waver y Groglitb "I*Yd gwledd neiJduol yo y lie hWD, wrth wrandaw ar ?eh.R.G.JoDM?ntmdiotiietddM'ithboMogitMd ir tr°* a Byw." Cymmerwyd y gadafr e'B b. J. E?, (B.) Lt'M?oddMytKJ.Ia. D?on dyweyd am y d., ii lhydd iddo fyned tr?y ei waith de¡lw 0 hono ei h?n, &c er bo dlio "rwydd HeUidue!  ? !M(i Kwraodawyr Mddyat wedi dyfcj yDghyd. Yr LitIn ^eru y y ddarUth cv feadith i'r ,l ac >' wffy darlithydd oca bir i fynsd '?"' 'M&)i ei g vdgonedl.- U. oedd ?mo. ??T?o?.—Dvdj Gwener y Groglith, e?ynna.iwy?  a chyngherd¡ yr elw oddi wrth pa r?i oedd yn 5v.n e'i' e ddi,id),Ielu c P91 y nv Ile ucl,od. V 'I'd Tn-11, ) n dd),I?ii.s ilt bonedfii?iiu a roddas- "??"!?harytMh)yMthwn. A?Mith,de- ¡;,eUodd n Y ''y'?herdd-Mr. Robert WDiiarn? yn ) E^air n* ily?ydd draddodi ei araeth agoriado\ );.0:, °e yn tn "gorol, gal "odd ar y 06f i ganu, |i?w^ Y? m'Mu & gwaith y cyfatfod. C?twyd 'TcV J fiid.tirl hefyd yn ystod y cyfarfod gau arQf^ )i i Mr. homp. George fyn.d trwy y Sfr' i%i y diolchifidau i ?*?' ymwaL?a?4odd P"?? wt" ?? cu il'y' fçddhlUi.

UNOEB LLKNYuDOti PENLLYS AC EDEYRNIOW. Cynnaliwyd ovfarfod blynyddol yr undub ushed yn y Capel Newydd, BiW, dydd OweaFr y Gr^glith, 1866. Dechreuwyd y cyfarlod cyntat am 2 o'e glosb. Cym. merwyd y gadair gao yr arcbadf i idydi', y Parch. T. Tboia-, Giandvti; a chafwytS (idechreu anetchrad rhigorol ginddo. Sfna lô", Svp.ei flome, ar y berdon- ego Too, G an MedrfwdoU Mwyn, gvn y BeiNl. ialaeth y Parch. R. Williams (Hwfa MoJ) ar vr enlyn. ion i As) n Bilaam— gori'u, Diwi Havaesp. Tod, Ym- da;th y Mw.igr, ar y b'rJone¡;. Anerchiad can Mr. J. Williiins, Fuldytreuin. Toi, E'n llotg ar fcynt, gan y cor. Cystidleuatth darllen y G-nfed Saim—un addaeth yo mlaen, set Evan Davies, Post Offiee, a chafodd y wobr (testyn plant 0 dan 15 oed ) doedd), Beirniadafth Hwia Môo ar y pr/ddestm i Alisz—niii ydym yn cofio pwy oedd y buddugol. feib yr aweD, gaa y cor. Anerchiad s;an 1r. Simon Jane,. Bsirniad- aetb y Parch. R. Tlioinas (RliysMynwy), Llannwchllyn, or G«i«goedd (pa fodd y dylid gwisgo)—testyn I'r merched-y, oreo, Miss Elieu Griffith! Pentrp, GWúelJ y Bal Adrodd Pwy yw 11 vn ?—un a ddaeth yn mlaen, eef Robert Joaes, B:l a chafodd wobr. Can Doli (y gairiau o wa'th y ciweadsr Alno), gan John JODes, Rhyd y main, a Jjieph Keep, yn rhagorol dda. Beirnisdaetb tlhys Mynwy ar y triethodau ar Ouwareu (testyn y p ant)—goreu, Evan D:.vi", Llmuwcjllyo; a Lewis Davies, o'r un lie, yn ail. Ennillwyd ky wobr am y casgliad goreu 0 ljsiau Peollyn ac Edeyrnion gan Evan Havies, L'anuwcbllyn. Bjirsiiai, y Parch. J. Peters (loan Ped,), Ennillsyd y wo'jr am y map goreu a Gvm uganEls Ribeits, Bwlc't y fwlel, LU"g>wer. Beirniad, y cadeirydd. Aaercbiad gan y Parch. Thomas, gweinidog y B dyddfryr yn y dref. W?d, canu to;i yma d awol, a th pawb i ymofyn t6, a dYJQ;r.:{ r1h,a6¡'o' rD ¿m .??,,yd y I(adil gan Mr, Sii. Jones. I ddechreu, ca'»yd tO:), Gloria (ifozjrt) ar y berdon- eg. Anerchiad gan y ilywydd, yn fyw-on, eglur, a (la, yngol ei irter. Ton, Teilwng yw'r 0 n, g.n y cor. Cystadleuaeth darllen Salm xxii'.—ai d laeth ond John Davies, Bala, yn mlaen, a chafjdd y wobr. Beiri iad- aelb Hwfa Moiar y peanillion ar Crist yn bendithio phnt bychain (teetyn plant dan 18 osd)—grrai, Ell s Roberts, Bslchy fwkt. Tôn, Llwyn Onn, gan y cor. Anerclud gan Mr. R. Mawddwy Jones. Too, Boiloii- deb, gan y cO Anerchiad gan Mr. Tnomas Jiughep, Ty'n y bout. Deuawd, "Oh liefer bow we down" (Hauie:), gau Jobn Jg"e8 a Joseph Rees. Anerchiad gaD y Parch. John Williams, Lianelwy. Tôu," We with tedonb'ed r,g rcturD," gan y cor. Biirmadaeth y Parch, Evin Ey^ns, L'aogitil'n, ar y traetho,!au or Addoliad Cyhoe.lilus—go.eu, W.iliam Roberts, Fcdw arias; 2;1, Mrs. Hughes, T ,"11 y bont. To i (nid ydym yn cotio ei benw), gan \1r. Jag ph Htc. Ba raid iddo ail gmu, Araeth ar &aglunia:tli gan y Patch. T. ?,ii g,nu. AraetU ar Ua. Th Imao, Gliadr. I [vV'edi i Di ysgrilenu hsnes gwe'thrediadsu y ddau tryf- arfad fel fna, mor tyr ag y gallem, y mae yn angen- tbeidiol i ni ddywedyd ycbydig eiriau fel y caolyn cyn diweddu. Yr oedd testynau y cyfarfod wedi ell rhoddi a lan er's mi&oedé, y ptogta^s, y tocynau, s'r hysbysleni wedi eu hirgrapbu, ae eow y Parch. R Will ami (Hwfa Mon), i fod yn biesenno', yn gadeirydd am 2 o'r glech, ae am § i draddodi ei ddarlith ar Feirdd a B.rddotli"tth. Yr o(d I diogwyliad pryderus trigolion y dref a't amgylcli- oedd am weled Mr. Williams yn gwneyd ei ymddangos- iad, ac an glywed ei ddirlitii ar y tastyn y mae wedi nayfyrio llawer uwch ei ben. Ond y dydd olr bJIi"I1, darbyniwyd llythyr oddi wrtho, yn hysbysu nas callat ddyfod i'r cyfaifol o herwydd afiichyd. Taraworid y newydd hwo biwb â p'urudii-t-r, ao nis gwyiidai arwein- yddion y oyfarfo-1, mewn adeg mor fer, pa beth i'w wneyd. Pwy a geid i waeyd y bwlch mawr yu. i frny. Rhwng cyd-d<srawiad y tcetyn a'r cyfarfod, ac eawog- rwydd Mr. W l!iam» fnl b.rdd a dsrlithydd, yr oedd yo anhawdd cael neb i fentro esgyn ile esgynlawr i yirgym- meyd ilr gwaith, Ond yr oedd Mr. Thoma" Glan dw-, wedi dyfod i'. «ter, htb wybad am y eyfarfad, ae wedi pregethu y tos o'r blaen, ac yn bwriadu cychwyn ym- aith yn for--u draooeth. Onl rhwng fod pawb yn tier erfyn arno a, os yn y cyfarfod, efe a ufaddhaodd, ae3 draddododd araeth ragorol o dda ar ltaglon:aetb, fel yr ydym wedi enwi eiweJ-araelh ag y cofir am dani yo hir ya y Bib. Y mae yo ddrwg geoym nas galiasem roddi rhyw fraslun o'i chynnwysiad. Yo un pefch, yr oedd y lie yn rhy lawn—cawiom waith ysgrifenu yr hyn a wnaethom; peth arall, yr oadd Mr. Thomas yn com- mandio ein llygaid i edryoh arno, fel ais clmtiau j. wran- daw a'no. Er fod Mr. Thomas wedi siarad am awr a deng munyd, aeth yr amser heibio fel yehydi4 funydan. Swu pawb, meddir, with fyncd atfref oedd, eu bod wedi c >tl araetli rago-ol. Holfcai ni yn fawr iawil i Mr. Thomas anrhegu darllenwyr y Faner a'r ddarlith ddy. wedsdig, oa byddwch i chwi, Md. Golygwyr, yncaniatau bjny. Cafwyd cyfarfod buddiol o'r dechreu i'r diwedd. Yr oedd yr areithiau oil yn dda, ,r canu yn rhagorol, Y mae clod mawr yn ddyledue i'r boaeddigeaau am chwir. ell y berdoneg gvda pbob tôn, net Mrs. Peters, a'r •Vlisses Edwards—mere led Dr. Edwards. Yr oedd yn dda iddyat hwy a'r can:orion foi cymm*int o waith i'w wneyd yn y ddau gyfarfod, nsu bjasai raid iddynt galln Ilawer c?r tonau ddwy waith, Nisgallwnar bya o bryd g060 pa un o'r boQiudiges u o(ld yn chwareu y d6n hm a'r diJ ..a!I, cn?l dangosodd y gynouJhidfa ei chywmer. adwyaeth yn laivr iddyot oil. Ar ol OJieôQ ar y bardoni?g, Sing to the Lord," aethpwyd trwy y reremoni o d-la di?lcbgarwoh. E -?i ?i. od,l y Parch. J. Peter? yr araiihwyy, y beirniaid, y c6r, y boneddig««au, y rhai oedd wedi sofyli with y dry-au, ynghyd a'r rhai oedd yn myned ag ereill i'w lleoedd. Oaagosodd y gynnnlleidla gymmiradwyaeth wietog tfWY gariad dwylaw ar ol pob un. Yr oadd Mr. Taotnas (B.) wedi cynnyg diolchgarwah yn wwedd y cyfarfod am ddau a'r gloch i Mr. Tuo oas, Giandwr, am gym. meryd y gad»ir; ond dywedadd Mr, Peters ti fod ef wedi diolcta iddo wrth ei chyinmeryd, a'i fo.t ya mcddwl diolch llawer iawn iddo yn niwedd cjfirfod y nos; ond p* todd bynag, mynodd y gynnulieidfa guro dwylaw yn iawn i Mr. Thomas am el was* >«dth J'n y cyfarfod am djau .1, gloch; a phan ddeowy 1 yn niwedd y eyfarfad y nos i ddiolch i Mr. Simoo Jon-s am lywyddu, t-e iddo yntau am ei araeth dda, ac am ei wasanaeth trwI y dydd, darigoaodd y gynnulleidfa gynmeradwyaeth birfaith trwy guiiad dwjlaw, Uacgosadd y gyDBiilleidfa yn on- trydol ei cbymoiiradwyaeth 0 gael cyfarfod etto y flwyddyn IJfUr, Y mynediad i mewn i'f cyfarfod 0 dd trwy dalu am dooynau 6r. a h. ilie ddau gyfarfod, ifr elw at dreuliadau y cyfarfod, &o. Ar ot i Mr. John Bll s, tailor, Bala, a pbeiair oeneth- 01 I'wgacl^n, ganu Ouw gadwo eia brenhines, gan J. A, Lloyd, YaW., ymadawyd vmii csel ¡w1* dda. tiohebydd.

LLANRWST. Dydd Gwcner y Groglith, Cynnaliwyd cyfarfodydd dyddorol iawn yn njhapel y Mothodistiaid Calvinaidi y diwrnod uchod-y. cyn'a" yn decbrcu am ddau, a', 11.11 oin railh. T cyfarfod dan o'r gloch. Math o gyfarfod adlouudol os-td y cytanoa nwn. yn c,d ti wneyd i fyny gal mwyaf 0 ddaillen a chaDu. Lliwyddid gai y, Perch. 0. Parry, a chymmerwyd rhan ymldo gan y ptr-oi.tLU canlynQli^ Htiitri W, J. Williams 'Gwydir Hous, Jones, Ariandy Gogledd a Deheudir C mru J. H. Parry, R. William*, W. Wil- liams, W. Evans, Gwydn R. Jones, Staff rl House; William?, Brifsh School; H, Hughes, a'r Parah. R. Dav es. T»l y boi-t. Canwyd amryw ddarnau yn jBtod y cyfarlol gan ddosbwth y Tonic Sol-fa, I Y cyfarfod kwytol. Yn y cyTarfod hwn tra'ldodwyd darlith orcheatol gan y Parch, S. Joaeg, M^rthyr, yr hwa, yn ei aoerch al or- weiniol, a wuaeth sylwadau rhagorol iawn "r y pwi.ga u-jhod. Yr oedd darlltb Mr. Parry yo uu wir garnpus, Cyfe ria ei sylw»r»au yn y rhan gynt-f o honi at ddau ddosbaith neillduol-y rhieai a'r plant. Dyled->wydd y blae.iaf oedd rhoddi addysg i'w pla .t, a d>ledswyo'd yr out oe-fd gwneyd yn fawr u'r addyfg a gyfrer il idynt. Sylwai f jd serydliala addysg wtdi dyfod mor gyflVedin- 01 ac mor rad y dyddi,u hyn, fel oal oedd oymmaint a ehj'si<od o e gua dr09 i rimii es^euluso rhnddi addysg, ac addvs^ dd*, i'w p anfe. Ei bod yn ddyledswydd ar- heBig afnyLt wneyd nefnydd priodol o'r maiiteision sydd yn eu cyrhaeudi ddiwyllio u.eddyliau eu pint; a'i bod rnor a umbossibi iddyntymryildhau otldi wrth y rhwym. edijaeth ag a fyddai iddynt wadu eu perthyoas'naturiol a bwyct. N d cngli cyfoeth iddynt d J;hi f j<i eu h+moan pjnaf; end cyfrauu iddynt yr hyn a'u gwne ai ynddyni n yn ngwirystyr y gair. Nid ymorch.tn c ,gg:u fortune i'r ferah leuaugc ond ymd;echu ei gwneyd yn fortune ynddi ei hun. Sylwai fod rlian far o grelydd plant ya gynnwysjdig mewn ufuddhau ilw rhieni a bod yn ddlw- yd gwemi; so mai anaml iawn y ceid y rhii ag oeddynt yn ifyddlawo yu hyn yn troi allan yn ddynion diwaith a diddaioni. Yna aeth yn mlaen i sylwi aT north a dylanwad addysg, ynghyd S'r meddrlddryoh eatignwr sydd yn gynnwyse iig yn y gaic. Nid yw y gair ond bychan, etto, pwy all ddyweyd y eynnwya mawr sydd ynddo? S,l«di mai geiriau bychain po!> iaith sydd yn cynowys y m..tdylddryohau mwyaf—uiegys Duw, haul, mor, dyn, gwr gwrau, peohod, &0., yn y Qymraejj'; a God. love, sim, man, Us., yn y Saestieg; ao itai odd y gei a'i mawr on yma, gan mwyaf, ond rhyw fath o feini b,idd-, wedi ?. ?.di i ddangos 11,? ?,.dd(,dig-th rbyw idea (eU gllydd. Dy??,i.i ..i i .4dy?g yr ydys Y. d iyl ,i.a y gwabmialh mawr rydd ihwug 7 batb»r- i.!l yn nganol Aff'¡c., yr h?n na fedr gyfif ?i fys?dd, a Syr IStae Newton, calculation' yr t??.,sydd yn gofyo am feddwl tu hwnti'r cyffredia i'w dirnad, chwaitliach eada-^anf >d; acm>i hi ydd wedi bod yn /oddion i d lyrclvafu ll»wer, legys Dr. Livingstone, Lord Eldeo, Dr. C»rey, &c., o sefyluaoedd U^l—a fod y. gryidion, w?l?y?,kiw,, yo of&int, yn seH, ao yn lUturwyr, i Lni y swyddi mw.af p.ysig yo y deyros" Ga i f id y ffurdd i enwilgrwy6d ya agord i b?wb, cynghorai ddynion ie..ing? i ymgy,hedd at y n.d hwc, trwy ddi.! wyllio "u meddyliau a gwyb)daeth. O"d ni ellir eagyn i'r de 11 hon end hyd riii,u sobrwydd, cyncildab, dyfal- ha-had, pei dirfyniad, Ilidd, a gob*ith. Yr oedd y ddarlith drwyddi yn un or thaim wyat y mat fete], adeil- nd l, a gwir ddyddorol a wraudawsom erioed as yn dtlidda,li, gwoelai les annbraetliol i ddynion ieuainge pe labnt iy osylw i ddarlith fel hou. Yn ystod y cyfarfn), canwyd amryw fldarnau yn swynol iawn gan nifer o gyfeillion y lie. Yr oedd yr elw cdtti with y d lau gyfarfod yn myned at gynnal achos

PANT Y GOP. Darlith,—Nos Fercher diweddaf, traddododd y Parca. J. K. Kilsby Jones ddarlith (yn Saesaeg) )n Libanas, Pont y g6f, ar Ailu a defnyddloldeb arian." Cymmer- wyd y gafiair gan D. S. Lswis, Ysw., Victoria. Yroedd y ddadttl1 trwyddi oil yn dangos arian yuddynt eu hun* j ain y,? b?th.. d'wÐrth i.wn ond er hyay, f-I y maett y. gyf,g bA dyi?.,&A y. '(awri?B,a m dli?ot o hoaynl'yu coli dyn i awdurdod, ac i ryw falh o b.,?b yn y wl, twriaeth ac n Y, Igi., a; c a, y gall- M-.i c:ith i 'h:h; 11 'Idiw4ith y. tr,IJ: ach nag y ?a.UaMty cJfoethog fy beb y gweithiwr, er hyay, fod &rin yn gwneyd y cyfoethog ya feistr, a'r tlawd yn was.

CYFARFOD LLENYDDOL MACHYNLLETH, NADOLIG, 1865. Beirniadaeth If Parch• D Jones, Llanbtdr, ar y tr<t?th* odau ar Dyn fel driliad liywodraeth foesol." Derbyniiiis aT y testyn hwn chwech o draethodau, pa raieydd in dwyn y ffugsnwau De Wette, Gwerinwr, Alitud Hen, Magloaian, Efrydydd Ystyriol, ae Ymdeith- yd I ieuangc. Maghmian.— Y mae Maglonian yn nechreu ei draeth- awd yn artdaw eylwi sr neillduolion dyn yn mhlith deil. iaid llywudraeth foesol, a'i berthyna. fig amcan llywodr- aeth foetol. Oau faier lied naturiol: ODd y mae y diw- edd yn dal Msglonian eyn iddo allu cyflawni yr hyn oedd yn el fryd. Y mae Dellidnolion dyn gan Maglon- an yn fwy felly nag un creadnr arall; a dywed ei fod yn cyflawni amcan llywodracth foesol i raddau helaeth. ach fa phob boi moesol arall. If mas hwn yn draeth- awil ag sydd wedi ei yagrifenu yn lied drefnue, oddi eitbr fod beiau mewn silebiaeth, ao aflsrweh mewn oystrawan i' ganfod yma a thraw aT hyd-ida. Darfu I mi nodi rhai o honynt, er mwyn iddo gymnaeryd addysg ibag- llaw. Gwerinten—'Traethawd yn eynttwys wyth o dndalenau mawrion yw hwn. Sylwa ar y teatyo mewn dau olygiad. Yn gvataf, y f«rn briodol am weithredoedd dyn fel deil- i..1 o lywodraeth Foesol; 2il, y fam gywir am weithred. ydi noti berson galluog i gyflawnl y fath weithredoedd. Tywyll ydyw y ddau sylw YDS. Dengys natur y gweitti- wdoedd dry ddnngos Duw, a'r ddedot a roddes Duw i ddyn. Profa IT ail wDge drwf ga-tarnhau fod dyn yn lbyd, yn rtfeddu c;dwybod, a'r iheewm eg y mae yn rhaid ei ddwyn oddi With adVewidi6n a bygythion. Y mae Gweriowr yn feddyliwr pur alluog—ei ddiffyg mwy- .?f yw difyg eglqrder, a diffyg gos«d ei (eddy li.? i I-r mewn modd n.d ellir eu can?dd?all. Y mie gwallau bychain'yn ei draethawd meirn si)l«biaetb a medr i gy- fanfoidi; tr hyny, nid ydynt ond bychan. Efrydydd ystyiol.—Traethaw I ydyw hwn yn cyn- nwys pyuitbeg o dudalenau heb fod yo fawrion. Syrthia ar ei destyn yn uaioogyrchol. Mods, yn gystaf, N.d yw dya y psth osdl et. Dilynaei haaes cyn y cwymp ao yn y cwymp. a darlnBia yn deimladwy yr hyn a wnaeth ein Uarg^wydd tuag at ein byd ni, er aid llawn mor gyfaddas'at destyn fel, hwll. Nid yw yn dantos Dall yw lIyu y path ydoedd ya ddigon, pwrpaaol yn y wedd y mae y tgty. yn ei symmeryd ar ddyn. Y mae dyn yn parchen rheswoa. Y mae yo well ar yr adisn boa na'r un tiaenofO!. Si Ni choUodd dyn ei itlu. oedd o,?.L Gwan i"wo ydy" n y hwn-nid yw yn profi dim. 4. Y mae y. hya,?yih,?dyd d. Nid y? yn profi y p. ham, n&a yn d..gs y p. fdd y mae :hjh:dr, 0&5.yid,:y'TI/ Jf¡:/I< rhyw gylch neillduol. Derayn yw hwn 0 anncgaeth i bawb wneyd yr hyn a allant i ryngu bodd Duw. 6. Y mae dyn yn estmpl i'w gyd-ddeiliaid, Sylwadun da a dilrifol ydyw y ddau aylw olaf hja. Y mas Renyf wir bsrch i deiuilad gwreiof ao egwydderion da Efrydydd, Gwaaethai ei sylw»4«u ies pe eu Iraethid âr geueu, ond mewn traethawd ar dsstyn fel. hyp, disgwylir i awdwr lymmud yn at If, dan rofi. beth 6y.,tgi bob peth a eay.i i Iltwr. Diwedda Efrydydd ei draethawd mewn addytg- i&d,u oddi wrth y cyfm. Y mae y. ysgrifenu yn drefri- vsj er fod ycbydig o wallau wedi eu ntfdi genyf ar hyd ai rt.rafitl.awrf, Ymdeithytid Um*gt, -Tfa«thawd maith iaw, dros ddeg arhugain o dud,tenau, wedi ei ysgrifenu yn ddrww, anegh.r, ac wedi dwbio bion bob tudalea o hono ag iugc. Co;titdd y triethawd hwn fwy o lafsr i mi i geis o gwneyd rhywbtth ó lnno r:a'1' UD. Y mae wedi ei am, ?Ylehynu oddi allan an adduntiadau o eiddo yr awdwr. :1:?:d y 1:bI:111dfllïlY :dv, ig o'i wneutburiad ei hno-dod. gynnwy?ial o'r 0) fjD, nodiadau ihagatwiiiniol yn ei ddechreu, tdfyfyiad ar ) oanol, a diweddglo yn y diwedil j ond ou4di mewn, y ma* Jlma aywyilwch dy brvil, rhwng snsjilurifer yr ysgrifm at atieglurder ei cUltffi liadau 'i feildyliau. j, Y mae ji ammhosBibl ei ddtail ya rnhab ystyr. Oal yn r-ghano.1 1 y eyfan, y mae jma rbyw arwydd o alia; ao es ydyw yr | Ymdeifsydd hwn yn ieuingo, ac yn penderfynu «raa ya rhywle ar ei ysndaith, gall ddyfod yn uyfintoddwr da ond iddo ymlrechu am eglurder, a chwilio am eiriau Cymraeg mwyaf atfr-edig. Oad y mae diffyg eglurdet yn ei rwymo yn awr i fod yn ddiffyg e'. Cost odd ddydd. iau i mi allu gwneyd rbyw rbaswm o hono, ac yu y di., «dd yr wyf mewn tywyllwoh. Cofied ef ae ere-li ya y KYHtadleuaeth hon mAl mewn bod yn eiglur ymae gwir fawredd aD mai hychadr. c atiaMu taewa gwitionedd ydyw acfer geiriau a tltarmau auarferedig i guddio y pw.go. "Id Hen,—Traethawd yn cynnwya pedair o dodal. mautlawnionywhwn. Deng/s ddyn fel diiliad a lyw- odr.eth foesol yu y g.ilu sydd y. -i ted liant i f"YDMU gwa?nido -,a :fh moddloii moe,oJ, sef y gallu ¡gNU yr hyn :sydd brydferth, ae, i gassu yr hyn sydd ammhrydferlb, ynghyd S'rThydtiitit hWDWi ddewit htb fod dim or tu allan yngweithia y galon i ddewia y drwg, na dun yn ei rbwyatno i ddewia y da, Ar ol yadrin fel yoa y mae geiwz yr, awdwr yn bonaf ar ddyn yn ei berthynaa a Duw, ao yn ngwyaeb ei sefyllfa ynfcsu M pechadttr, so yo ngwyneb yr hya a waaeth Inu Grist fel aberth ac iawn. Y mae y wedd y mae Alitud Hen yn edrych ar ei bwngo ya wahanol i'r ol). Deogys ei fod ya lied alhl- og, ao ya meiidu ar wreiddiolder meddwl. Y mae rbai gwallau dibwys ar hyd ei draethawd; ar y cyfan, traeth- awd de-tlus ydyw, aowedlei ysgrifenu mewn dull pur ddiroarw, De, Welle.-Traethawd yn cynawyg saith tudalen, wedi ei ysxtifenu ya laawaitàj er yo fin, etto yo glirt; y sillebiajth a'r cyfansoddiad, ya ol fy mam i, yn ber- ffaith gywir. Deebreua yr awdwr trwy ddangoa fad cadarnhA I o'r syniad a JLiywodraeth Foesol ya ymwy- byddiaeth y dyn ei hun, ac ya ngallu to awdurdodDuw. QiSyd allaa yn dds y gwahaniaeth alr eya»ylltlid aydi rtwng llywodraeth naturiol a'r llywodranh foeiol. Wedi hyny, aymmuda yn miasm, adengyss»tyulogrwydd y llywudraeth a sancteiddrwydd ei deddf. Gesvd i lawr wedi hyny rasymau a brofant fod dyn yn ddeiliad y llywodraeth hon, sef catur dyn, yr ymwybyddiaeth aydd yuddo, trusni y byd, ac o ganlyniad trosodd, St duedd addol,>a? aydd yn yr holl gealiedloedd. A yn rnlatn i nodi sefyllfa brssennol dyn yo ei gyssyfltiad S'r llywodr- aeth foesol. Y mae oi sylwadau yn dda ar yr hyn a gollodd dyn yn y cwyir.p, a'r hyn ni choilodd, ao yn enwedjg ar ryddid yr ewyllys. Nid Otllt yo y traethawd hwn nemawr ad,m onl sydd angen am dano, ac y mae i raddau pell iawn yn draethawd oyfiawn arhagorol. Y mae yr iaith yn goeth, syml, » dealluf. With edrych ar deilyrtgdod cymmhariaethol yr oil, Did oes un ammheuaeth nad eiddo De Wetteywy traeth- awd goren, Y mae yn well ar lawer cyfrif ttag nn olr lleill, Am fod yn ail ortn, fe taif Maglanian, Own- inwr, ac Alitud Hen. Fel y nodwyd, y mae uifiygioa yny tri-Did aeth Maglonian trwy ei gynllun, ac y raao ei draethawd yn anorphenol. Y mae Alitud Hao ya uuochrog yo ei ddull yn (Tin y pwago-Y mae YOIt sylw- adau da gaaddi ar gyifawndsr ao iawu Crist: oed nid yw y llecyn yoa ond un pwyntaramgylchiadau cyssylltiedig Sr llywi.dr;eth foiso', er y pwyot pwysiojf wrth fa- tyned mai cosdemniadig yw dyn yn awr. Y mae Gwer. inwr braiad yn aneglur yn ei sylwadau, etto, y mae corph ei draethawd yn weddol glir. Wrth y-tyi led y pathau hyn, fe saif De Wette yn orcu, a Gwejiuwr hefyd yn all oreu. De Wette ydoedd Mr. 0. Thomas, Union douse, Mcbynl¡etb.

Y mae iechyd Speaker Ty y Cyffredin Y8 gwellhaa yn raddol. Disgwylir y bydd yn alluoj yn fuaa i gymmeryd ei le yn y Ty.

GENEDIGAETHAU. Mawrth 24iin, priod Cad. Hugh Davies, Rock View, Bootle, ar fab. PKIODASAtT. 3'a;0, yn eglwys Qwec?rfewt, Tftn'?non, ean y Parch. Hugh Jon?, Robert, mab Mr. Jo?pb .,z ;Uae.g!a, a Grace, merch hynaf Mr. Edwbrd J?t?M), Treffynnon. Ebri 1 4ydd, yn Trinity Church, Rhyl, Oliver George, Yaw., Llanslwy, a Miss Mary Ann Hicfc n, Rhyl, merch ieueugaf y diweddap Barch. William Hkkin, Fparson Eilenhall, swydd StatfW. M AH WOL AETHAtT. 3Iain, yn Liverpool, o'r frech wen, yn 33 mlwydd oed, Mr. David Roberts, mab Mr. Robert Roberts. T'ndwr, Llangynhafal, gar Rhuthyn. Vr oeid yn wr iauangc crefydifol, ao ynaelod defnyddiel o eglwys y Methadist- laid Gilvinaidd yn Cbatbani gt. Teimlir galir ar ei ol gan liaws miwr a gyfeiiiion. a ennilledd yn y dref bon trwy ei dueddiadau cyrndeitbasolll ffyddlawn, s'i gym- meriad disglaer fel crefyddwr. Ebrill 2il, yn 84 mlwydd oed, Mrs. Jane Griffiths, Terfyn, Dinorwic. Bu ya wael iawn am amser maitb. Perthynai i aglwys y Bedyddwyr )n Sardis, a bu yn keti fam dda yno, a cbofir am enw Jane Griffiths am yo hir mewn llawer amgylchiad yn yr eglwys ac allanlo'r eelwys. Byddai bob amter pin y byddai i 110 a hoaoiu gyfarfod a damwain, ac 08 byddai y cyfryw yo dyfod i lawr at hyd ffordd y garret, byddai hi yn y ffi rddgyda'i glatt a'i gwin yn baroi i wneyd yr hynaallai hiei wneyd er lleddfl1 ei boenan. Ac cfnwyf fod y gymmwynas fen- dthiol hoo wedi symmad f) ffordd y Ga>ret gyd.It hen chwaer, a chlyrir llawer iawn yn ewyno ei marw. 3ydd, yn 35 mlwydd oed, Mrø. Anne Williams, priod Mr. Robert William* (brawd Ienawryn Ddn), Alfred St., Greenheys, Maaohester. Yroedd yr ymadawedig yn aeled dichlynaidd a ffyddlawn gyda'r Methodistiaid Calvinaidd yn eglwys Grosvenor Square, yu y ddinas uchod. Kid oes liD ammheuatth na throdd marwolaeth yn elw dragwyddol iddl yn NghristJIesu, ei G wared wr. Dow 0'1 drugaredd a'i dynsrwcU fyddo yn anddiffyn Pr ddau blentyn bsoh a wnaetbpwyd yn anoddifaid, ae ya n rth i'w phriad gabrus i ymgynnal daa y trailed dWya a golli priod ofalus, a marAaTiwyl a thirlon.

CHEAP B 0 0 x 8!1 FRANCIS EDWARDS BEGS to invite the attention of Clergymen Private collectors, and othaw, to h-to laiwa stock of useful Books in all classes 01 LiI.8,a.tur. iDGlu<liog. Theology, Classics, Educational Works, IKJ. 20,000 volumes constantly on Sale; cataloguer of which may be had post free for one stait N?? Booka prompU, uppHed, and 20 percent discount alkwed from publication .Ppu,?d, and 20 S?? B-k. p.,&-d m .bugbd. ia _y 'Oh. =1? Old E.tahHtbd B-ok Warehotee, SS, High-street, tfarylebone, London. 4182 Bnatnt A PirELENAu HArtowAv.—At dfelwiav dl-yf-, co,s?,. d,.g, y?igi.da. o bob th y mas it enaiDt hwn ya feddygi.s??th tat'th?),dref ben. "? m'e n rhoddi cemwythdr-i ar unwaith, drWiy nttlrl YIlt. enyniad, a hyrwyddo cylobrediad. y glaett j'r eyfyw sblod neu ran o'r corph. Pan fyddo yr anhwyldeb wedi Wd 0 bir barbM, uyf? yr e,.amt gael ei tym?thwya ?n Be!enM P.,?digol HoHoway,y ,bai a ?t..wad. ?t?r 3 r y.tumo a'r .?, ?a wyHo y t,e??? ?thM 5 ,li?o 1'r afreohidd ag y mae y pMn, yr aaes- nwythdra, a r dwymyn ag sydd yn arf; r a dilyli yr an- iwylderau hyn yn ei gynnyrchu, a'r hyn eydd' yn ■hwystr mawr «r ffordd gwel,2, Be weithlan yn gofod owysglwydl1 8r yr anhwyldeb lieiaf, Ni ddylai un fam leu nursf. fod un amser h»ti y mrddyginiaethau rfca^or- ,I hyn-y maent yn gyfadda* i b'ob oed a chyfdOSoddi.,>; "aratit y gwued, th.o y c.-lclw<d;«d, adnewid I ti ac adfywiaut yr holl gyfundrefn,